برنامه درسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
تمیزکاری
خط ۱:
{{بهبود منبع|تاریخ=دسامبر ۲۰۱۴}}
'''مطالعات برنامهٔ درسی''' به شناخت، پیش‌بینی، سازماندهی و شکل دادنشکل‌دادن فعالیت‌های [[آموزش و پرورش|آموزشی و پرورشی]] در حیطهٔ [[یادگیری]] یادگیرندگان گفته می‌شود. فهم برنامه درسی شاخه‌ای از [[علوم تربیتی]] است. برنامه‌ریزی درسی یکی از مهم‌ترین شاخه‌های مطالعات برنامه درسی است که به «تدوین، اجرا و ارزشیابی» برنامه درسی می‌پردازد.
 
== تعاریف برنامه‌ریزی درسی ==
برنامه‌ریزی درسی در میان عامه مردم و [[دانش‌آموز|دانش‌آموزان]] و [[دانشجو|دانشجویان]]، بیشتر به معنای تعیین برنامه‌ای زمانی برای خواندن دروس و کتابهاست که به‌طور کلی با مفهوم علمی برنامه‌ریزی درسی متفاوت است.
 
تعریف واحدی از برنامهٔ درسی در میان صاحبنظران این علم وجود ندارد و هر کس بنا به تفکرات خود، تعریفی از برنامه‌ریزی درسی ارئه داده استداده‌است. به‌طور کلی نگرشهای اساسی به برنامه‌ریزی درسی به چند شاخهٔ رشد فرایندهای ذهنی و عقلی، منطق‌گرایی علمی، تحقق خود، و تطابق و بازسازی اجتماعی قابل تقسیم است.
 
در زبان انگلیسی از برنامه‌ریزی درسی بیشتر با عنوان '''برنامهٔ درسی''' {{انگلیسی|Curriculum}} یاد می‌شود. برخی تعاریف برنامهٔ درسی از دیدگاه اندیشمندان غربی:
خط ۱۲:
 
«برنامهٔ آموزشی نقشه‌ای است که در آن فرصتهای مناسب یادگیری برای رسیدن به هدفهای کلی و جزئی مربوط که برای دانش‌آموزان و مدارس در نظر گرفته شده‌اند.»
 
 
 
در یک مقالهٔ سال ۲۰۰۷، [[ویلیام پاینار]] برنامه درسی را اینگونه تعریف کرده‌است: «محل اندیشه‌ورزی که در آن افراد برای تعریف خود و جهان کوشش می‌کنند». این کوشش که پاینار به آن اشاره دارد مربوط به شرح حال خود و نهادهاست که بسیار پیچیده می‌باشد و نیز نسلهای جدید که با جهانی متغیر مواجه‌اند که معمولاً به سختی توسط پیشینیان‌شان قابل تصور بوده‌است. این کوشش که پاینار به آن اشاره دارد مربوط به شرح حال خود و نهادهاست که بسیار پیچیده می‌باشد و نیز نسلهای جدید که با جهانی متغیر مواجه‌اند که معمولاً به سختی توسط پیشینیان‌شان قابل تصور بوده‌است.
 
گرچه تفکر و نوآوری برنامه درسی همواره در تعلیم و تربیت غرب وجود داشته‌است، برنامه درسی تا دهه ۱۹۲۰، عملاً به صورت یک رشته تحصیلی در نیامد. نخستین کتاب جامع دربارهٔ برنامه درسی در سال ۱۹۱۸ توسط فرانکلین بایت نوشته شد که استاد مدیریت آموزشی [[دانشگاه شیکاگو]] بود. او برای اولین بار نظام بازنگری گسترده سیستم شهری را در سال ۱۹۲۰ رهبری کرد. در حالی که اصلاح برنامه درسیی قبلاً به صورت یخش به بخش انجام می‌گرفت، بایت با اصلاح و بازنگری برنامه درسی کلیه مقاطع و موضوعات درسی بر یک مبنای واحد، گامی به جلو نهاد.<ref>قادری، مصطفی. (1383) بسترهای فهم برنامه درسی، تهران. انتشارات یادواره کتاب</ref> برنامه درسی پست مدرنیسم ،مدرنیسم، پست مدرنیسم به صورت‌های مختلفی مانند پسانوگرایی، [[پسامدرنیسم]]، فرامدرنیسم، [[فرانوگرایی]]، پسا تجددگرایی، پسا مدرنیته و … ترجمه شده‌است.
 
