کریم آقاخان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
ابرابزار
خط ۱:
{{Infobox person
| name = کریم آقاخان
| honorific_suffix =
| image = His Highness the Aga Khan (15760993697).jpg
| birth_name = شاه کریم الحسینی
خط ۸:
| residence = [[لیسبون]]، [[پرتغال]]
| ethnicity = [[ایرانیان بریتانیا|ایرانی ساکن فرانسه]]<!-- The article states that he is descendant of Fath Ali Shah - hence Iranian + his mother was British -->
| citizenship = [[بریتانیایی‌ها|بریتانیایی]] <ref>{{cite news |title=The Agha Khan’s Earthly Kingdom |url=http://www.vanityfair.com/society/2013/02/aga-khan-spiritual-leader-multi-billionaire |newspaper=Vanity Fair |date=Feb 2013}}</ref>
| education = [[دبیرستان له‌روزه]]
| alma_mater = [[دانشگاه هاروارد]]
| organization = [[شبکه توسعه آقاخان]]
| home_town =
| net_worth = ۸۰۰ [[نماد دلار|$]] میلیون [[دلار آمریکا|دلار]] <small>(۲۰۱۰)</small>
| title =
| term = [[۱۱ ژوئیه]] [[۱۹۵۷ (میلادی)|۱۹۵۷]]–تاکنون
| predecessor = [[آقاخان سوم]]
| successor =
| boards = [[مؤسسه مطالعات اسماعیلی]] (مرکز جهانی کثرت گرایی) (جایزه معماری آقاخان)(جایزه موسیقی آقاخان)،دانشگاه، دانشگاه آسیای میانه
| religion = [[اسلام]]
| denomination = [[اسماعیلیان (مذهب)|اسماعیلی]] [[نزاریه]]
| parents = شاهزاده علی خان{{سخ}}جوآن باربارا یارده-بلر
| callsign =
| awards =
| module =
| signature =
| signature_alt =
| signature_size =
| website = {{نشانی وب|https://www.akdn.org/about-us/his-highness-aga-khan/biography-his-highness-aga-khan|Official website}}
| footnotes =
| box_width =
}}
{{اسماعیلیه}}
 
'''کریم آقاخان''' یا '''آقا خان چهارم'''، (زاده ۱۳ دسامبر ۱۹۳۶) امام زمان [[شیعه|شیعیان]] [[اسماعیلیه|اسماعیلی]] (شعبه [[نزاریه]]) است که پیروان آن بالغ بر ۱۵ میلیون نفر یعنی حدود ۱۰٪ درصد از مجموع شیعیان جهان را تشکیل می‌دهند.
آقاخان چهل و نهمین [[امامت (اسماعیلیه)|امام شیعیان اسماعیلیه]] است، که از فرزندان [[علی بن ابی‌طالب]] و [[فاطمه زهرا]] محسوب می‌شود. به اعتقاد [[نزاریه]] وی پس از پدربزرگش [[آقاخان سوم]]، در سن ۲۰ سالگی و در ۱۱ ژوئیه ۱۹۵۷ به امامت رسیده استرسیده‌است. وی دانش‌آموخته [[دانشگاه هاروارد]] در رشته [[تاریخ اسلام]] است.
 
== جلوس به امامت اسماعیلی نزاری ==
شاهزاده کریم در پی درگذشت پدربزرگش آقا خان سوم، در سن ۲۰ سالگی ۴۹مین امام اسماعیلیان نزاری و آقاخان چهارم شد، با این که پدرش، شاهزاده علی خان و عمویش [[صدرالدین آقاخان]]، در خط مستقیم جانشینی بودند. آقا خان سوم در وصیت نامه اش دلیل برگزیدن بزرگترین نوه پسرش به عنوان جانشین خود را (که برای دومین بار در سلسله امامت اسماعیلی نزاری رخ می‌داد که نوه امام قبلی به جای یکی از پسران او امام بعدی شود) توضیح داد:
 
<blockquote>با نگاه به شرایط به‌طور بنیادین دگرگون شده جهان که بسیاری از تغییرات را موجب شده، از جمله اکتشافات [[فیزیک اتمی]]، متقاعد شده‌ام که بیش از همه به نفع جماعت اسماعیلی نزاری است که یک مرد جوان که در سالیان اخیر و در میانه عصر نوین بالیده و رشد یافته، و نگرش نینی به زندگی را به صدارت خود می‌آورد جانشین من شود.<ref>"Aly Khān's Son, 20, New Aga Khan", The New York Times, 13 July 1957, p. 1</ref></blockquote>
 
