اقوام ساکن ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

فارسی‌زبانان بزرگترین قومیت در داخل ایران‌اند که درحال حاضر، به عنوان قوم غالب از نظر جمعیتی شناخته می‌شوند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://archive.md/f8J3s|عنوان=Library of Congress (2020-05-03).}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.loc.gov/rr/frd/cs/pdf/CS_Iran.pdf#27|عنوان=اقوام ایرانی از نگاه کتابخانه کنگره آمریکا}}</ref> زبان فارسی‌زبان مشترک این قوم است که بیشترین گویشوران را در ایران دارد و به باور برخی از پژوهشگران، عامل تقویت کننده و پیوند دهنده سایر اقوام ایرانی است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان= «فلاح، مرتضی. نقش زبان فارسی در گسترش هویت ملی و فرهنگی ایران، مطالعات ملی تابستان ۱۳۸۷، شماره ۳۴، ص ۳–۳۰».}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کدی، نیکی. ایران دوران قاجار و برآمدن رضاخان، تهران، انتشارات ققنوس، (۱۳۸۱)، ص ۱۰۲۲.}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.irna.ir/news/81983832/اس-بی-اس-زبان-فارسی-بیش-از-حد-تصور-در-جهان-گسترده-است|عنوان= «اس.بی. اس: زبان فارسی بیش از حد تصور در جهان گسترده‌است». ایرنا. ۱۰ اسفند ۱۳۹۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.ethnologue.com/country/IR/languages|عنوان=گزارش اتنولوگ از وضعیت زبان فارسی در ایران.}}</ref> برخی بر این عقیده‌اند که هویت ملی ایرانی در سایه وجود زبان فارسی شکل گرفته‌است و این زبان مورد توافق و قبول سایر اقوام ساکن در ایران است، بادر اینعین حال باید توجه داشت که وجود فارسی‌زبانان خارج از مرزهای ایران (در افغانستان و تاجیکستان) و احساس هویت مشترک حول زبان فارسی بیانگر وجود نوعی هویت منطقه‌ای بین فارسی‌زبانان می‌باشد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=احمدی، کامیل. از مرز تا مرز (پژوهشی جامع در باب هویت و قومیت در ایران). لندن، انتشارات مهری. چاپ اول. (۱۴۰۰). ص ۸۶ و ۸۷.}}</ref>

[[مردم بلوچ|'''بلوچ‌ها''']] یکی از اقوام ایرانی ساکن جنوب شرقی ایران کنونی و دارای ریشهٔ آریایی هستند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Field, H. , Contributions to the Anthropology of Iran. Chicago: Natural History Museum, 1939, 138, 142}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Curzon, G.N, Persia and the Persian Question. London: 1966, 11/258}}</ref> اکثریت قریب به اتفاق بلوچ‌ها، تا اواخر سدهٔ نوزدهم، در داخل مرزهای سرزمین ایران می‌زیستند، ولی با تشدید رقابت بین [[انگلستان]] و [[روسیه تزاری|روسیه]] بر سر افزایش دامنهٔ قدرت و نفوذ خود در منطقهٔ خاورمیانه و ایجاد اختلافات و برخوردهای قومی و تغییر مرزها، محلّ سکونتشان بین کشورهای ایران، [[هند]] (بعدها [[پاکستان]] و [[افغانستان]]) تقسیم شد. امروزه بیش از ۱٫۳ میلیون نفر از بلوچ‌های ایرانی در استان [[استان سیستان و بلوچستان|سیستان و بلوچستان]] و بقیه در سایر استان‌های ایران به سر می‌برند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=احمدی، کامیل. از مرز تا مرز (پژوهشی جامع در باب هویت و قومیت در ایران). لندن، انتشارات مهری. چاپ اول. (۱۴۰۰). ص ۸۳.}}</ref><ref>عبداللهی، محمد و حسین بر، محمد عثمان. گرایش دانشجویان بلوچ به هویت ملی در ایران. مجله جامعه‌شناسی ایران، شماره ۴، ص ۱۰۱–۱۲۶.</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://iranprimer.usip.org/blog/2013/sep/03/iran-minorities-2-ethnic-diversity|عنوان="Iran Minorities 2: Ethnic Diversity". iranprimer.usip.org. Retrieved 2021-02-24.}}</ref> دین بیشتر مردمان بلوچ [[اسلام]]، و اکثریت آنان [[اهل سنت]] حنفی اند. هرچند اقلیتی از اهل تشیع و فرقه ذکری نیز در بین آنان وجود دارد.<ref>سرافرازی، عباس. ''فرقۀ مذهبی ذکری‌ها در بلوچستان''، در ''پژوهش‌نامۀ تاریخ اسلام''، سال یکم، شماره ۳، پاییز ۱۳۹۰؛ صص ۴۹ -۷۴؛ </ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=دانشنامه جهان اسلام - بنیاد دائرة المعارف اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=https://lib.eshia.ir/23019/1/4577|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2021-12-07|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=احمدی، کامیل. از مرز تا مرز (پژوهشی جامع در باب هویت و قومیت در ایران). لندن، انتشارات مهری. چاپ اول. (۱۴۰۰). ص ۱۲۵.}}</ref>