تربت حیدریه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تربت حیدریه''' یکی از [[شهر]]های [[استان خراسان رضوی]] و مرکز [[شهرستان تربت حیدریه]] است. اين شهرستان، پایتخت زعفران جهان نیز نامیده می‌شود.

این شهر، مهم‌ترین و بزرگترینبزرگ‌ترین شهر در جنوب خراسان رضوی است و با شهرستانهایشهرستان های مجاور خود، جمعیتی بیش از یک میلیون نفر را در بر می‌گیرد. در سال ۱۳۸۳ و در طرح تقسیم [[استان خراسان|استان خراسان بزرگ،بزرگ]]، تربت حیدریه به عنوان مرکز استان خراسان مرکزی از سوی [[مجلس شورای اسلامی]] پیشنهاد گردید.

تربت حیدریه در ۱۵۰ کیلومتری جنوب [[مشهد]] و ۱۰۰۵ کیلومتری [[تهران]] واقع شده و ارتفاع آن ۱۴۵۰ متر از [[سطح آب‌های آزاد|سطح دریا]] است.

تربت حیدریه در قدیم با نام [[زاوه]] و همچنین [[ولایت رخ]] شهرت داشته‌است. پیشینه تاریخی تربت حیدریه به نام [[زاوه]] به دوران قبل از اسلام و دوره [[اشکانیان]] برمی گرددبرمی‌گردد و به مناسبت مقبره [[قطب‌الدین حیدر]] از معاصرین [[عطار]] و از [[صوفی]]ان [[سده ۶ (قمری)|قرن ششم هجری]] بوده به این نام خوانده شده‌است. [[قطب‌الدین حیدر]]، از مشاهیر عرفان اواخر قرن ششم و اوائل قرن هفتم (درگذشتهٔ ۶۱۸ ه‍.ق)، سرسلسلهٔ طریقت [[حیدریه|حیدریه،]] از [[ترکستان]] به [[زاوه]] مهاجرت کرد و در همان‌جا درگذشت و مدفون شد و شهر به حرمت او به تدریج تربت قطب‌الدین حیدر و بعدها تربت حیدری نام گرفت، و سرانجام به تربت حیدریه معروف شد. مزار وی هم اینک یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهر است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=جغرافیای تاریخی ولایت زاوه|زبان=فارسی|کوشش=محمدرضا خسروی}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=چرا نام این شهرستان "تربت حیدریه" است؟|نشانی=https://www.isna.ir/news/95022817366/چرا-نام-این-شهرستان-تربت-حیدریه-است|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2016-05-17|بازبینی=2020-02-29|کد زبان=fa}}</ref> بنای زاوه را به [[زو (شاهنامه)|زوطهماسب]] نسبت می‌دهند.<ref>همان</ref> براساس شواهد و کشفیات [[باستان‌شناسی]] در اطراف شهرستان تربت (بویژهبه‌ویژه غار ماه‌پری، سنگ نگاره‌های کدکن و [[سفال|سفال‌های]] مکشوفه از چندین محوطه تاریخی) حکایت از وجود زیستگاه‌هایی در هزاره‌های [[هزاره چهارم (پیش از میلاد)|چهارم]] و [[هزاره پنجم قبل(پیش از میلاد)|پنجم]] پیش از میلاد در این منطقه دارد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=اداره میراث فرهنگی شهرستان تربت حیدریه - معرفی تربت حیدریه|نشانی=http://torbateheydarieh.razavichto.ir/torbateheydarieh.aspx|وبگاه=torbateheydarieh.razavichto.ir|بازبینی=2020-02-29}}</ref> اولین گزارش‌ها از منطقه زاوه را در منابع تاریخ پس از اسلام می‌بینیم. در جریان فتح خراسان اشاره بر آن است که خلیفه سوم، [[عبدالله بن عامر]] را مأمور [[خراسان]] کرد. این عامر رخ، [[زاوه]]، [[خواف]]، [[اسفراین]]، و [[ولایت ارغیان|ارغیان]] در [[نیشابور]] را فتح کرد تا به تختگاه نیشابور رسید. از دقت در گزارش‌های [[جوینی]] و [[عبدالله بن فضل‌الله]]، در می‌یابیم که زاوه نخستین شهری بوده‌است که درگیری پیش‌بینی نشده‌ای را بر دشمن تحمیل کرد و به قیمت سقوط خود افتخار آفرید. مردم زاوه نخستین قربانیان حمله سراسری [[مغول|مغول‌ها]] بودند مقارن همین ایامایام، [[قطب الدینقطب‌الدین حیدر]] عارف مشهور قرن ششم که از مدت‌ها پیش در شهر زاوه اقامت گزیده بود درگذشت.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= شبان|نام= مرتضی|کتاب= دیار حیدریه| ناشر=مهرسیما |سال=۱۳۹۲ |مکان= |شابک=}}</ref> تربت حیدریه پس از دوره [[صفویان|صفوی]] به صورت شهر درآمد. در واقع شهر در حدود دویست سال پیش یعنی دوره حاکمیت [[اسحاق‌خان قرایی]] از خوانین و رجال سیاسی عصر [[قاجار]]یه رونق گرفت. اسحاق خاناسحاق‌خان به مرمت و آبادانی شهر پرداخته و آن چنان تحولی در شهر به‌وجود آورد که این شهر تا مدت‌ها به تربت اسحاق‌خان معروف بوده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://thcity.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=241:1390-05-25-06-04-16&catid=64&Itemid=153 |عنوان=خاندان قرائی |ناشر=شهرداری تربت حیدریه |تاریخ=۲۵ مرداد ۱۳۹۰ |تاریخ بازبینی=۱۹ آذر ۱۳۹۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181210111310/http://thcity.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=241:1390-05-25-06-04-16&catid=64&Itemid=153 |archivedate=۱۰ دسامبر ۲۰۱۸ |dead-url=yes}}</ref>

