فرفیون: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ریشه شناسی را پر رنگ کردم برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
ابرابزار |
||
خط ۱:
{{Taxobox
| name =فرفیون
| status =
| status_system =
| status_ref =
| image = Euphorbia February 2008-2.jpg
| image_caption =Euphorbia serrata
| fossil_range =
| regnum =[[گیاه]]ان
| phylum =
خط ۱۴:
| genus = '''''Euphorbia'''''
| species =
| binomial =
| range_map =
}}
فرفیون دارای شیره شیری رنگ و بسیار سمی است.
در صورت تماس با پوست احتمال سرطان پوست بالاست.
در صورت تماس با چشم باعث کوری
نام گروهی بزرگ از گیاهان گلدار علفی یک‌ساله یا پایا (چندساله) و در برخی گونه‌ها به‌صورت درختچه
'''ریشه‌شناسی'''
نام همگانی spurge از
اوفوربوس نوشته که یکی از فرفیونهای کاکتوس شکل که اکنون (
▲نام همگانی spurge از واژگان انگلیسی میانه /فرانسه قدیمی به نام espurge ( تصفیه کردن to purge ) مشتق می شود چنانکه شیره این گیاه بعنوان پاک کننده به کار می رفته است. نام گیاه شناسی اوفوربیا از اوفوربوس ،نام پزشک یونانی شاه ژوبای دوم از نومیدیای آفریقا مشتق شده است ( زادروز ۵۰تا۵۲ پیش از میلاد، درگذشته ۲۳ میلادی ) که با دختر کلوپاترا و انتونی ازدواج کرد . ژوبا نویسنده ای توانا در موضوعات گوناگون از جمله تاریخ طبیعی بود.
▲اوفوربوس نوشته که یکی از فرفیونهای کاکتوس شکل که اکنون ( Euphorbia obtusifolia ssp. regis-jubae) نامیده می شود به عنوان یک ملین قوی استفاده می شده است . در سال ۱۲ پیش از میلاد ژوبا این گیاه را به یاد پزشکش ،اوفوربوس نام نهاد همانطوری که سزار اگوستوس یک مجسمه از برادر اوفوربوس به نام آنتونیوس موزا که پزشک شخصی آگوستوس بود اختصاص داده بود. در سال ۱۷۵۳ کارل لینه گیاه شناس و طبقه بندی بیولوژی شناس ، نام اوفوربیا را برای همه ی نوابغ در افتخارات پزشکی تعیین کرد .
== نامگذاری ==
فرفیون گیاهی است از تیره فرفیون euphorbiaceae و از جنس فرفیون euphorbia که به‌افتخار پزشک یونانی euphorbus، که از
نام محلی گونه بومی ایران در بندرعباس و اطراف آن '''پِرِخ''' و '''پَره''' است.
در منطقه تربت حیدریه به این گیاه
== ویژگی‌ها ==
بلندی فرفیون در گونه‌های مختلف معمولاً از حدود ۳۰ سانتی‌متر تا ۶ متر است و در برخی گونه‌های درختی به ۲۰ یا ۲۵ متر هم می‌رسد. ساقه برخی از گونه‌های این گیاه گوشتی و در بعضی گونه‌های دیگر خزنده، ایستاده یا منشعب است.
برگهای آن بسته به گونه، باریک، دراز یا تخم‌مرغی و بیضی‌شکل است. برخی گونه‌ها برگ ندارند و در برخی دیگر، برگها به خار تبدیل شده‌اند. گلهای فرفیون کاسبرگ و گلبرگ ندارند. آن‌ها متراکم‌اند و در [[گل‌آذین|گل‌آذینی]] به‌نام '''سیاتوم''' جای دارند. در وسط هر گل‌آذین یک گل ماده با تخمدان سه‌خانه (بَرچه) قرار دارد که هرکدام یک پرچم دارند، فراگرفته است. مجموعه گلهای نر و ماده در ساختاری برگ‌مانند و فنجانی‌شکل به‌نام '''گَریبانه''' قرار گرفته‌اند. در لبه بالایی گریبانه ۵ دندانه دیده می‌شود که یک یا چند غده به آن
▲==== '''ظاهر''' ====
▲بلندی فرفیون در گونه‌های مختلف معمولاً از حدود ۳۰ سانتی‌متر تا ۶ متر است و در برخی گونه‌های درختی به ۲۰ یا ۲۵ متر هم می‌رسد. ساقه برخی از گونه‌های این گیاه گوشتی و در بعضی گونه‌های دیگر خزنده، ایستاده یا منشعب است.
▲برگهای آن بسته به گونه، باریک، دراز یا تخم‌مرغی و بیضی‌شکل است. برخی گونه‌ها برگ ندارند و در برخی دیگر، برگها به خار تبدیل شده‌اند. گلهای فرفیون کاسبرگ و گلبرگ ندارند. آن‌ها متراکم‌اند و در [[گل‌آذین|گل‌آذینی]] به‌نام '''سیاتوم''' جای دارند. در وسط هر گل‌آذین یک گل ماده با تخمدان سه‌خانه (بَرچه) قرار دارد که هرکدام یک پرچم دارند، فراگرفته است. مجموعه گلهای نر و ماده در ساختاری برگ‌مانند و فنجانی‌شکل به‌نام '''گَریبانه''' قرار گرفته‌اند. در لبه بالایی گریبانه ۵ دندانه دیده می‌شود که یک یا چند غده به آن چسبیده است. شکل و اندازه غده‌ها در گونه‌های مختلف متفاوت است. در قاعده هر سیاتوم دو '''بَرگک''' وجود دارد. میوه فرفیون به‌شکل کپسول است و درون آن 3 دانه دیده می شود.
در اندامهای رویشی انواع مختلف این گیاه مانند ساقه و شاخه‌ها مجراهایی وجود دارد که شیرابه‌ای سفیدرنگ، سمی و تلخ ترشح
▲==== شیرابه ====
▲در اندامهای رویشی انواع مختلف این گیاه مانند ساقه و شاخه‌ها مجراهایی وجود دارد که شیرابه‌ای سفیدرنگ، سمی و تلخ ترشح می کند. این شیرابه [[آلکالوئید]]<nowiki/>های متعدد دارد، محرک و خطرناک است و در داروسازی مصرف می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب| عنوان = فرهنگ‌نامه‌ی کودکان و نوجوانان| جلد =نوزدهم(ف_ق)| سال = ۱۳۹۹| ناشر = شورای کتاب کودک}}</ref>
==== کاربرد ====
برای ساخت داروی طب سنتی جامع
بخشهای گوناگون گیاه خاصیت دارویی و اثر مُسهِلی شدید دارند و در صنعت داروسازی به کار می‌روند. برخی از گونه‌های فرفیون مانند [[بِنتِ قُنسول]] زینتی است و از برخی دیگر برای درست کردن پرچین استفاده
== نگارخانه ==
سطر ۶۲ ⟵ ۵۹:
{{پانویس}}
* {{یادکرد-ویکی|پیوند =https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Euphorbia&redirect=no&oldid=616954486|عنوان = Euphorbia|زبان =انگلیسی|بازیابی =۲۸ ژوئیه ۲۰۱۴}}
== پیوند به بیرون ==
{{انبار-رده}}
| |||