میتانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۱۸:
|today={{flag|Armenia}}{{سخ}}{{flag|Turkey}}{{سخ}}{{پرچم|عراق}}{{سخ}}{{پرچم|سوریه}}{{سخ}}{{پرچم|ایران}}{{سخ}}{{آشور}}
}}
'''تمدن میتانی''' یکی از تمدن‌های باستانی [[هوری‌ها|هورانیآریایی]] در [[غرب]] [[ایران]] و [[شمال]] [[میانرودان]]<ref>[http://www.cappuccinomag.comiranology/001163.shtml]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref><ref name="irantarikh.com">{{یادکرد وب |نشانی=http://irantarikh.com/tarikh/iranzamin01.pdf |عنوان=نسخه آرشیو شده |بازبینی=۲۵ دسامبر ۲۰۰۸ |archive-date=۱۱ اكتبر ۲۰۱۳ |archive-url=https://web.archive.org/web/20131011103133/http://www.irantarikh.com/tarikh/iranzamin01.pdf |url-status=dead }}</ref> و جنوب [[آناتولی]] بوده‌اند. میتانی‌ها که مردمانی با [[زبان هوری]]،<ref name="ToolAutoGenRef1">{{یادکرد وب|عنوان=Mitanni {{!}} ancient empire, Mesopotamia, Asia|نشانی=https://www.britannica.com/place/Mitanni|وبگاه=Encyclopedia Britannica|بازبینی=2021-08-31|کد زبان=en}}</ref> زبانی غیر سامی و [[زبان‌های هندواروپایی|هندواروپایی]]<ref name=ToolAutoGenRef1/>در [[شمال]] [[میانرودان]] بودند، برخی تاریخ پژوهان معتقدند میتانی‌ها گروهی از [[قوم ماد]] بودند.<ref>خاستگاه فنیقی بریتانیایی‌ها، اسکاتلندی‌ها و آنگلوساکسون‌ها اثر لارنس آستین وادل (۱۹۲۴)</ref> صاحب‌نظران با توجه به اسناد و شواهد مختلف نظیر نام‌های [[شاه|پادشاهان]]، [[دین]]، [[زبان]] و آثار بجا مانده، میتانی‌ها را جزو نخستین گروه از اقوام آریایی می‌دانند که به فلات ایران و آناتولی وارد شدند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=دانشنامه ایران - مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=https://lib.eshia.ir/12295/1/133|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2022-12-24|کد زبان=fa}}</ref>
و جنوب [[آناتولی]] بوده‌اند. میتانی‌ها که مردمانی با [[زبان هوری]]،<ref name="ToolAutoGenRef1">{{یادکرد وب|عنوان=Mitanni {{!}} ancient empire, Mesopotamia, Asia|نشانی=https://www.britannica.com/place/Mitanni|وبگاه=Encyclopedia Britannica|بازبینی=2021-08-31|کد زبان=en}}</ref> زبانی غیر سامی و [[زبان‌های هندواروپایی|هندواروپایی]]<ref name=ToolAutoGenRef1/>در [[شمال]] [[میانرودان]] بودند، توسط طبقه‌ای از اشراف با ریشهٔ نامشخص متحد گشته و قدرت خود را در جنوب ترکیه و شمال [[سوریه]] و [[عراق]] امروزی در هزارهٔ دوم پیش از میلاد مسیح گسترش دادند.<ref>Fortson, Benjamin W. (2004). Indo-European Language and Culture: an Introduction. Malden: Blackwell. {{ISBN|1-4051-0316-7|en}}.</ref> برخی تاریخ پژوهان معتقدند '''میتانی‌ها''' گروهی از قوم ماد بودند.<ref>خاستگاه فنیقی بریتانیایی‌ها، اسکاتلندی‌ها و آنگلوساکسون‌ها اثر لارنس آستین وادل (۱۹۲۴)</ref>
 
خاندان شاهی میتانی بعد از [[کاسی‌ها]] [[بابل (دولت‌شهر)|بابل]] را گشوده و در سده‌های ۱۲ تا ۱۵ پیش از میلاد در [[میانرودان]] فرمانروایی کردند. واژگان هند و اروپایی و نام‌های هند و ایرانی زیادی میان [[کاسی‌ها]] و میتانی‌ها مشترک است؛ تمدن میتانی، تحت نفوذ فرهنگ هندو-آریایی بود و در فهرست خدایان میتانی، نام چهار خدا ([[میترا]]، [[ورونا (ایزد)|ورونا]]، [[ایندرا]]، [[اشوین‌ها]]) ذکر شده که اسم‌های قدیمی دارند و در [[ریگ ودا]] هم ذکر شده‌است<ref>ایران باستان. پی.آر.اس. موری. شهرام جلیلیان. ۱۳۸۰ ص. ۳۷</ref><ref name="g0k3x">{{یادکرد وب | نام خانوادگی=Daniyal | نام=Shoaib | عنوان=Fact check: India wasn't the first place Sanskrit was recorded – it was Syria | وبگاه=Scroll.in | تاریخ=2015-06-30 | پیوند=http://scroll.in/article/737715/fact-check-india-wasnt-the-first-place-sanskrit-was-recorded-it-was-syria | کد زبان=en | تاریخ بازبینی=2021-10-05}}‏</ref> و محتملا نشان از این دارد که میتانی‌ها [[دین ودائی]] داشته‌اند.<ref name="g0k3x"/>