[[کنسولگری|کنسولگری‌ها]]: تا پیش از [[جنگ جهانی دوم]]، کنسولگری‌های [[انگلستان]] و [[روسیه]] در تربت حیدریه و در منطقهٔ باغ‌سلطانی شهر مشغول فعالیت بوده‌اند که نشان دهنده اهمیت سیاسی و اقتصادی این شهر در آن دوره است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://torbatema.com/1397/02/07/ک-سند-جالب-انگلیسی-درباره-تربت-حیدریه/|عنوان=یک سند انگلیسی دربارهٔ تربت حیدریه؛ این سند را فرماندهی ارتش بریتانیا در هندوستان منتشر کرده‌است}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.oral-history.ir/?page=post&id=1432|عنوان=در جستجوی حقایق شهریور 1320، رقابت پنهان روس و انگلیس (6)}}</ref>

== موقعیت جغرافیایی شهرستان ([[شهرستان تربت حیدریه]]) ==

شهرستان تربت حیدریه با وسعت ۶۱۷۵ کیلومتر مربع در جنوب غربی [[مشهد]] قررقرار دارد. موقعیت جغرافیایی این شهر در مدار ۵۹ درجه و ۱۲ دقیقه طول شرقی و ۳۴ درجه و ۱۷ دقیقه عرض شمالی قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۴۵۰متر است. بلندترین [[قله]] شهرستان، [[کوه ملکان کدکن|قله مُلکان]] به ارتفاع ۳۰۱۳ متر می‌باشد.

بر پایه [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران(۱۳۹۵)|سرشماری عمومی نفوس و مسکن]] در [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۵)|سال ۱۳۹۵]] جمعیت این شهر ۱۴۰٬۰۱۹ نفر (در ۴۳٬۰۲۹ خانوار) بوده‌است که از این نظر رتبه چهارم استان را داراست.<ref name="سرشماری ۱۳۹۵|۰۹">{{سرشماری ۱۳۹۵|۰۹}}</ref> [[جمعیت]] کل شهرستان تربت حیدریه ۲۲۴٬۶۲۶ نفر است. تا سال ۱۳۷۲، شهرستان تربت حیدریه رتبه دوم جمعیت را در استان خراسان بزرگ بعد از مشهد دارا بود که با تفکیک آن به ۵ شهرستان، رتبه آن تنزل یافت.

