کابل برق: تفاوت میان نسخه‌ها

'''کابل''' (به [[زبان پشتو|پشتو]]: '''کیبل''') {{فرانسوی|Câble}} یا '''شاه‌سیم'''، به یک یا چند [[سیم]] یا [[طناب]] که در کنار هم به صورت بسته‌شده، به‌هم‌پیچیده یا به‌هم‌بافته برای شکل‌دادن یک مجموعهٔ یگانه هستند، گفته می‌شود. در [[مکانیک]]، کابل‌ها برای بالابردن و کشیدن به کار می‌رود. در [[برق]]، از آن‌ها برای هدایت جریان برق استفاده می‌شود. یک [[کابل نوری]] دارای یک یا چند [[فیبر نوری]] در یک پوشش محافظ است که از [[فیبر]]ها محافظت می‌کند. کابل مکانیکی را به‌طور تخصصی‌تر [[طناب فولادی]] (یا [[سیم بکسل]]) می‌نامند. به چندین سیم درون یک غلاف فارغ از سطح مقطع آن ها کابل نیز می گویند.

مهم‌ترین و بیشترین عایقی که در ساختمان کابل‌ها بکار می‌رود P.V.C (پلی وینیل کلراید) است که پرتو دور یا پلاستیک نامیده می‌شود. P.V.C عایقی غیرقابل اشتعال است و این مزیت خوبی در کابل‌ها می‌باشد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=بهزاد rskco|کد زبان=fa|وبگاه=راهدار صنعت کیهان|نشانی=https://rsk-co.com/fire-resistant-cable|عنوان=کابل نسوز}}</ref> دارای انعطاف‌پذیری زیادی می‌باشد. مواردی مانند ارزانی تولید انبوه و سادگی ساخت باعث شده که بیش از ۹۰ درصد کابل‌های [[فشار ضعیف]] از این عایق درست شوند. نوعی عایق دیگر به نام PET (پلی اتیلن) برای کابل‌ها بکار می‌رود که آتشگیر بوده و در مکانهای اختصاصی بکار می‌رود. در بعضی از کابل‌ها از عایق لاستیکی استفاده می‌شود که کاربرد زیادی ندارد.

برای شناسایی کابل‌ها از حروفی استفاده می‌شود که روی کابل‌ها نوشته شده‌است برخی از این حرف طبق استاندارد [[آلمان]] V.D.E بشرح زیر می‌باشد:

# NA کابل با هادی ألومینیوم[[آلومینیم|آلومینیوم]]

# R حفاظت [[فولاد|فولادی]] نواری شکل

# S هادی بشکلبه شکل [[مثلث]]

در سیستم های [[ابزار]] دقیق برای اندازه گیری پارامترها استفاده از سنسور ها و مبدل های الکتریکی همچون سنسورها[[سنسور]]<nowiki/>ها ، ترانسمیتر ها، ترموکوبل ها و شیرهای کنترل و… نیاز میباشد . برای انتقال مقادیر اندازه گیری شده به کابل هایی متناسب با اندازه گیری ها در سیستم های کنترل و ابزار دقیق نیاز داریم و کابل های ابزار دقیق جزئی مهم از سیستم های اندازه گیری میباشد. در صنعت تجهیزاتی وجود دارند که با دریافت داده های ویژه تغییر وضعیت می دهند. گروهی از این تجهیزات را ابزار دقیق می نامند . کابل ابزار دقیق مسیری مطمئنی را برای تبادل این سیگنالها فراهم می کند. ابزارها بسیار متنوع هستند و حساسیت آنها متغیر است و در شرایط متفاوتی کار می کنند. با توجه به نوع تجهیزات، شرایط محیطی و دیگر فراسنج های الکتریکی، [[مغناطیسی]] و مکانیکی نسبت به انتخاب نوع مناسب کابل ابزار دقیق اقدام می شود .

