سوزن‌دوزی بلوچی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سوزن دوزی بلوچی''' یا بلوچی دوزی مجموعه انواع خاصی از [[سوزن‌دوزی|سوزن دوزی]] است که توسط [[مردم بلوچ|زنان بلوچ]] انجام می‌شود و اولین بار از ذهن و خلاقیت زنان [[مردم بلوچ|بلوچ]] ایجادشده‌است. سوزن دوزی بلوچی دارای مهر اصالت از [[سازمان یونسکو]] می‌باشد و در فهرست میراث معنوی کشور نیز ثبت شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.yjc.ir/fa/news/5065891/دریافت-مهر-اصالت-از-سازمان-جهانی-یونسکو-ثبت-در-میراث-معنوی-و-نشان-مرغوبیت-ایرانی-بلوچی-دوزی-هنری-در-بطن-زندگی-زنان-بلوچ|وبگاه=www.yjc.ir|بازبینی=2019-04-15}}</ref> در کتاب آخرین مأموریت، نوشته مغرالدین مهدی، راجع به سوزن‌دوزی آمده: یکی از صنایع که در حد خود بسیار زیبا و ارزنده است، صنعت دوزندگی و دست‌دوزی جلیقه و لباس زنانه است. مانند ترمه، دست‌دوزی می‌نمایند و با نهایت زیبایی و با ابریشمی که با رنگ‌های طبیعی رنگ کرده‌اند و رنگش ثابت است و هیچ وقت از بین نمی‌رود، نخ‌دوزی می‌کنند. صدها مربع و مستطیل و لوزی می‌دوزند، یک اندازه که اگر با پرگاری دقیق اندازه‌گیری کنند، سرمویی تفاوت ندارد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=بلوچی‌دوزیِ زنان؛ میراثی رو به اغما|نشانی=http://sahebkhabar.ir/news/21693318/بلوچی-دوزی-زنان-میراثی-رو-به-اغما|وبگاه=صاحب‌خبر|تاریخ=2017-10-03|بازبینی=2019-04-07|کد زبان=fa}}</ref>

[[پرونده:چوتل-بلوچی دوزی.png|بندانگشتی|چوتل دوزی یکی از انواع بلوچی دوزی، رایج‌ترین دوخت در سراوان و توابع ان]]

[[پرونده:بلوچی دوزی-مدل پلیوار یا پریوار.png|بندانگشتی|پلیوار دوزی-یا پریوار دوزی در ایرانشهر و نیکشهرو توابع اطراف متداول است]]

زیبایی هنر سوزن دوزی بلوچ به این است که در زندگی روزمره مردمان آن دیار کاربرد روزانه دارد و با وجود گذشت سالیان دراز و رفت‌وآمد مدهای متنوع لباس همواره جایگاه خود را در فرهنگ مردمان [[مردم بلوچ|بلوچ]] حفظ کرده‌است. این هنر تقریباً در بین تمام نقاط [[استان سیستان و بلوچستان]] و توسط زنان بلوچ انجام می‌شود. هر دختری که متولد می‌شود از همان زمان نوجوانی این هنر را از مادرش و نزدیکانش یادمی‌گیرد و هزاران سال است بدین شکل نسل به نسل منتقل شده‌است و تا به الان پایدار مانده‌است. امروزه این هنر به شکل سنتی ماندگار در بین بیشتر زنان بلوچ رواج دارد و در اکثر مناطق [[بلوچستان]] تولید محصولات سوزن دوزی متداول است. از مهم‌ترین این مراکز می‌توان به [[شهرستان سراوان|سراوان]]، [[سیب و سوران]]، [[گشت (سراوان)|گُشت]]، کلگان، [[جالق]]، [[ایرندگان]]، [[اسپکه]]، سورمیج، شهریانج، [[فنوج]]، هریدوک کوپچ، پیپ، دامن، محمدآباد، چانف، مهنت، ورکات، قاس ما آباد، مارندگان، [[خاش]]، مته سنگ، کل هگان، [[بمپور]]، اسماعیل‌آباد [[ایرانشهر (سیستان و بلوچستان)|ایرانشهر]] و [[زاهدان]] اشاره کرد.<ref name=":0">ساختار صوری نقوش طبیعی درسوز ن دوزی زنان بلوچ (با تأکید بر نمون ه‌های شهرستان سراوان. فصلنامه علمی-پژوهشی نگره. شماره ۲۷ پاییز ۱۳۹۲</ref>