[[پرونده:Rudmajan2.jpg|بندانگشتی|جامه سنتی اهالی [[رودمعجن]]]]

روستای [[رودمعجن]] در ۴۸ کیلومتری غرب تربت حیدریه واقع است. در ۴ کیلومتری این روستا [[آبشار|آبشاری]] زیبا به ارتفاع ۲۸ متر پدید آمده که از سلسله جبالرشته‌کوه چهل تن در ۴۵ کیلومتری غرب شهرستان سرچشمه می‌گیرد. رودمعجن پس از ایجاد آبشار و مشروب کردن آبادی، در نزدیکی روستای رودمعجن وارد رودخانه حصارچه می‌شود.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.irna.ir/rkhorasan/fa/News/82584270 |عنوان=آبشار رودمعجن، بهشت گردشگری تربت حیدریه | ناشر =خبرگزاری ایرنا |تاریخ =۱۲ تیر ۱۳۹۶ |تاریخ بازبینی=۲۱ آذر ۱۳۹۷}}</ref>

مناظر طبیعی و چشم‌نواز مسیر هفده کیلومتری [[صنوبر (تربت حیدریه)|روستای صنوبر]] تا بخش مرکزی تربت حیدریه در ضلع شمال غربی این شهرستان افراد زیادی را به دیدن آنجاآن‌جا ترغیب می‌کند.

این روستا در میان کوه و جریان رودخانه شصت درهشصت‌دره، منطقه خوش آب و هوا و نسبتاً سرد و سرسبزی پدیدآورده‌است.

از [[جاذبه‌های گردشگری]] این روستا می‌توان به کوه شصت درهشصت‌دره از کوه‌های مرتفع رشته کوهرشته‌کوه مرکزی شهرستان تربت حیدریه اشاره کرد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.irna.ir/rkhorasan/fa/News/81297872 |عنوان=صنوبر، نگین سرسبز تربت حیدریه | ناشر = خبرگزاری ایرنا|تاریخ = |تاریخ بازبینی=۲۹ نوامبر ۲۰۱۸}}</ref>

این پارک در حاشیه شهر تربت حیدریه واقع شده‌است و با مساحت ۸۰۰ هکتارهکتار، بزرکترینبزرگ‌ترین [[پارک جنگلی]] در [[خاورمیانه]] نام گرفته‌است. بخشی از این پارک تا ارتفاعات ۳ قله امتداد یافته‌است. این پارک شامل گلزار شهدا، پارک سنگی، رستوران، کافه سنتی و مصلا است که در آن وسایل تفریح کودکان قرار دارد. لازم است ذکر شود که عملیات اجرایی این پروژه از سال ۱۳۷۸ آغاز شده و هنوز ادامه دارد. پارک پیشکوه یکی از فضاهای سبز شهرستان تربت حیدریه است. موقعیت جغرافیایی، منابع غنی آب و خاک و مناظر زیبا از دلایل معرفی این پارک به عنوان منطقه نمونه گردشگری است و به دلیل قرار داشتن در دامنه کوه و اشراف داشتن به شهر تربت حیدریه، چشم‌انداز زیبایی را به وجود آورده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://khorasan.isna.ir/default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=6526 |عنوان=بزرگترین پارک جنگلی خاورمیانه، فاقد هرگونه زیرساخت گردشگری |ناشر=خبرگزاری ایسنا |تاریخ=۲۵ اسفند ۱۳۸۹ |تاریخ بازبینی=۲۱ آذر ۱۳۹۷}}{{پیوند مرده|date=نوامبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref>

این مناطق در شرق شهرستان تربت حیدریه و در ارتفاعات [[شهرستان زاوه]] قرار دارند. این مناطق جلگه‌ای در بعضی نواحی دارای ارتفاعات سنگی زیبایی هستند که مامنی مناسب برای زیست حیوانات وحشی به‌شمار می‌روند. در این مناطق حیواناتی نظیر قوچ، میش، قرقاول، سیاه سینه، گرگ و عقاب زندگی می‌کنند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.yjc.ir/fa/news/5868779 |عنوان= پایان سرشماری وحوش منطقه شکار ممنوع برنای و ژرف تربت حیدریه| ناشر =خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان |تاریخ =۱ آذر ۱۳۹۵ |تاریخ بازبینی= ۲۱ آذر ۱۳۹۷}}</ref>

