فوگ: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسینشده] | [نسخهٔ بررسینشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
MBozorgmehr (بحث | مشارکتها) تمیزکاری |
MBozorgmehr (بحث | مشارکتها) تکمیلی |
||
خط ۷:
== تاریخچه ==
اصطلاح فوگ به [[موسیقی قرون وسطی]] برمیگردد. فوگ ابتدا به نوعی [[کنترپوان]] [[تقلید (موسیقی)|تقلیدی]] از جمله [[کانن (موسیقی)|کاننها]] که امروزه بهعنوان [[فرم (موسیقی)|فرمی]] جدا شناخته میشود، نامیده میشد.{{sfn|Walker|2000|p=۷}} از فوگ بهعنوان یک اصطلاح در موسیقی برای اولین بار در سال ۱۳۳۰م، استفاده شد. زمانی که یک تئوریسین موسیقی به نام «ژاکوب لیژ»{{یاد|dir=ltr|Jacobus of Liege}}، یک اثر خود را بهنام «موسیقی آینهای» نوشت.{{sfn|Mann|1960|p=۹}} فوگ از روش [[تقلید (موسیقی)|تقلید]] ظهور کرد، هنگامی که تکرار موسیقی، از نت متفاوت دیگری شروع میشود.<ref>{{پک|زندباف|۱۳۶۴|ک=فرم در موسیقی|ص=۵۹}}</ref> قبل از [[سده ۱۶ (میلادی)|قرن شانزدهم]]، فوگ در اصل یک سبک بود،{{sfn|Walker|2000|pp=۹–۱۰}} تا این تاریخ آثاری با تکنیکهایی شبیه فوگنویسی در قطعات [[موسیقی سازی|سازی]] و [[موسیقی آوازی|آوازی]] و فرمهایی چون [[فانتازیا (موسیقی)|فانتزیا]]، [[کاپریس (موسیقی)|کاپریس]]، کانزونا{{یاد|dir=ltr|Canzona}}{{یاد|قطعات آوازی که شبیه قطعات سازی هستند و [[پاساژ (موسیقی)|پاساژهایی]] شبیه فوگ دارند.<ref>{{پک|وجدانی|۱۳۷۱|ک=فرهنگ تفسیری موسیقی|ص=۹۶}}</ref>}} و «ریچرکار»{{یاد|dir=ltr|Ricercare}}{{یاد|«ریچرکار» به معنی جستجوکردن، نوعی فرم پیشرو برای شروع فوگنویسی بود.<ref>{{پک|وجدانی|۱۳۷۱|ک=فرهنگ تفسیری موسیقی|ص=۵۱۵}}</ref><ref>{{پک|زندباف|۱۳۶۴|ک=فرم در موسیقی|ص=۸۰}}</ref>}} یافت میشود که
{{تصویر چندگانه|caption_align=center=center
| align = right
خط ۷۵:
پس از اکسپوزیسیون، فوگ وارد ورودیهای دیگری میشود. قسمتهایی که سوژه و جواب به صورتهای گوناگون و متعدد وارد میشوند، «کنتر-اکسپوزیسیون»{{یاد|dir=ltr|Counter-exposition}} یا «اکسپوزیسیون دوم» نامیده میشوند. یک فوگ دارای کنتر-اکسپوزیسیونهای متعددی است که به وسیلهٔ اپیزودها از هم جدا میشوند و فقط دارای دو ورودیِ سوژه و جواب است که به ترتیب [[معکوس (موسیقی)|معکوس]] نیز میشوند. باخ در اکثر فوگهای خود در این مرحله، از تونیک، نمایان، [[گام نسبی]] و نمایان آن، و گاهی زیرنمایان استفاده کردهاست ولی در فوگهای آهنگسازان [[موسیقی دوره کلاسیک|کلاسیک]] و [[موسیقی دوره رمانتیک|رومانتیک]] مانند بتهوون، از گامهای دورتری برای قسمت «کنتر-اکسپوزیسیون» استفاده شدهاست.<ref>{{پک|ورال|۱۳۷۰|ک=فوگ و انوانسیون|ص=۷۳–۷۴}}</ref>{{sfn|Gedalge|1964|p=108}}
=====
[[پرونده:Fischer-fugue1.png|800px|بندانگشتی|وسط|یک مثال از «استرتو»: فوگ در [[دو ماژور]] اثر «یوهان کاسپار فردیناند فیشر»{{یاد|dir=ltr|Johann Caspar Ferdinand Fischer}} که به پایان فوگ ختم میشود.]]
خط ۱۱۱:
* '''فوگ معکوس'''{{یادچپ|Invertible Fugue}}: فوگی است که کل اجزا آن مانند سوژهها، جوابها، کنترپوانها و غیره، بتوانند به صورت [[معکوس (موسیقی)|معکوس]] نیز ارائه شوند.
* '''فوگاتو'''{{یادچپ|Fugatto}}: اغلب در یک قطعه [[همصدایی|هوموفونیک]] در یک پاساژ کوتاه فوگوار، در فرم اکسپوزیسیون وارد شده و مجدداً به بافت هموفونیک بر میگردد.
* '''فوگ همراهیشده'''{{یادچپ|accompaniment fugue}}: در این شکل، سازهای ارکستر بخشهای مختلف فوگ را دوبله میکنند یا مستقل از فوگ با صداهایی تزیینی فوگ را [[همراهی (موسیقی)|همراهی]] میکنند.
* '''فوگ با دو سوژه'''، '''سه سوژه''' و '''چهار سوژه'''{{یادچپ|Double (triple, quadruple) fugue}}: این نوع از فوگها فرق چندانی با فوگ دارای یک سوژه ندارند و فقط در زمان ورود، عملکردی شبیه کنترسوژه دارند.
* '''کنترفوگ'''{{یادچپ|Counter Fugue}}: فوگی است که در آن از معکوس ملودیک در جواب استفاده شده باشد یا معکوس ملودیکِ سوژه، در قسمت اکسپوزیسیون ارائه شده باشد. گاهی کنترفوگها دارای جواب معکوس و شکل افزودن آن بهطور همرمان است.
|