'''پان اِسپِرمیا''' ([[زبان یونانی]]:πανσπερμία که πᾶς/πᾶν (پاس/پان) به معنای همه و σπέρμα (اسپرما) به معنای بذر هستند) فرضیهای است که معتقد است زندگی در جایی به وجود نمیآید بلکه همواره در [[جهان]] وجود داشته، بذرهای آن در جای جای [[جهان هستی]]، پراکنده شده و پیوسته از نقطهای به نقطهٔ دیگر انتقال مییابد. طرفداران این فرضیه اعتقاد دارند [[اندامگان]] (حیات روی زمین) توسط این بذرها از فضا وارد زمین شدهاست.
== تاریخچهتاریخچهٔ فرضیه ==
زمانی که فیلسوف یونانی [[آناکساگوراس]] در قرن پنجم پیش از میلاد اعلام کرد که امکان دارد نطفههای حیات برای نخستین بارنخستینبار از فضا وارد کرهٔ زمین شده باشند، مورد توجه کسی قرار نگرفت. زیرا نظریهٔ [[ارسطو]]، مبنی بر زایش خود به خودی جانداران، سایه ایسایهای سنگین بر جامعهجامعهٔ علمی آن روزگاران افکنده بود. [[آناکساگوراس|آناکساغورث]] نخستین کسی است که به موضوع پان اسپرمیا اشاره کردهاست.
این باور پس از آناکساغورث بیش از دو هزار سال راکد باقی ماند تا اینکه در سال ۱۷۴۳ میلادی، مایلت آن را در نوشتههای خود دوباره مطرح کرد. وی اعتقاد داشت موجودات زندهٔ کوچک، نخستین بارنخستینبار از فضا بر پهنهٔ اقیانوسهای خالی از حیات زمین وارد شدهاند و بعد از طی مسیر تکامل، جانداران امروزی را به وجود آوردند. در تاریخ [[۹ آوریل ۱۸۶۴]]، [[لوئی پاستور]]، شیمیدان مشهور [[فرانسه|فرانسوی]]، با آزمایشهای تاریخی خود نشان داد نظریهنظریهٔ زایش خود به خودی توهمی بیش نیست؛ تا بدین ترتیب پان اسپرمیا فرصتی برای نمایش دوباره بدست آورد.
دانشمند [[بریتانیا|بریتانیایی]]، [[لرد کلوین]] (۱۸۷۱) و [[فیزیک|فیزیکدان]] [[آلمان|آلمانی]]، [[هرمان فون هلمهولتز]] (۱۸۷۹)، در دههدههٔ ۱۸۷۰ با استناد به کشفیات پاستور، موجودات ریز مطرح شدهمطرحشده توسط مایلت را همان باکتریها اعلام کردند. در دههٔ ۱۹۰۰، شیمیدان [[سوئد|سوئدی]] و برندهٔ [[جایزه نوبل|جایزهٔ نوبل]]، [[سوانت آرنیوس]] (۱۹۰۳)، نشان داد هاگ باکتریها قادرند در محیط فضا زنده مانده و حیات تازهای را آغاز کنند. زیستشیمیدان [[روسیه|روسی]]، [[آلکساندر اپارین]] و ژنتیکدان انگلیسی، [[هالدن]]، موضوع زایش خود به خودی را به شکلی متفاوتتر پیش کشیدند. آنان با آزمایشهای خود نشان دادند حیات میتواند از باقیمانده دارای ژنوم موجود مرده دوباره آغاز شود.
در سال ۱۹۷۰، یک اخترشناس بریتانیایی بنام [[فرد هویل]] و پروفسور [[چاندرا ویکراماسینگه]] از دانشگاه کییف، با رصد ستارگان دوردست و تجزیهٔ طیف نوری آنها به کمک هم به شواهدی از امکان وجود مولکولهای حیاتی در غبار پیش منظومهای بدست آوردند. آنها عنوان کردند که [[دنبالهدار]]ها و [[شهابسنگ|شهابسنگهاییشهابسنگهایی]] که از این غبارها به وجود میآیند، میتوانند حامل [[ترکیب آلی|ترکیبات آلی]] و هاگ [[باکتری]]هاها باشند. این اجرام که از سنگ و یخ تشکیل شدهاند، قادرند این مواد را از فشارهای موجود در فضا حفظ کنند و به صورت سالم به زمین برسانند. همانطور که قبلاًپیشتر بیان شد، [[گروه تحقیقاتی دکتر هنریش]] توانست با شبیهسازی غبار پیش منظومهای با تابش امواج ۱۸۰ نانومتری، تولید [[اسید آمینه|اسید آمینهی]] طبیعی را مشاهده کند.
در حال حاضر، پروفسور ویکراماسینگه را میتوان پرچمدار نظریهٔ پاناسپرمیا دانست. وی تحقیقات بسیاری را برای اثبات این نظریه انجام دادهاست و معتقد است پذیرش پاناسپرمیا نه تنها معادلهٔ منشأ حیات را حل خواهد کرد، بلکه مسیر جستجوهای ما را برای یافتن موجودات زندهٔ فرازمینی تغییر خواهد داد. فرایندفرآیند تشکیل حیات بر روی زمین بسیار پیشتر از ۳ تا۴تا ۴ میلیارد سال پیش آغاز شدهاست. چرا که وقتی هنوز زمین متولد نشده بود، بذرهای زندگی سفر طولانی خود را به سمت این سیاره آغاز کرده بودند. وی با بیان اینکه فرایندفرآیند [[نظریه تکامل|تکامل داروینی]] در مورد [[تک سلولی]]هاها کارایی چندانی ندارد، اظهار میداد کار تولید سلولهای زنده و سازماندهی ارگانهای آن در جایی دیگر اتفاق افتادهاست. این پاناسپرمیا است که شدیداً اعلام میکند حیات در تمامی نقاط جهان وجود دارد. اینکه در یک سیارهٔ [[منظومه شمسی|منظومهٔ شمسیخورشیدی]]، تمدنی هوشمند مانند نوع بشر، تا این حد متعالی میشود، ناشی از صلاحیت زمین برای پذیرش بذرهای زندگی است. شاید سیاراتی دیگر بسیار دورتر از ما، این شایستگی را میلیونها سال پیش از زمین کسب کردهاند.