شاه‌نشین: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: افزودن پیوند بیرونی به جای ویکی‌پیوند ویرایشگر دیداری |
||
خط ۱:
[[پرونده:کاروانسرای دیر گچین یا مادر، بزرگترین کاروانسرای خشتی گچی ایران در مرکز پارک ملی کویر- استان قم 06.jpg|جایگزین=بخشی موسوم به شاه نشین در کاروانسرای ساسانی دیر گچین|بندانگشتی|بخشی موسوم به شاه نشین در [[کاروانسرا|کاروانسرای]] [[شاهنشاهی ساسانی|ساسانی]] دیر گچین]]
[[پرونده:Interior of the Villa Ephrussi de Rothschild - DSC04555.JPG|بندانگشتی|شاه‌نشین در «[[:en:Villa_Ephrussi_de_Rothschild|Villa Ephrussi de Rothschild]]»]]
{{کاربردهای دیگر}}
'''شاه‌نشین''' (به [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]: Alcove) در معماری اروپایی، شاه‌نشین بخش کوچکی از یک اتاق یا یک دهانه قوسی (مانند دیوار) است. این بخش تا حدی توسط عناصر عمودی مانند دیوارها، ستون‌ها و نرده‌ها محصور شده است.
'''شاه‌نشین''' در [[معماری ایرانی]] قسمتی است که در شمال اندرونی قرار می‌گرفته و آفتاب خور بوده، بزرگتر و به آن سه دری یا پنج دری نیز گفته می‌شود. شاه‌نشین اتاقی است با ارتفاع نسبتاً بلند که معمولاً ارتفاع آن دوبرابر دیگر اتاق‌های خانه بود، در قسمت بالای این ارتفاع، سقف نیم گنبدی قرار می‌گرفت و چون ارتفاع زیاد بود باعث خنک شدن اتاق می‌شد.▼
▲
شاه نشین‌ها با تزئینات خاصی نظیر نقاشی، شیر و شکر در زیر گنبد و در زمان قاجار با آیینه کاری همراه بود. گچ بری‌های نفیس به همراه تندبری‌ها در اطراف اجاق و نقاشی‌های شیشه‌ها نیز از جمله این تزئینات به‌شمار می‌رفت. یک ارسی (پنجره) بالا رو، با شیشه‌های رنگی همراه با الحاقات مربوط به آن نیز در اتاق شاه‌نشین وجود داشت که اغلب سه دری یا پنج دری بود.▼
▲شاه نشین‌ها با تزئینات خاصی نظیر نقاشی، شیر و شکر در زیر گنبد و در زمان قاجار با آیینه کاری همراه بود. گچ بری‌های نفیس به همراه تندبری‌ها در اطراف اجاق و نقاشی‌های شیشه‌ها نیز از جمله این تزئینات به‌شمار می‌رفت. یک ارسی (پنجره) بالا رو، با شیشه‌های رنگی همراه با الحاقات مربوط به آن نیز در اتاق شاه‌نشین وجود داشت که اغلب
درست در مقابل شاه‌نشین یک حوض بزرگ ساخته می‌شد و چون آب ذاتاً خنک است، باعث می‌شد هوای مطبوعی در اتاق جریان یابد؛ به این ترتیب که هوای داغ به سمت بالا و طاق نیم گنبدی می‌رفت و هوای سرد بین شاه‌نشین و حوض در جریان بود.
از سوی دیگر به دلیل آنکه شاه‌نشین
== دیگر کاربردهای شاه نشین ==
سطر ۱۸ ⟵ ۲۱:
{{پانویس}}
{{پانویس}}
* {{یادکرد-ویکی|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/Alcove_(architecture)|عنوان=Alcove (architecture)|زبان=انگلیسی|بازیابی=۱۵ اکتبر ۲۰۲۱}}
* سید ابوالقاسم سید صدر. چاپ اول، چاپخانه مروی، زمستان ۱۳۸۱
| |||