نظامی عروضی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←‏نمونه شعر: اصلاح نیم‌فاصله
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{اشتباه نشود|نظامی گنجوی}}{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده|نام=نظامی عروضی سمرقندی|تاریخ مرگ=|نام اصلی=احمد بن عمر بن علی نظامی سمرقندی|ملیت=[[ایران]]ی|تاریخ تولد=|محل تولد=سمرقند|دین=[[اسلام]]، [[سنی]]|در زمان حکومت=|پیشه=نویسنده و شاعر|کتاب‌ها=چهار مقاله به سبک عراقی|دین و مذهب=[[اسلام]]، [[سنی]]|تأثیرگذاشته بر=|تأثیرپذیرفته از=|سبک=عراقی}}'''نظامی عروضی سمرقندی''' [[نویسنده]] و [[شاعر]] [[ایرانی‌ها|ایرانی]] سده ششم هجری و نویسندهٔ کتاب [[چهار مقاله]] است. احمد بن عمر بن علی سمرقندی، مکنی به ابوالحسن، ملقب به نظام‌الدین یا نجم‌الدین، و معروف به '''نظامی عروضی'''، از نویسندگان و شاعران قرن ششم هجری قمری است. در اواخر قرن پنجم در [[سمرقند]] زاده شد. هنگامی که در سمرقند زندگی می‌کرد، یک ''[[دهقان (زمین‌دار)|دهقان]]''، به نظامی گفت که چگونه [[رودکی]] شاعر برای اشعار خود در ستایش فضایل ''امیر'' سامانی ''[[نصر یکم|نصر بن احمد]] حقوق'' می‌گرفت.<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/abedi-a-12th-century-landowner-dehqan-of-transoxania ''ʿĀBEDĪ'', C.E. Bosworth, '''The Encyclopaedia Iranica''']</ref> وی پس از کسب علوم مقدماتی در [[سمرقند]]، در سالهای ۵۰۴ تا ۵۰۶ رهسپار [[خراسان]] شد. در سال ۵۰۶ در [[بلخ]] به خدمت [[عمر خیام]]، و در سال ۵۱۰ در [[طوس]] به خدمت [[امیر معزی]] رسید. وی به دربار ملوک [[آل شنسب]] پیوست و سال‌ها مداحی شاهان آن سلسله را می‌کرد. کتاب معروف خویش ''مجمع‌النوادر'' مشهور به [[چهار مقاله]] را در حدود سال‌های ۵۵۱–۵۵۲ ه‍.ق به نام ابوالحسن حسام‌الدین علی بن فخرالدوله مسعود برادرزاده ملک شمس‌الدین محمد، پادشاه [[غوری]] تألیف کرد. تمام آنچه از زندگی شخصی وی مشهود است، از خود ''[[چهار مقاله]] گرفته می‌''شود.<ref>Edward Granville Browne, ''A Literary History of Persia'', 4 vols. (New York: Charles, Scribner and Sons, 1902-1906), vol. 2, p. 337.</ref> کتاب چهار مقاله یا چهار گفتمان، کتابی است شامل چهار گفتمان در مورد چهار فن مختلف، که نظامی معتقد است که یک پادشاه باید در کاخ خود داشته باشد. در مقدمه کتاب، نظامی دربارهٔ ایدئولوژی فلسفی یا دینی آفرینش جهان و نظم امور بحث می‌کند. با اینکه او در وهله اول یک ندیم بود، در کتاب خود خاطرنشان کرده که او یک اخترشناس و پزشک نیز بوده‌است.<ref>Nizami Aruzi, ''A Revised Translation of the Chahár maqála ("Four discourses"), xi, 74, 96.''</ref>
 
''چهار مقاله'' به [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]، [[الگو:زبان‌های سوئیس|فرانسوی]]، [[الگو:زبان‌های سوئیس|ایتالیایی]]، [[زبان اسپانیایی|اسپانیایی]]، [[زبان ژاپنی|ژاپنی]]<ref>{{Cite book|title=Perushia Itsuwashū (ペルシア逸話集, lit. Persian tales)|publisher=[[Heibonsha]] (平凡社)|series=[[Tōyō bunko]] (東洋文庫, lit. The Eastern Library)|date=March 1969|isbn=978-4-582-80134-7}}</ref> و [[زبان سوئدی|سوئدی]] ترجمه شده‌است.