به رغمبه‌رغم وجود [[آثار باستانی]] متعدد و شواهد برجای مانده که حکایت از پیشینه‌ای مشخص و رد پای انسان ماقبل تاریخ در منطقه تربت حیدریه دارد از دیگر نمونه‌های با اهمیت آثار غاری است موسوم به ماه پری در ۱۹ کیلومتری شمال غربی تربت حیدریه و در نزدیکی روستایی به نام [[صنوبر (تربت حیدریه)|صنوبر]] که به استناد بررسی باستان‌شناسی از نخستین زیست گاه‌هایزیست‌گاه‌های این منطقه مربوط به پیش از تاریخ بوده‌است.

این ارتفاعات در ۷۰ کیلومتری شمال غربی تربت، در [[بخش کدکن]] قرار دارد. هر ساله تعداد زیادی از کوهنوردان جهت صعود به قلل این ارتفاعات عازم منطقه می‌شوند. در مسیر این ارتفاعات باغات میوه بسیار و چشمه سارهای جوشان و چشم‌اندازهای بدیع فراوان وجود دارد.

این چشمه زیبا قدمت زیادی داشته و آب این چشمه از نظر مواد معدنی از بهترین آب‌های جهان محسوب می‌شود. این چشمه در روستای [[قوزان (تربت حیدریه)|قوزان]] در ۱۰ کیلومتری جاده تربت حیدریه-کاشمر قرار دارد.

[[پرونده:محراب و سقف مقبره قطب الدین حیدر.jpg|بندانگشتی|جایگزین=محراب و سقف مقبره قطب الدین حیدر|<small>[[محراب مسجد|محراب]] و سقف مقبره [[قطب الدین حیدر|'''''قطب الدین[[قطب‌الدین حیدر]]''''']]</small> ]]

[[پرونده:حجره ای در کاروانسرای طبسی.jpg|بندانگشتی|جایگزین=حجره ای در کاروانسرای طبسی|<small>[[حجره ای|حجره‌ای]] در [[رباط طبسی|'''''رباط طبسی''''']]</small> ]]

از [[صنایع دستی]] تربت حیدریه می‌توان به [[آهنگری]]، [[هنر مسگری]]، [[نمد|نمدبافی]]، [[حصیربافی]]، مصنوعات [[چرم|چرمی]] و همچنین [[قالی ایرانی|فرش بافیفرش‌بافی]] اشاره کرد، و به سبب پرورش [[کرم ابریشم]]، چله کشیچله‌کشی [[ابریشم]] نیز رواج دارد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://torbateheydarieh.razavichto.ir/Handicrafts.aspx|عنوان= صنایع دستی تربت حیدریه| ناشر =اداره میراث فرهنگی شهرستان تربت حیدریه |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۶ دسامبر ۲۰۱۸}}</ref>

[[مینیاتور (تذهیب)|مینیاتور]] و، [[سیاه‌قلم آب‌مرکبی|سیاه قلمسیاه‌قلم]]، [[ترمه]]، [[گلیم]]، [[فرت بافی]]، [[جواهر|زیورآلات]]، [[چرم|چرم دوزی]]، [[سنگ‌تراشی|تراش سنگ]]، [[رودوزی|رودوزی سنتی]]، [[تابلو]] و [[تابلو فرش]] از دیگر محصولات تولیدی در تربت حیدریه است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.irna.ir/rkhorasan/fa/News/81995325 |عنوان=سوغات و صنایع تربت حیدریه به نمایش درآمد | ناشر =خبرگزاری ایرنا |تاریخ = ۸ مارس ۲۰۱۶|تاریخ بازبینی= ۶ دسامبر ۲۰۱۸}}</ref>