آقا خان چهارم در پرتوی وصیت پدربزرگش گاهی از سوی اسماعیلیان نزاری به عنوان «امام [[عصر هسته‌ای]] " موسوم شده‌است.<ref name="Quiet">{{cite book | title=Islam's Quiet Revolutionary: The Story of Aga Khan the Fourth| last=Thobani| first=Akbarali| year=1993| publisher=Vantage Press}}</ref> وصیت آقاخان سوم اضافه کرد که آقا خان بعدی، در سال‌های اول امامت خود باید برای راهنمایی در امورات کلی مربوط به امامت به بیوه آقاخان سوم رجوع کند.<ref name=Om-Habibeh-7-Years>{{cite web|last=van Grondelle|first=Marco|title=The Shi'a Imami (Nizari) Ismailis and British Foreign- and Colonial Policy|url=http://igitur-archive.library.uu.nl/dissertations/2008-1001-205033/van-grondelle.pdf|publisher=Self|access-date=22 April 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20100827014358/http://igitur-archive.library.uu.nl/dissertations/2008-1001-205033/van-grondelle.pdf|archive-date=27 August 2010|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref> </blockquote>
 
== ثروت و منابع مالی ==
آقاخان از ثروتمندترین سرمایه داران مسلمان است. وی مالک دو [[هواپیمای جت|جت]] شخصی، صدها اسب مسابقه‌ای، تعدادی مزرعه اصلاح نژاد، یک باشگاه اختصاصی قایق‌رانی بادبانی در جزیره [[ساردنی]] و یک ملک مجلل در نزدیکی پاریس است.{{مدرک}} او سرمایه زیادی را در نقاط فقیر و دورافتاده دنیا خرج کرده‌است که از تجارت کالاهای اساسی چون تور ماهی‌گیری، کبریت و کیسه پلاستیک گرفته تا پروژه‌های بزرگی همچون احداث یک سیستم نیروگاه برق‌آبی ۷۵۰ میلیون دلاری با همکاری چند شرکت نیروگاهی در [[اوگاندا]] را در بر می‌گیرد.<ref name="nytimes.com">[http://www.nytimes.com/2007/07/09/business/worldbusiness/09iht-khan.4.6569846.html?pagewanted=all&_moc.semityn.www IThe Aga Khan, a jet-setter who mixes business and Islam] G. Pascal Zachary, New York Times, July 9, 2007</ref>
 
آقاخان همچنین تلاش دارد تا چهره‌ای عقلانی و صلح‌آمیز از اسلام را به معرض دید جهانیان بگذارد و از منابع مالی و سرمایه‌های خود، برای ترویج توسعهٔ پایدار در کشورهای در حال توسعه و مردمان فقیر آن‌ها بهره می‌جوید. بخشی از ثروت شخصی آقاخان که به گفته مشاوران او در سال ۲۰۰۷ بیش از یک میلیارد دلار است از [[عشریه]] هایی‌هایی تأمین شده‌است که ۱۵ میلیون پیرو فرقه اسماعیلیه در سراسر دنیا به او می‌پردازند. وی در مورد مبلغ این عشریه‌ها سکوت اختیار کرده اما احتمالاً در هر سال به صدها میلیون دلار می‌رسد. وی از سال ۱۹۵۷ میلادی (۱۳۳۵ شمسی) به جانشینی پدربزرگش تعیین شد و به عنوان امام وقت مسلمانان شیعه اسماعیلی اختیار تام مدیریت منابع مالی امامت (شامل نذورات و وجوهات دینی) را نیز به عهده گرفت. از آن زمان تاکنون وی این سرمایه‌ها را در حدود ۹۰ بنگاه تجاری سرمایه‌گذاری کرده‌است که در مجموع ۳۶ هزار کارمند در آن‌ها مشغول هستند. صندوق توسعه اقتصادی آقاخان، بزرگ‌ترین و تنها نهاد درآمدزای شبکه توسعه آقاخان است که شامل هتل‌های زنجیره‌ای سرنا، گروه رسانه‌ای نیشن در آفریقای شرقی، چند شرکت مخابراتی و یک خط هواپیمایی از جمله آن‌هاست اما بیشتر آن‌ها بنگاه‌های تجاری کوچک و متوسط در [[آسیای میانه]] و [[آفریقای جنوب صحرا]] هستند.<ref name="nytimes.com" />
 
