لوگالباندا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{اساطیر میان‌رودان}}
'''لوگالباندا''' {{Efn|{{lang-sux|𒈗𒌉𒁕|{{transl|sux|[[lugal]]-[[Tur (cuneiform)|banda<sub>3</sub>]]<sup>[[phonetic complement|da]]</sup>}}, ''Meaning "young/fierce king" in Sumerian.''}}<ref>{{Cite web |url=http://psd.museum.upenn.edu/epsd/index.html |title=Pennsylvania Sumerian Dictionary Project |access-date=2011-03-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080702202817/http://psd.museum.upenn.edu/epsd/index.html |archive-date=2008-07-02 |url-status=dead}}}}</ref><ref>Vanstiphout, H. (2002) “Sanctus Lugalbanda” in ''Riches Hidden in Secret Places'', T. Abusch (ed.), Winona Lake: Eisenbrauns, p. 260; The name has no such connotations of 'crown prince'.</ref>}} یک پادشاه خدایی [[سومر|سومری]] [[اوروک]] بوده‌است که بر پایه منابع گوناگون [[ادبیات سومری|ادبیات میان‌رودان]]، پدر [[گیلگمش]] بوده‌است. منابع نخستین به همسر او، [[نینسون]]، و کارهای قهرمانانه او در لشکرکشی به [[آراتا]] توسط پادشاه [[انمرکار]] اشاره می‌کنند.
 
'''لوگالباندا''' {{Efn|{{lang-sux|𒈗𒌉𒁕|{{transl|sux|[[lugal]]-[[Tur (cuneiform)|banda<sub>3</sub>]]<sup>[[phonetic complement|da]]</sup>}}, ''Meaning "young/fierce king" in Sumerian.''}}<ref>{{Cite web |url=http://psd.museum.upenn.edu/epsd/index.html |title=Pennsylvania Sumerian Dictionary Project |access-date=2011-03-16 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080702202817/http://psd.museum.upenn.edu/epsd/index.html |archive-date=2008-07-02 |url-status=dead}}}}</ref><ref>Vanstiphout, H. (2002) “Sanctus Lugalbanda” in ''Riches Hidden in Secret Places'', T. Abusch (ed.), Winona Lake: Eisenbrauns, p. 260; The name has no such connotations of 'crown prince'.</ref>}} یک پادشاه خدایی [[سومر|سومری]] از [[اوروک]] بوده‌است که بر پایه منابع گوناگون [[ادبیات سومری|ادبیات میان‌رودان]]، پدر [[گیلگمش]] بوده‌است. منابع نخستین به همسر او، [[نینسون]]، و کارهای قهرمانانه او در لشکرکشی به [[آراتا]] توسط پادشاه [[انمرکار]] اشاره می‌کنند.
 
لوگالباندا در ''[[فهرست پادشاهان سومری]]'' به عنوان دومین پادشاه [[اوروک]] نام برده شده‌است که ۱۲۰۰ سال فرمانروایی کرده و به او پاژنام (لقب) ''چوپان داده شده‌است''. وجود تاریخی لوگالباندا در میان پژوهشگران روشن نیست. تلاش‌ها برای تاریخ‌گذاری او در دوره نخستین پادشاهی‌های میان‌رودان بر پایه آمیختن داده‌های آیین‌های حماسی هزاره دوم با مشاهدات باستان‌شناسی چندان روشن نبوده‌است.<ref>Lugalbanda, ''Reallexikon der Assyriologie'' 7, p. 117.</ref>
 
== افسانه‌شناسی ==
لوگالباندا در منابع ادبی سومری که زودترین آنها برای میانه هزاره سوم است، همانگونه که در نوشته افسانه‌ای ناقص ''لوگالباندا و نینسونا که در'' [[ابو صلابیخ]] امروزی یافت شده‌است، در یک رابطه عاشقانه بین لوگالباندا و [[نینسون]]، پدیدار می‌شود.<ref>[[Thorkild Jacobsen|Jacobsen, Thorkild]] (1989) “Lugalbanda and Ninsuna”, ''Journal of Cuneiform Studies'' Vol. 41, No. 1, pp. 69-86</ref> در نخستین فهرست‌های خدایان که از [[شوروپاک|فرا]] آغاز می‌شود، نام او جدا و در ردهرده‌ای بسیار پایین‌تر از ایزدبانوایزدبانوان دیده می‌شود. با این حال، در روایات پسین تا [[امپراتوری سلوکی|دوره سلوکی]]، نام او بیشتر همراه با همسرش نینسون آورده شده‌است.<ref>Exceptions exist.</ref>
 
گواه‌هایی (شواهدی) وجود دارد که نشان می‌دهد پرستش لوگالبندا به عنوان خدایی کهخدا، از دوره [[سلسله سوم اور|اور سوم]] سرچشمه می‌گیرد،گرفته، که این گواه‌ها در لوح‌های [[نیپور]]، [[اور]]، [[اوما]] و پوزریش داگان آمده‌است.<ref>Reallexikon der Assyriologie 7, pp. 119–120.</ref> در دوره بابلی کهن، سین-کاشید اهل اوروک برای اینکه پرستشگاهی به نام ای-کای ساخته‌است شناخته می‌شود.<ref>Reallexikon der Assyriologie 7, p. 120</ref>
 
در همان زمان، لوگالبندا به‌طور برجسته به عنوان قهرمان دو داستان سومری مربوط به سلسله سوم اور، که توسط پژوهشگران، ''لوگالبندای یکم'' (''لوگالبندا در غار کوهستان'') و ''لوگالبندا دوم'' (''لوگالبندا و پرنده آنزو'') نامیده می‌شود، پدیدار می‌شود. هر دوی این داستان‌ها تنها در نسخه‌های پسین هستند و قطعه اور سوم نیز وجود دارد که کاملاً با هر یک از نسخه‌های سده هجدهم دیگرگون (متفاوت) است<ref>Michalowski, P. (2009) “Maybe Epic: The Origins and Reception of Sumerian Heroic Poetry” in ''Epic and History'', D. Konstans and K. Raaflaub (eds.</ref>
سطر ۱۸ ⟵ ۲۰:
== جستارهای وابسته ==
* [[افسانه‌های میان‌رودان]]
 
== یادداشت‌ها ==
== منابع ==
{{پانویس}}
 
== پژوهش‌های دانشگاهی ==
* Alster, Bendt. "Lugalbanda and the early epic tradition in Mesopotamia." In ''Lingering over Words: Studies in Ancient Near Eastern Literature in Honor of William L. Moran'', pp. 59–72. Brill, 1990.
سطر ۳۵ ⟵ ۳۷:
| title = [[Sumerian ruler]]{{سخ}}[[EN (cuneiform)|En]] of [[Uruk]]
| years = c. 3400-3100 BC ([[Uruk Period#Dating and periodization|Late Uruk Period]])
| before = [[Enmerkarانمرکار]]
| after = [[Dumuzid, the Fisherman]]
}}