تربت حیدریه پیش از [[انقلاب ۱۳۵۷]] دارای چهار [[سینما]] به نام‌های ''فردوسی''، ''تاج''، ''سعدی و'' ''مولن روژ'' بود که پس از انقلاب به غیر از سینما تاج بقیهٔ آن‌ها تعطیل شدند. تا سال ۱۳۸۴ سینما بیست و دو بهمن (تاج سابق) که با دارا بودن هزار صندلی یکی از منحصر به فردترین سینماهای ایران قلمداد می‌شد فعال بود، اما در آن سال به بهانه بازسازی و ترمیم تخریب شد ولی مراحل بازسازی آن هرگز آغاز نگردید.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= https://cinematicket.org/?p=nnewsdet&nid=1689&t=تربت‌حیدریه-بعد-از-۱۲-سال-صاحب-سینما-شد|عنوان=تربت حیدریه بعد از ۱۲ سال صاحب سینما شد | ناشر = سینما تیکت|تاریخ = ۶ مارس ۲۰۱۵|تاریخ بازبینی=۲۴ نوامبر ۲۰۱۸}}</ref> در سال ۱۳۹۳ طرح تجهیز سالن اندیشه در این شهر برای بهره‌برداری از آن به عنوان سالن سینما با ظرفیت ۲۳۲ نفر آغاز شد و از آن زمان به بعد این سالن به صورت محدود به اکران فیلم‌های سینمایی روز ایران می‌پردازد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.mehrnews.com/news/2512485/تربت-حیدریه-بعد-از-۱۲-سال-صاحب-سینما-شد |عنوان=تربت حیدریه صاحب پردیس سینمایی شد | ناشر =مهرنیوز |تاریخ = ۶ مارس ۲۰۱۵|تاریخ بازبینی=۲۴ نوامبر ۲۰۱۸}}</ref>

تربت حیدریه با تولید بیش از ۵۰ تن [[زعفران]] خشک اولین منطقه از لحاظ تولید زعفران در دنیا است. ایران در مجموع با تولید ۱۵۰۰–۱۷۰۰ تن زعفران بزرگترینبزرگ‌ترین کشور تولیدکننده زعفران در جهان محسوب می‌شود و استان خراسان رضوی بیشترین مقدار زعفران تولیدی کشور را دارا می‌باشد به نحوی که در سال ۱۳۸۶ بیش از ۴۱هزار هکتار از اراضی این استان زیر کشت این محصول قرار گرفت.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.torbatinfo.com/people.htm |title=سایت اختصاصی شهرستان تربت حیدریه<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۶ آوریل ۲۰۰۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080331085001/http://www.torbatinfo.com/people.htm |archivedate=۳۱ مارس ۲۰۰۸ |dead-url=yes}}</ref>

تربت حیدریه دارای دو [[شهرک صنعتی]] است و مهم‌ترین واحدهای تولیدی صنعتی شهرستان شامل کارخانه قند تربت حیدریه، طلای زرمهر، کاشی زرین، کارخانه کائولن و محصولاتی چون [[شیر (خوراکی)|شیر]] و [[فراورده لبنی|فرآورده‌های لبنی،لبنی]]، [[آرد]]، [[زیره]] و [[ماشین پنبه‌پاک‌کن|پنبه پاک کنیپنبه‌پاک‌کنی]]، [[خوراک دام]] ،[[ سردخانه]] بزرگ ده هزار تنی و کارگاه‌های ابریشم کشیابریشم‌کشی است.

'''بزرگترینمجتمع پروژهفولاد صنعتیتربت شرق کشورحیدریه''':<ref>{{یادکرد وب|تاریخ=21 مرداد 1393|نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/05/21/458621/مجتمع-فولاد-تربت-حیدریه-بزرگ-ترین-پروژ-صنعتی-شرق-کشور-است|عنوان=مجتمع-فولاد-تربت-حیدریه-بزرگ-ترین-پروژ-صنعتی-شرق-کشور-است}}</ref>

مجتمع فولاد تربت حیدریه که در بخش رُخ این شهرستان در حال احداث است، در زمینی به مساحت ۵۵۰ هکتار و با اعتبار یک میلیارد یورو در فازهای اول و دوم عملیات اجرایی آن شروع شده‌است. با اتمام ساخت این مجتمع، برای ۲هزار و ۸۰۰ هزار۲۸۰۰ نفر به صورت مستقیم و برای ۱۲ هزار نفر غیرمستقیم اشتغال فراهم خواهد شد. اهمیت و حجم این طرح با بزرگی مجتمع[[شرکت فولاد مبارکه اصفهان]] قابل قیاس خواهد بود و با ایجاد زنجیره‌های پایین دستیپایین‌دستی و صنایع وابسته می‌تواند اقتصاد شرق کشور را متحول کند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.qudsonline.ir/news/740646/اشتغال-۱۴هزار-نفر-با-بهره-برداری-از-مجتمع-فولاد-رخ-تربت-حیدریه|عنوان=شتغال-۱۴هزار-نفر-با-بهره-برداری-از-مجتمع-فولاد-رخ-تربت-حیدریه}}</ref>

