ملا محسن فیض کاشانی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
فیض کاشانی از مخالفان تصوف بوده برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷ |
ابرابزار |
||
خط ۲۳:
|longd=|longm=|longs=|longEW=
|مدفن=کاشان
|کارهای برجسته=
|وبگاه=
|زمینه فعالیت=
خط ۳۵:
|Soure_id =
}}
'''محمد بن مرتضی''' معروف به '''ملا محسن فیض کاشانی''' {{تتم||۱۰۰۷|[[کاشان]]||۱۰۹۰|[[کاشان]]|ق}} (۹۷۷–۱۰۵۸ هجری شمسی)، حکیم، صوفی و عارف شیعه دوره [[صفویان|صفوی]] است. نام او محمد محسن، مشهور به ملا محسن، و تخلص ایشان '''فیض'''
شیخ ملا محسن فیض کاشانی، داماد اول [[ملاصدرای شیرازی]]
== زندگی ==
خط ۵۷:
== شاگردان ==
[[ابوالحسن شریف فتونی عاملی]] اصفهانی، نویسنده تفسیر مرآت الانوار و [[علامه مجلسی]] صاحب [[بحارالانوار]] و [[سید نعمتالله جزایری]] نویسنده انوارالنعمانیه را از شاگردان فیض کاشانی
فهرست شاگردان وی در ذیل
# [[محمدباقر مجلسی]]
# [[سید نعمتالله جزایری]]
خط ۶۸:
# محمد علمالهدی (زاده ۱۰۲۹ درگذشته ۱۱۱۵ ق)، فرزند فیض که نویسنده کتاب «''معادن الحکمه فی مکاتیب الائمه''» است.
# احمد معینالدین (زاده ۱۰۵۶ درگذشته ۱۱۰۷ ق)، فرزند دیگر فیض که او نیز در فقه و حدیث دارای تالیفاتی است.
# محمد مؤمن، پسر برادر فیض از فقیهان و مدرسان دوران خود
# شاه مرتضی دوم، پسر برادر فیض
# محمدهادی، فرزند شاه مرتضی دوم
# نورالدین محمد، فرزند دیگر شاه مرتضی دوم
# ضیاالدین محمد، فرزند حکیم نورالدین، دایی فیض (درگذشته ۱۰۴۷ ق)
# ملا شاه فضلالله، خواهرزاده فیض و فرزند ملامحمد شریف که حدود چهل تألیف در موضوعهای فقه، تفسیر و کلام
# ملا علامی، خواهرزاده فیض و فرزند دیگر ملامحمد شریف
== آثار فیض ==
از فیض ۱۱۶ عنوان کتاب و رساله به یادگار
* ''صافی''
* [[تفسیر صافی]]
* المحجه البیضا فی تهذیب الاحیاء
این کتاب در تهذیب و تلخیص کتاب احیا العلوم امام محمد غزالی
* ''شوق مهدی''
شوق مهدی اثری منظوم از فیض کاشانی و در خطاب به [[حجت بن الحسن]] است. خود میگوید:
{{کوچک}}
:: «چنین گوید مؤلف این کلمات و ناظم این ابیات محسن بن مرتضی الملقب به فیض که مرا در عنفوان شباب، شور محبت امام زمان و بقیهٔ خلفای رحمان، قائم عترت و مهدی امت سلام الله علیه و علی آبائه در سر افتاد و شوقی عظیم به لقای کریم او در دل پدید آمد. نه تن را به مقصود راهی و نه جان را از صبر پناهی. به خاطر رسید که کاش کلمهای چند موزون در وصف اشتیاق بودی و مضمونی چند منظوم در شرح فراق رو نمودی تا گاهی به انشاد{=خواندن} آن زنگ غبار از دل زدودی.»
{{پایان کوچک}} دیوان «شوق مهدی» را انتشارات انصاریان قم به تصحیح [[علی دوانی]] چندین بار منتشر
* ''سفینة النجاة''<ref>[http://lib.eshia.ir/71831/1/1 سفینه النجاه]</ref>
این کتاب یکی از مهمترین نوشتههای فیض کاشانی است که محمدرضا دورودیان تفرشی ترجمه
در بخش خطبه این کتاب مینویسد:{{مدرک}}
سطر ۱۰۶ ⟵ ۱۰۳:
* ''عین الیقین''
* ''دیوان اشعار'' (مجموعه اشعار)
* منهاج النجاة
در
* ''خلاصة الاذکار و اطمینان القلوب''
کتابی در اذکار و ادعیه
* مفاتیح الشرایع
در علم فقه استدلالی به زبان عربی نوشته
کتابی عظیم در فقه استدلالی
▲* معتصم الشیعه فی احکام الشریعه
▲کتابی عظیم در فقه استدلالی می باشد که تنها بخش صلاه از محموعه کتب ان نوشته شده فیض پس از اتمام بخش صلاه از ادامه ی این کار منصرف گشته و به تالیف کتابی بسیار ساده تر و خلاصه تر به نام مفاتیح الشرایع همت گذاشت تنها بخش صلاه از این مجموعه نزدیک به اندازه ی کل کتاب مفاتیح الشرایع است.