پست مدرنیسم یک جریان فلسفی، یک نیروی فرهنگی و یک چارچوب ذهنی است که گزینش گرایی، ابهام، عدم قطعیت، پیچیدگی، چندفرهنگ گرایی و اشکال متعدد درک و فهم از جهان و متون را مورد تأکید قرار می‌دهد…
سطر ۲۳ ⟵ ۲۱:
برنامه درسی پست مدرنیسم درعصر جدید
 
برنامه ریزی درسی دوره پست مدرن بر گفتمان‌هایی تأکید دارد که درک فرهنگی، تاریخی، سیاسی، بومبوم‌شناسی، شناسی، زیبایی شناسی،زیبایی‌شناسی، زبانی و تأثیر خود شرح حال‌نویسی برنامه درسی بر موقعیت انسان، ساختارهای اجتماعی و محیط زیست را ارتقاء بخشد نه بر برنامه ریزی، طراحی، اجرا، ارزشیابی غیرمتنی و رویدادهای بی‌ارزش و اطلاعات جزئی و سطحی…
 
برنامه درسی باید به دنبال نوعی تربیت تحولی باشد که باعث شود معلمان و دانش آموزان در یک سفر اکتشافی و امیدواری به کشف، به بررسی مسائل بپردازند…
سطر ۳۱ ⟵ ۲۹:
فلسفه‌های آموزش و پرورش اغلب به زبانی غیرقابل فهم به [[دانشجویان]] ارائه می‌شوند و فیلسوفان آموزش و پرورش اغلب بخش فلسفه و آموزش را باهم قبول ندارند در حالی که ماکسی نتیجه می‌گیرد که فلسفه، آموزش و رهبری در مکتب پست مدرن تفکیک نمی‌شوند. فلسفه آموزش و پرورش باید فراتر از از دوگانگی فلسفه و آموزش در تلفیق التقاطی باشد و در صورت رهبری فعال و قابل توجه، هردو ادغام و مورد ستایش قرار می‌گیرند.
 
برنامه درسی گفت و گوهای پیچیده فرهنگی در مورد تجربه‌های آموزشی است (قادری، مصطفی،1394مصطفی، ۱۳۹۴).
 
== برنامه‌ریزی درسی در ایران ==
سطر ۳۹ ⟵ ۳۷:
 
== طرح درس معلمین در مدارس ایران ==
طرح درس نوعی برنامه‌ریزی برای معلمین به شماربه‌شمار می‌رود که روند تدریس را به شکل مدون برای یک بازه‌یبازهٔ تحصیلی در مدرسه مشخص می‌کند <ref>{{یادکرد وب|وبگاه=همکلاسی|نشانی=https://hamkelasi.co/blog/lms/lesson-plan/|عنوان=طرح درس چیست؟}}</ref> طرح درس می‌تواند به شکل کوتاه‌مدت یا بلندمدت تهیه شود که نوع کوتاه‌مدت آن برای برنامه‌یبرنامهٔ تدریس روزانه یا جلسه‌ای است و طرح درس بلندمدت، برنامه‌یبرنامهٔ تدریس یک سال یا [[نیمسال تحصیلی|نیم‌سال تحصیلی]] را مشخص می‌کند.
 
== تمرکز و عدم تمرکز ==
سطر ۵۱ ⟵ ۴۹:
== منابع ==
* ملکی، حسن، ''[[کتاب برنامه‌ریزی درسی (راهنمای عمل)|برنامه‌ریزی درسی (راهنمای عمل)]]''، [[انتشارات مدرسه]]، ۱۳۸۶. (صص ۲۵–۲۰)
{{پانویس}}4۴. [[قادری مصطفی|قادری]]، مصطفی (1394۱۳۹۴). نوفهمی در مطالعات برنامه درسی، انتشارات آوای نور.{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
 
[[رده:برنامه درسی| ]]
[[رده:تعلیم]]