همچنین دو کارخانهٔ فولادسازی دیگر در تربت حیدریه دارای مجوز هستند که به دلایل مختلف از جمله عدم گشایش اعتبار و همچنین نیاز به منابع زیاد آب، کار احداث آنهاآن‌ها پیشرفت بسیار ناچیزی داشته‌است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://khorasanrazavi.khorasannews.com/newspaper/BlockPrint/189741|عنوان=3 پروژه فولادی تربت حیدریه در انتظار گشایش ال سی. روزنامه خراسان}}</ref> از این رو عملیات انتقال آب از [[دریای عمان]] به منطقه خراسان رضوی یکی از طرحهایطرح‌های عظیم دیگری است که از سال ۹۹۱۳۹۹ شروع شده تا جهت استفاده در صنایع بزرگ منطقه از جمله کارخانجات فولادسازی تربت حیدریه و معادن سنگان خواف به کار گرفته شود.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.iribnews.ir/fa/news/3068936/نشست-مشترک-نمایندگان-خراسان-رضوی-با-مجری-طرح-پروژه-انتقال-آب-خلیج-فارس|عنوان=نشست-مشترک-نمایندگان-خراسان-رضوی-با-مجری-طرح-پروژه-انتقال-آب-خلیج-فارس}}</ref>

مراکز [[آموزش عالی]] تربت حیدریه عبارتندعبارت‌اند از:

* دانشگاه فرهنگیان (پردیس شهید رجایی)https://web.archive.org/web/20190220181354/https://tbmt.cfu.ac.ir/

* [[دانشگاه جامع علمی کاربردی‌تربتکاربردی]] تربت حیدریه

بیمارستانهایبیمارستان‌های شهر تربت حیدریه عبارتندعبارت‌اند از:

بیمارستان ۱۶۰ تختخوابی رازی وابسته به [[سازمان تأمین اجتماعی|تأمین اجتماعی]]<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://razihos.tamin.ir/|عنوان=بیمارستان رازی تربت حیدریه}}</ref>

تربت حیدریه از سال ۸۴ به [[راه‌آهن سراسری ایران]] متصل شده که ایستگاه آن واقع در ۵ کیلومتری تربت‌حیدریه است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=http://shargh.rai.ir/|عنوان=اداره کل راه‌آهن شرق کشور|ناشر=|تاریخ=|تاریخ بازبینی=۱۵ تیر ۱۳۹۶}}</ref> ایستگاه راه‌آهن تربت حیدریه، بزرگترینبزرگ‌ترین ایستگاه تشکیلاتی در حوزه راه‌آهن شرق است و علاوه بر امکانات لجستیکی بالا، دارای ۱۱ خط ریلی است. این ایستگاه، همچنین بزرگترینبزرگ‌ترین پایانهٔ صادرات ریلی [[سیمان]] کشور را داراست که ظرفیت بارگیری روزانهٔ سیمان در آن بیش از دوهزار تن است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=http://www.iribnews.ir/fa/news/1280462/ایستگاه-راه-آهن-تربت-حیدریه بزرگترین-ایستگاه-صادرات-ریلی-سیمان-کشور|عنوان=ایستگاه راه‌آهن تربت حیدریه بزرگترین ایستگاه صادرات ریلی سیمان کشور|ناشر=خبرگزاری صداوسیما|تاریخ=۱۲ شهریور ۱۳۹۵|تاریخ بازبینی=۱۵ تیر ۱۳۹۶}}</ref>