▲* شرح الصدر
رساله المحاکمه یکی از رسالههایی
▲شامل زندگینامه ی خودنوشت ایشان تا سن ۵۸ سالگی می باشد.
رساله راه صواب مشتمل بر دوازده سؤال فرضی است که مؤلف مطرح کرده و به دنبال هر یک پاسخ آن را
▲* زاد السالک
رساله مشواق؛ موضوع این رساله تبیین تنگناهای سخن گفتن انسانهای عاشق و عارف است، کسانی که در وضعیتهای خاص فکری ناچارند تا اصطلاحسازی کرده در قالب
▲رسالهای است مختصر در آداب سلوک. محور آن بیست و پنج اقدامی است که سالک طریق حق باید انجام دهد،
▲* رساله ی المحاکمه
▲رساله المحاکمه یکی از رسالههایی نسبتا مهمی است که برای شناخت آراء و افکار فیض بکار میآید، آن گونه که از انتهای رساله بر میآید، طوماری از سؤالات به وی نوشته شده و مضموم این سؤالات آن بوده تا فیض دیدگاههای خود را درباره اختلاف فکری مهمی که در جامعه دینی آن روز ایران بوده بیان کند.
▲* رساله ی راه صواب
▲رساله راه صواب مشتمل بر دوازده سؤال فرضی است که مؤلف مطرح کرده و به دنبال هر یک پاسخ آن را آورده است، این رساله میتواند اندیشه فیض را- البته به اختصار- درباره بسیار از مسائلی که او اغلب در رسالههای خود مطرح کرده آشکارا نشان دهد.
▲* رساله ی مشواق
▲رساله مشواق؛ موضوع این رساله تبیین تنگناهای سخن گفتن انسانهای عاشق و عارف است، کسانی که در وضعیتهای خاص فکری ناچارند تا اصطلاحسازی کرده در قالب تشبیه ، استعاره و مجاز و جز آنها مقصود خود را بیان کنند. فیض که احساس کرده در درگیری میان اهل ظاهر و باطن، یکی از موضوعات همین ظواهر سخن عارفان است، خواسته تا با نوشتن فرهنگی برای این مصطلحات، این حربه را از دست اهل ظاهر گرفته به واقع بنیان این انتقاد را بکند که مقصود عارفان از این مصطلحات، ظاهر آنها نیست.
=== آثار دیگرش ===
''شافی، نخبه، ندبه، مکاتیب، مفاتیح، تفاسیر، سفینة البحار،
== نمونه شعر ==
فیض اشعار و غزلیات نغزی نیز دارد و تخلّص شعری او «فیض»
{{ب| غیر عشق رخ دلدار غلط بود غلط | هرچه کردیم غیر این کار غلط بود غلط}}
{{ب| هر چه گفتیم و شنیدیم خطا بود خطا | جز حدیث لب دلدار غلط بود غلط}}
{{ب| کاش اول شدمی از دو جهان بیگانه | آشنائی به جز آن یار غلط بود غلط}}
{{ب| اینکه گفتند وفائی بجهان
{{ب| یار غمخوار وفادار به جز دوست نبود | هسخن یاری اغیار غلط بود غلط}}
{{ب| هوس گلشن فردوس سبک بود سبک | عشوه دنیی غدار غلط بود غلط}}
سطر ۱۷۱ ⟵ ۱۶۰:
{{ترتیبپیشفرض:فیض کاشانی، محسن}}
[[رده:اسلامشناسان مسلمان سده ۱۷ (میلادی)]]
[[رده:اسلامشناسان مسلمان شیعه]]
سطر ۱۹۲ ⟵ ۱۸۰:
[[رده:فیلسوفان فارسیزبان]]
[[رده:فیلسوفان مسلمان]]
[[رده:مفسران قرآن شیعه دوازدهامامی]]▼
[[رده:مراجع تقلید شیعه اهل استان اصفهان]]
▲[[رده:مفسران قرآن شیعه دوازدهامامی]]
|