'''قندکافت''' (به [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]: ''glycolysis'') مجموعه‌ای از واکنش‌های درون [[یاخته|یاخته‌ای]] است که توسط آن یک [[کربوهیدرات|قند]] شش[[کربن|کربنه]] (معمولاً [[گلوکز]]) به ترکیبات کربن‌دار کوچک‌تری (دو [[مولکول]] سه[[کربن|کربنه]] [[اسید پیرویک|پیروات]]) شکسته می‌شود<ref>قندکافت (همان گونه که در ادامه متن آورده شده‌است) دارای انواع گوناگونی است ولی از آن جایی که سوخت اصلی برخی جانداران به ویژه انسان، گلوکز است، در بیشتر کتاب‌های زیست‌شیمی منظور از واژه‌ی قندکافت یا گلیکولیز (و یا glycolysis در نوشتارهای انگلیسی) شکست آنزیمی گلوکز و تشکیل دو مولکول پیروات در مسیر امبدن - میرهوف می‌باشد.</ref> و بخشی از انرژی آزاد [[کربوهیدرات|قند]] در تشکیل حاملین الکترون مانند [[آدنوزین تری‌فسفات|ATP]]، [[نیکوتین‌آمید آدنین دی‌نوکلئوتید|NADH]] و [[نیکوتین‌آمید آدنین دی‌نوکلئوتید|NADPH]] ذخیره می‌شود. قندکافت و شناخته‌شده‌ترین [[مسیر سوخت و ساز|مسیر]] از [[مسیر سوخت و ساز|مسیرهای سوخت و ساز]] است. قندکافت، خود انواع مختلفی دارد که مهم‌ترین آنها [[مسیر امبدن - میرهوف]] و [[مسیر انتنر - دودروف]] می‌باشند. به طور کلی [[مسیر سوخت و ساز|مسیر]] اصلی [[فروگشت]] [[گلوکز]] در همهٔ انواع [[یاخته|یاخته‌ها]]، [[مسیر امبدن - میرهوف]] است. فرایند [[مسیر امبدن - میرهوف|امبدن - میرهوف]] در درون [[سیتوپلاسم]] [[یاخته|یاخته‌های]] [[پروکاریوت|پروکاریوتی]] و [[یوکاریوت|یوکاریوتی]] انجام می‌شود در حالی که [[مسیر انتنر - دودروف]] تنها در [[پروکاریوت|پروکاریوت‌ها]] رخ می‌دهد. بسیاری از [[ریزاندامگان]] [[تنفس بی‌هوازی|بی‌هوازی]] برای تامین [[انرژی]] مورد نیاز خود کاملاً به قندکافت وابسته‌اند. با توجه به بررسی‌های توالی [[ژن|ژنی]] بسیاری از جانوران و این که جو اولیه زمین فاقد اکسیژن بوده‌است، پژوهشگران احتمال می‌دهند که قندکافت یکی از ابتدایی‌ترین [[مسیر سوخت و ساز|مسیرهای تولید انرژی]] از [[مولکول|مولکول‌های]] [[سوخت|سوختی]] [[آلی]] باشد.
== نام‌گذاری ==
گلیکولیز یک واژهٔ مرکب [[یونانی]] است که از دو بخش ''glykys'' به معنای شیرین و ''lysis'' به معنای شکستن (گلیکولیز: ''شکستن [[قند]]'' یا همان قندکافت) تشکیل گردیده.