مطابق استاندارد [[وی‌دی‌ئی]] آلمان، رنگ [[عایق]] رشته‌های کابل فشارضعیف باید به ترتیب [[خاکستری]] روشن، [[سیاه]]، [[قرمز]] و [[آبی]] باشد، بدین صورت که یک کابل دورشته‌ای تنها از دو رنگ اول، و یک کابل پنج‌رشته‌ای از هر پنج رنگ استفاده خواهد کرد. رنگ خاکستری روشن که در این چهار نوع کابل مشترک است، به عنوان [[سیم صفر]] (MP) استفاده می‌شود و هادی با رنگ قرمز را به عنوان [[سیم محافظ]] در نظر می‌گیرند. در کابل‌های فشار ضعیف چهار رشته‌ای، معمولاً سطح مقطع سه رشته از سیم‌ها با هم مساویست، و سطح مقطع هادی چهارم تقریباً نصف هادی‌های دیگر (یا کمی کوچکتر) ساخته می‌شود.<ref name="کبت">{{یادکرد کتاب | تاریخ بازبینی = ۸ فوریه ۲۰۱۲ | زبان=fa | سال=۱۳۸۵ | شابک=۹۶۴۰۵۰۹۵۷۴ | عنوان=کارگاه برق تأسیسات | فصل=کابل‌کشی | ناشر=شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران}}</ref>

معمولاً در میان کاربران، کابل های بالای ۱ کیلو ولت، کابل های فشار قوی تعریف می شوند اما براساس استاندارهای جهانی، کابل های ۳۲ کیلوولت و ۶۳ کیلوولت، جزو کابل های [[فشار]] قوی محسوب می شوند.<ref>https://randeno.com/blog/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D9%81%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D9%82%D9%88%DB%8C/</ref>

۱-سطح بیرونی [[سیم]] و کابل باید صاف و فاقد هرگونه فرورفتگی و برجستگی باشد (موج دار بودن سطح سیم وکابل‌های غیرقابل انعطاف ایراد محسوب نمی‌شود).

۲-قطر زیاد عایق یا غلاف سیم وکابل دلیلی مبنی بر مرغوب بودن آن محصول نیست متأسفانه برخی از تولیدکنندگان با کاستن از وزن مس لازم در سیم و کابل (با کاستن تعداد رشته‌های مس یا قطر رشته‌های [[مس]]) و افزودن به قطر عایق یا غلاف سبب می‌شوند وزن محصول مناسب به نظر برسد اما این محصول قابلیت استفاده برای مورد طراحی شده را نخواهد داشت و در صورت استفاده سبب بروز آتش‌سوزی یا مشکلات دیگر می‌شود.

ب-سطحی کاملاً شفاف و [[براق]] داشته باشد.

ج-اکسید نشده باشد (رشته‌های مس [[سیاه]] نباشند).

ه-به اندازه کافی و طبق جداول [[استاندارد]] برای هر مقطع سیم، مس مصرف شده باشد (کم بودن میزان مس سبب می‌شود مقاومت هادی به نسبت استاندارد آن مقطع زیاد باشد و استفاده مازاد آن سبب هدر رفتن فلز گران‌بهای مس می‌شود و در نتیجه قیمت تمام شده سیم یا کابل افزایش می‌یابد).

- کابل دو رشته: اگر مصرف‌کننده‌جریانمصرف‌کننده‌ [[جریان الکتریکی]] تک فاز باشد و ارت نیز نداشته باشیم از کابل دو رشته استفاده می‌کنیم.

- کابل چهار رشته: اگر مصرف‌کننده جریان الکتریکی [[سه‌فاز|سه فاز]] باشد و ارت نیز نداشته باشیم از کابل چهار رشته استفاده می‌کنیم.

برای اتصال کابل‌ها به یکدیگر از دوراهه و برای گرفتن انشعاب از آن‌ها از سه‌راههسه‌ راهه استفاده می‌شود و آن‌ها را در مفصل یا ماهیچه قرار می‌دهند که با [[قیر]] مخصوص پر می‌شود.<ref name="کبت"/>