'''اتن ملی''' attan mili یا افغان نشنل دانس از جمله رقص های ملی و عنعنوی کشور ما بوده که اين رقص معمولأ بصورت دستجمعي بوسيلۀ جوانان مرد یازن اجرا ميشود. رقص اتن ملی بشکل مدور با شور دادن سر بدن و دست بشکل منظم میباشد که این حرکات انسان را بوجد میاورد. اتن ملی در دوره یونانی ها [[باختر]] در افغا نستان مروج گردیده در طول دوره تاریخ اشکال مختلف را بخود گرفته است . . اتن در دوره [[زردشت]] وجود د اشت. انها دورادور اتشس میچرخیدن و سرودهای از اوستا را میخواندن با حملات عربها و مغولها افغانها زیاده کلتور خودرا از دست داده اند.پس از پیروزی [[احمد شاه درانی]] اتن شکل رسمی را بخود گرفت اتن در مواقع قبل از جنگ و پس از پیروزی،در مواقع جمع اوری سرباز برای جنگ ، عروسی و سایر معافل سنتی استعمال داشت.در افغانستان تمامی زنان افغان حق رقص اتن ملی را با زنان دارند.ولی در شهرهای بزرگ که نسبتا مردم متمدن زندگی مینمایند .زنان و مردان قوم خویش یکجا از این اقص استفاده مینمایند.قبلا در افغانستان اتن ملی توسط ملیت [[پشتون]] بخصوص [[پکتیا]] و [[قندهار]] زیاده مروج بود . و هم یک نوع اتن وجود داشت . و این رقص پس از مدتی زمان در افغانستان انکشاف نموده به چندین شاخه تبدل شد.
* اول'' [[اتن خوستی]] '' که با زیباترین و منظمترین رقص سر ادا میشود فعلا به ۹ قسمت تقسیم شده اند طوریکه در با ر اول ۳ بار میدان را با دور دادن بدن و مو دور میزنند بعدا 3 بار دور با یک چکچک بعدا دوقدم به عقب بعدا دو چکچک ۳بار دور میدان با شور دادن سر و بدن طرف راست و چپ ادا میشود.بعدا سه چکچک و دور میدان با سرعت تیز تر ادا میشود. در اتن خوستی دستمالهای رنگه بدست نیز استعمال دارد.
* دوم. ''اتن وردکی'' که با شوردادن و چرخ دادن زیاد بدن بدون چکچک ادا میشود.
* سوم ''اتن لوگری'' با چکچک و دور خوردن های مکمل ادا میشود.
* چهارم.''اتن کوچی''این اتن با بالا کردن دو دست دور خوردن با بدن شروع گردیده و سرعت ان بتریج زیاد شده میرود.
اتن وزیری نشانه از وزیرستانیهای پاکستان واتن ختک در میان مردم ختک پاکستان مروج است.از اتن کتوازی دیراوتی هلمند و اتن الکوزی نام برد. پس از سالهای۱۳۶۲ وانکشاف اهنگهای مزاری یا [[بابه قران]] در کابل اتن بنام [[اتن کابلی]] در میان زنان مروج شد و خیلی بسرعت توسط کابلیا ن مسکونه کابل و خارج افغانستان در سراسر کشور معمول کردیده است.اتن کابلی بدو دسته تقسیم شده در اول موزیک اتن ملی نواخته میشود زنان یا مردان با چکچک و رقص میچرخند پس از۲-۴دقیقه موزیک اتن ملی استاد شده موزیک تیز شروع میشود همه مینشینند یکنفر داخل میدان تنها رقص مینمایند که مربوط به موزیک است چقدر وفت را در بر میگیرد.بهدا دو باره موزیک اتن بعدا موزیک تیز میشود.
منابع
* ویکی پیدیا انگلیسی
* ساید یوتوپ
* www.bbc.co.uk/nazer
* .اتن ملی سایتwww.afghanenindelft.nl/index.php?option=com_content&view
* اتن ملیwww.afghan at
* اتن نقد و جامعه سایدhttp://www.naqd-wa-jaameah.org/naqd-wa-jaameah/Snakh_shenaasi_farhang_mili.html