با توجه به موقعیت تربت حیدریه، ایستگاه راه‌آهن آن از پتانسیل بسیار زیادی برای پیشرفت برخوردار است. در آذرماه ۱۳۹۹، [[خط راه‌آهن خواف به -هرات افغانستان،]]، با ارسال محمولهٔ سیمان از ایستگاه تربت حیدریه رسماً افتتاح شد و کشور [[افغانستان]] از طریق این ایستگاه به شبکه ریلی سراسری ایران و آبهای[[آب‌های بین‌المللی|آب‌های آزاد]] متصل گردید. این پروژهٔ مهم ریلی، زمینه‌ساز تحول اقتصادی بزرگی در منطقه خواهد بود.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://af.sputniknews.com/opinion/202012306204084-تغییر-مسیر-بار-افغانستان-و-کاهش-هزینه-صادرات-ایران-با-افتتاح-خواف-هرات/|عنوان=تغییر-مسیر-بار-افغانستان-و-کاهش-هزینه-صادرات-ایران-با-افتتاح-خواف-هرات}}</ref>

هم‌اکنون حدود ۷۵۰ [[تاکسی]] زرد در این شهر خدمت‌رسانی می‌کنند و با توجه به استقبال مردم از اسفند سال ۹۴ تاکسی بی‌سیم در سطح شهر به بهره‌برداری رسید.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده= |نشانی= http://www.torbattraffic.ir/Page194.aspx?No=67&nws=225|عنوان= توسعه تاکسی بی‌سیم در تربت حیریه|ناشر= تاکسیرانی تربت حیدریه|تاریخ= ۱۴ بهمن ۱۳۹۴|تاریخ بازبینی= ۱۵ تیر ۱۳۹۵|archiveurl= https://web.archive.org/web/20161117135819/http://www.torbattraffic.ir/Page194.aspx?No=67&nws=225|archivedate= ۱۷ نوامبر ۲۰۱۶|dead-url= yes}}</ref> همچنین تاکسی‌های اینترنتی [[اسنپ]] و [[تپسی]] نیز در این شهر فعال هستند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.irna.ir/fa/News/81982976/ |عنوان=مشکلات تاکسیرانی در تربت حیدریه| ناشر = خبرگزاری ایرنا |تاریخ = ۹ اسفند ۱۳۹۴|تاریخ بازبینی= ۱۵ تیر ۱۳۹۶}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=اسنپ در چه شهرهایی فعال است؟ - وبلاگ اسنپ شهرهای اسنپ|نشانی=https://snapp.ir/blog/snappcoverage/|وبگاه=وبلاگ اسنپ|تاریخ=2020-02-03|بازبینی=2020-02-29|کد زبان=fa-IR|نام خانوادگی=اسنپ}}</ref>

سازمان اتوبوسرانی تربت حیدریه از سال ۱۳۷۹ آغاز به کار کرده‌است و در این مدت توانسته جایگاه خود را در میان مردم بیابد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://www.navid-news.ir/View.aspx?nid=17198&title=گزارشی-از-عملکرد-سازمان-اتوبوسرانی-تربت-حیدریه-و-حومه-در-نیمه-نخست-سال-1395 |عنوان=نگاهی بر اتوبوسرانی تربت حیدریه |ناشر=نوید تربت |تاریخ= |تاریخ بازبینی=۱۵ تیر ۱۳۹۴}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref> ۶۸ دستگاه [[اتوبوس]] در ناوگان اتوبوسرانی تربت حیدریه موجود است که ۲۲ دستگاه آن در اختیار سازمان و بقیه به بخش خصوصی واگذار شده‌است. هم‌اکنون ۲۴ خط که ۱۱ خط آن درون‌شهری است روزانه ۱۱ هزار نفر را در مسیرهای درون‌شهری جابجا می‌نمایند. البته به دلیل رفع راه‌بندان و روان‌سازی تردد درون‌شهری، ایستگاه‌های اتوبوس را از مرکز شهر دور کرده‌اند که دسترسی آسان به ایستگاه اتوبوس را برای شهروندان کمی دشوار کرده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =علی‌اصغر ایزدی |نشانی= http://www.irna.ir/zanjan/fa/News/82368372/|عنوان=زیان ۱۶ میلیاردی اتوبسرانی تربت حیدریه | ناشر = خبرگزاری ایرنا|تاریخ =۱۱ دی ۱۳۹۵ |تاریخ بازبینی= ۱۵ تیر ۱۳۹۵}}</ref>

<gallery class="center">