==ورزش==
 
== ورزش ==
آقاخان در جوانی در رشته [[اسکی (ورزش)|اسکی]] مسابقه می‌داد و در [[المپیک زمستانی ۱۹۶۴]] در [[اینسبروک]] اتریش به نمایندگی از ایران در سه رشته اسکی سرعت، مارپیچ و مارپیچ بزرگ شرکت کرد. او یکی از تنها چهار ورزشکار [[ایران در بازی‌های المپیک زمستانی ۱۹۶۴|ایران در این المپیک]] بود<ref>[http://www.sports-reference.com/olympics/countries/IRI/winter/1964/ASK/ Iran Alpine Skiing at the 1964 Innsbruck Winter Games] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120723225850/http://www.sports-reference.com/olympics/countries/IRI/winter/1964/ASK/ |date=23 ژوئیه 2012}} Sports Reference</ref> و در اسکی سرعت پنجاه‌ونهم، در اسکی مارپیچ در دور اول شصت و هفتم و دور دوم سی‌اُم و در اسکی مارپیچ بزرگ پنجاه‌پنجاه و سوم شد.<ref>[http://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ag/karim-prince-aga-khan-1.html Karim, Prince Aga Khan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121213015447/http://www.sports-reference.com/olympics/athletes/ag/karim-prince-aga-khan-1.html |date=13 دسامبر 2012}} Sports Reference</ref> .
 
== شبکه توسعه آقاخان ==
کریم آقاخان مؤسس مؤسسه مطالعات اسماعیلی، مرکز جهانی کثرت گرایی، دانشگاه آسیای میانه، دانشگاه آقاخان می‌باشند.
 
وی بنیان‌گذار و رییسرئیس «[[شبکه توسعه آقاخان]]» یا "AKDN" است. فعالیت شبکهٔ او در کشورهای در حال توسعه است و تاکنون از کشورهای آلمان و کانادا عناوین افتخاری دریافت کرده‌است.<ref>[http://www.asianews.ir/main1.asp?a_id=24693 روزنامه آسیا آقاخان و AKDN<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]{{پیوند مرده|date=نوامبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref><ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |عنوان = اطلاعاتی دربارهدربارهٔ آقاخان‌ها | پیوند = http://www.hawzah.net/Hawzah/Questions/QuestionView.aspx?LanguageID=1&QuestionID=7409 |ژورنال= |نشریه=وب‌گاهوبگاه حوزه |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} بازیابی‌شده در ۲ آوریل ۲۰۰۹.</ref><ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |عنوان = طی مراسم ویژه‌ای «جایزه تساهل» از سوی آکادمی پروتستان «توتسینگ» آلمان به کریم آقاخان چهارم، رهبر فرقهٔ اسماعیلیه اهدا شد. | پیوند = http://berlin.icro.ir/?c=newsShow&NewsId=231286&t=4 |ژورنال= |نشریه=رایزنی فرهنگی ایران در آلمان |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} بازیابی در ۲ آوریل ۲۰۰۹.</ref><ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |عنوان = آقاخان و AKDN | پیوند = http://www.asianews.ir/main1.asp?a_id=24693 |ژورنال= |نشریه=روزنامه آسیا |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} بازیابی‌شده در ۲ آوریل ۲۰۰۹.</ref>
رییسرئیس جمهور پرتغال در طی مراسم اعطای اولین جایزهٔ موسیقی آقاخان در لیسبون، در روز ۱۱ فروردین ۱۳۹۸، اعلام کرد که دولت پرتغال به او شهروندی پرتغال را اعطا کرده استکرده‌است. از سال گذشته، پس از امضای توافق‌نامه‌ای میان دولت پرتغال و امامت اسماعیلی، مسند امامت اسماعیلی با عنوان «دیوان امامت اسماعیلی» پایگاهی دایمی در لیسبون پرتغال دارد. روند نهای شدن این پیمان نزدیک به ۵ سال به طول انجامید و از سوی پارلمان کشور پرتغال تصویب شد. این پیمان تنها قرارداد مشابهی که، دولت پرتغال، یک دولت سکولار غربی با نهادی دینی دارد، قراردادی است که این دولت با کلیسای کاتولیک رم [http://khabgard.com/4076/سخنرانی-جایزه-موسیقی-آقاخان/ دارد].
جایزه محیط زیست آقاخان و جایزه معماری آقاخان و جایزه موسیقی آقاخان از جمله جوایزی است که شبکه توسعه آقاخان ایجاد کرده استکرده‌است.
 
== منابع ==