چیرگی: تفاوت میان نسخه‌ها

در [[ژنتیک]]، '''غلبه''' {{انگلیسی|Dominance}} (یا چیرگی)، پدیده‌ای است که در آن [[واریانت (زیست‌شناسی)|واریانتی]] از یک [[ژن]]، بر روی اثرات واریانت دیگری از همان ژن که روی [[کروموزوم همتا|کروموزوم همتای]] دیگری قرار دارد، پوشش ایجاد کرده و بدین طریق اثراتش را باطل می سازد.<ref>{{cite web|title=dominance|url=https://www.oxforddictionaries.com/definition/english/dominance|work=Oxford Dictionaries Online|publisher=Oxford University Press|access-date=14 May 2014|archive-date=۲۴ ژوئیه ۲۰۱۶|archive-url=https://web.archive.org/web/20160724072234/http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/dominance|url-status=dead}}</ref><ref>{{cite web|title=express|url=https://www.oxforddictionaries.com/definition/english/express|work=Oxford Dictionaries Online|publisher=Oxford University Press|access-date=14 May 2014|archive-date=۲۸ مه ۲۰۱۴|archive-url=https://web.archive.org/web/20140528064403/http://www.oxforddictionaries.com/definition/english/express|url-status=dead}}</ref> در چنین شرایطی، واریانت اولی را '''غالب''' (dominant) و دومی را '''مغلوب''' (recessive) نامند. علت ایجاد دو واریانت از یک ژن روی دو [[کروموزوم]] (هر ژن روی یک کروموزوم)، به دلیل [[جهش]] در یکی از ژن‌هاست که یا موجب تولید ژن کاملاً جدیدی (''de novo'') شده یا با تغییر ژن به ارث رسیده از والدین، واریانت جدید شکل می گیرد. عبارات '''اتوزوم غالب''' و '''اتوزوم مغلوب''' جهت توصیف واریانت‌های ژنی روی کروموزوم‌های غیر-جنسی ([[اتوزوم|اتوزوم‌ها]]) و صفات مرتبطشان به کار برده می شوند، در حالی که صفات مرتبط با ژن‌های [[کروموزوم جنسی|کروموزوم‌های جنسی]] را به صورت "وابسته به X غالب"، "وابسته به X مغلوب" یا "وابسته به Y" توصیف می کنند؛