عبیدالله‌خان ازبک: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر
خط ۲:
 
آثار ''غیرت‌نامه'' و ''شوق‌نامه'' از عبیدالله خان بر جا مانده است. او به فارسی شعر می‌سرود و عبیدی [[تخلص]] می‌کرد.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=انوشه |نام=حسن |نام خانوادگی۲=خدابنده‌لو |نام۲=غلامرضا |عنوان=فارسی ناشنیده: فرهنگ واژه‌ها و اصطلاحات فارسی و فارسی‌شدهٔ کاربردی در افغانستان | ناشر=قطره |سال=۱۳۹۱ |مکان=تهران |شابک=۹۷۸-۶۰۰-۱۱۹-۶۰۹-۶}}</ref>
==مرد نخست خانات==
 
اگرچه پس از مرگ شیبانی خان، کوچکونجی خان (۱۵۱۰-۱۵۳۰) در جایگاه فرامانروای شیبانی نشست، ولی عبیدالله خان راهبردهای بنیادین دولت را تعیین میکرد.
 
پس از مرگ کوچکونجی خان (فرمانروایی در ۳۰-۱۵۱۰)، عموی شیبانی خان، پسرش ابوسعید خان (۱۵۳۰-۱۵۳۳) خیلی کوتاه فرمانروایی کرد و پس از او در سال ۱۵۳۳، عبیدالله خان رئیس رسمی این فرمانروایی شد.
 
امور خانات برپایه آیین باستانی پس از کوچکونجی باید به ارشدترین سلطان که کوچوم سلطان بود واگذار می شد. ولی کوچوم و دو تا از وارثهایش یعنی سویونجیک و جان بیک پیش از کوچکونجی درگذشتند. و اینگونه تخت پادشاهی پس از کوچکونجی به پسر کوچوم ابوسعید رسید.
 
و زمانی که ابوسعید تاج و تخت خانات را تهی کرد، عبیدالله خان جای او را گرفت.
 
او گرچه تا پایان پادشاهی خان های بالا سرپرست همه کارهای شیبانیان بود و اگر نام خان را هم به خود می گرفت، از روی وجدان هیچ کس با او مخالفت نمی کرد، ولی به پیروی از آیین باستانی، خانات را به کسی که کهنسال تر بود میسپرد.
 
این امر ادامه داشت تا اینکه پس از ابوسعید خان کسی بزرگتر از عبیدالله خان نماند. بر تخت خان نشست و بوی جهان را با گل ختمی از دادگری و مهربانی تازه کرد. — میرزا محمد حیدر «تاریح رشیدی
 
==تاخت‌وتاز به شمال‌خاوری ایران==