ویکی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
برچسب: خنثی‌سازی |
||
خط ۹:
اصطلاح‌های «ویکی» و «ویکی‌ویکی» برای شناسایی نوع ویژه‌ای از [[فرامتن]]ها (پرونده‌های HTML) یا [[نرم‌افزارهای مشارکت‌گرا|نرم‌افزارهای مشارکت‌گرای]] تولیدکنندهٔ آن‌ها به کار برده می‌شود.
== ویژگی‌ها ==
یک ویکی [[وبگاه|مجموعه صفحات وبی]] است که به هر کسی این اجازه را می‌دهد تا در تهیهٔ محتوای آن مشارکت کند، یا دست‌کم هر کسی که به نرم‌افزار سرویس‌دهندهٔ ویکی دسترسی دارد.
[[وارد کانینگهام]]، تولیدکنندهٔ اولین نرم‌افزار ویکی به نام «ویکی‌ویکی‌وب» (WikiWiki Web)، دربارهٔ ویکی‌ها می‌گوید: «ساده‌ترین پایگاه دادهٔ [[برخط]] که عملاً کار می‌کند.»<ref>http://en.wikipedia.org/wiki/Wiki</ref> وی در کتابی که به همراه بو لوف نوشته‌است (کتاب راه ویکی) مفهوم ویکی را به صورت‌های زیر تعریف کرده‌است:
* یک ویکی از همه کاربران دعوت می‌کند تا هر [[صفحه وب|صفحه‌ای]] در آن وبگاه را ویرایش کنند یا صفحه‌های جدید ایجاد کنند؛ برای این کار فقط به یک مرورگر [[نرم‌افزار وانیلی|وانیلی]] نیاز است و به نصب هیچ افزونه‌ای نیاز نیست.
* ویکی ارتباط معنی‌دار بین صفحاتش را با ایجاد پیوند که به تقریباً به آسانی قابل انجام است امکان‌پذیر می‌سازد و نشان می‌دهد آیا یک صفحه مورد درخواست وجود دارد یا نه.
* ویکی توسط نویسنده‌های حرفه‌ای نوشته نمی‌شود بلکه برای بازدیدکنندگان معمولی طراحی شده‌است. پایه تغییرات در فضای ویکی مبتنی بر
=== ویرایش کردن صفحه‌های ویکی ===
{{اصلی|راهنما:نشانه‌گذاری ویکی}}
ویکی‌ها با واسط کاربریِ نسبتاً ساده‌ای امکان تولید فرامتن و استفاده از [[زبان نشانه‌گذاری|زبان‌های نشانه‌گذاری]] را فراهم می‌آورند و اغلب برای ایجاد پایگاه‌های وبِ گروهی و ارتقای پایگاه‌های اجتماعی و تحقق مدیریت دانش به کار برده می‌شوند. برای مثال، دانشنامهٔ ویکی‌پدیا بهترین نمونهٔ شناخته‌شده از ویکی‌ها است.
در برخی از ویکی‌ها یک دکمه یا پیوند در بالای صفحه قرار دارد که با کلیک روی آن، فوراً می‌توانید صفحه را ویرایش کنید البته به شرطی که کاربر اجازه ویرایش داشته باشد. بدین ترتیب یک صفحه قابل ویرایش مبتنی بر متن در اختیار کاربر قرار می‌گیرد که در آن از زبان نشانه‌گذاری ساده مثل '''ویکی‌متن''' یا '''ویکی‌کد''' استفاده شده‌است (این صفحه ویرایش شدنی از نوع [[دریافت عین مشاهده]] است). به عنوان مثال اگر در آغاز سطرها [[ستاره (نشان‌گذاری)|ستاره]] بگذارید، یک [[گلوله (نشانه‌گذاری)|فهرست گلوله‌ای]] ایجاد می‌شود.
=== ناوبری ===
در لابلای متن بیشتر صفحه‌ها پیوندهای [[ابرمتن]] به سایر صفحات متن وجود دارد. این شکل ناوبری غیر خطی بیشتر بومی ویکی است تا الگوهای ناوبری رسمی‌شده.
برخی از ویکی‌ها در صفحات‌شان [[پیوند ورودی]] دارند که نشان می‌دهد چه صفحه‌هایی به صفحه مورد نظر پیوند داده‌اند. همچنین به‌طور معمول می‌توان پیوندهایی به صفحاتی که هنوز وجود ندارند ایجاد کرد به عنوان راهی که دیگران را دعوت کنیم آنچه را دربارهٔ یک موضوع جدید در ویکی می‌دانند تبادل کنند.
=== پیوند دادن و ایجاد صفحه جدید ===
برای ایجاد پیوندها قاعده مشخصی رعایت می‌شود که «الگوی پیوند» نامیده می‌شود. در اصل بیشتر ویکی‌ها برای نام‌گذاری صفحات و ایجاد پیوندها از [[نگارش شتری]] پیروی می‌کردند. به این صورت که واژه‌ها را با حرف اول بزرگ می‌نوشتند و بین واژه‌ها فاصله نمی‌دادند.
=== جستجو کردن ===
در اکثر ویکی‌ها فقط امکان [[الگوریتم جستجو|جستجوی عنوان مقاله]] وجود دارد اما هستند ویکی‌هایی که [[جستجوی تمام متن]] نیز دارند. این موضوع به این بر می‌گردد که موتور ویکی از یک پایگاه داده استفاده می‌کند یا نه. بعضی از ویکی‌ها مثل [[پی‌ام‌ویکی]] از پایگاه داده flat files استفاده می‌کنند. نسخه‌های ابتدایی مدیاویکی نیز از پایگاه داده flat files استفاده می‌کردند که در اوایل سال‌های ۲۰۰۰ توسط [[لی دانیل کروکر]] نوشته شده بود.
== تاریخچه ==
| |||