'''جنگ زنجیر''' {{به عربی|ذات السلاسل}} به اولین جنگ از رشته جنگ‌های صدر اسلام که بین ایران و اعراب به وقوع پیوست، گفته می‌شود. در سال [[۶۳۳ (میلادی)|۶۳۳ میلادی]]، [[خالد بن ولید]] سردار نامی مسلمین بطرف شمال حرکت کرده، وارد نقطه‌ای شد که در نزدیکی [[خلیج فارس]] و [[کویت]] امروزه واقع و در آن زمان سرحد ایران شناخته شده و موسوم به ''حفیر'' بود. در اینجا او به ''هرمز'' سرحددار محل تکلیف کرد که اسلام را قبول کند یا جزیه دهد. جنگ مابین ایرانیان و مسلمین درگرفت و ''هرمز''، خالد را به ''جنگ مردومرد'' یعنی مبارزهٔ دو سردار طلبیده، بدست وی کشته شد بعد اعراب بر ایرانیان تاختند و فاتح شدند. این جنگ را جنگ زنجیر نامیده‌اند زیرا بطوریکه اعراب نوشته‌اند پای بعضی از سربازان ایرانی را زنجیر کرده بودند که فرار نکنند. خالد ایرانیان را تعقیب کرد ولی به قشون ایرانی کمک رسید و کار خالد مشکل شد. در این احوال او به جنگ تدافعی پرداخت ولی دیری نگذشت که به او نیز کمکی رسید و جنگ سختی روی داد که باز مسلمین فاتح شدند. بعد خالد ساحل [[فرات]] را گرفت و به [[فیراز]] که شهر [[روم]]ی و در طرف راست رود مزبور واقع بود، رسید. در اینجا جنگی مابین قوای رومی و سپاهیان ایرانی که به رومیان کمک می‌کردند از یک طرف و خالد ولید از طرف دیگر درگرفت و باز مسلمین فاتح شدند. پس از آن خالد برای سرداری قشون اسلامی در جاهای دیگر احضار شد و با تأسف از حدود ایران رفت و [[مثنی بن حارثه شیبانی]] را بجای خود گذاشت. جنگ‌های خالد ولید را با ایرانیان باید جنگ‌های سرحدی دانست زیرا جنگ مابین مرزبانان و مستحفظین مرزی ایران با اعراب بود، از این زمان به بعد بود که محل جنگ‌ها به نواحی داخل مرزی ایران کشیده‌شد. <ref>پیرنیا، ص ۳۵۸ و ۳۵۹</ref>
