فرهنگستان ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Ebrambot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: اصلاح ی/ک درون پیوندهای درون ویکی
Ebrambot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: اصلاح ترکیبی
خط ۱:
'''فرهنگستان ایران'''، نهادی بود که در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۱۴ برای اصلاح زبان و خط فارسی تأسیس شد و تا سال ۱۳۳۳ فعالیت کرد. آن را «فرهنگستان اول» نیز نامیده‌اند.
 
[[وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه]] اساسنامه فرهنگستان را در شانزده ماده تنظیم کرد که به تصویب هیئت وزرا رسید. در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۱۴، [[رضاشاه]] فرمان تشکیل فرهنگستان ایران را صادر کرد. وظایف فرهنگستان طبق اساسنامه عبارت بود از «ترتیب فرهنگ به قصد رد و قبول لغات و اصطلاحات در زبان فارسی، اختیار الفاظ و اصطللاحات در هر رشته‌ از رشته‌های زندگانی، پیراستن زبان فارسی از الفاظ نامتناسب خارجی، تهیه دستور زبان، جمع آوری لغات واصطلاحات پیشروان و صنعتگران و الفاظ و اصطلاحات قدیمی و اشعار و امثال و قصص و نوادر و ترانه‌ها و آهنگ‌های ولایتی، هدایت افكارافکار به حقیقت ادبیات و چگونگی نظم و نثر، تشویق شعرا و نویسندگان در ایجاد شاهكارهایشاهکارهای ادبی، تألیف و ترجمه كتبکتب سودمند و مطالعه و اصلاح خط فارسی».
 
ریاست فرهنگستان، به ترتیب، بر عهدهٔ این اشخاص بود: [[محمدعلی فروغی]] (اردیبهشت ۱۳۱۴)، [[حسن وثوق]] (آذر ۱۳۱۴)، [[علی‌اصغر حکمت]] (اردیبهشت ۱۳۱۷)، [[اسماعیل مرآت]] (مرداد ۱۳۱۷)، [[عیسی صدیق]] (مهر ۱۳۲۰)، بار دیگر محمدعلی فروغی (آذر ۱۳۲۰) و [[حسین سمیعی]] (ادیب‌السلطنه) (۱۳۲۱).
 
نخستین جلسهٔ فرهنگستان روز دوشنبه ۱۲ خرداد ۱۳۱۴ در عمارت سابق [[دانشکده حقوق]] به ریاست [[محمدعلی فروغی]] (ذكاءالملكذکاءالملک) نخست‌وزیر وقت تشكیلتشکیل شد و تا شهریور ۱۳۲۰ به مدت شش سال به فعالیت پرداخت. در این مدت طرح‌های تازه‌ای در زمینهٔ زبان و ادبیات ریخته شد و تعدادی اصطلاحات فنی و علمی بوسیله فرهنگستان برگزیده و رواج داده شد كهکه مجموعه‌ای از آن به نام « واژه‌های نو» انتشار یافت.
 
اعضای پیوسته فرهنگستان عبارت بودند از: [[ملک‌الشعرای بهار]]، [[علی‌اکبر دهخدا]]، [[محمدعلی فروغی]]، [[ابوالحسن فروغی]]، [[سعید نفیسی]]، [[سید نصرالله تقوی]]، [[صادق رضازاده شفق]]، [[بدیع‌الزمان فروزانفر]]، [[علی‌اصغر حکمت]]، [[عبدالعظیم قریب]]، [[حسین گل‌گلاب]]، [[رشید یاسمی]]، [[رهنما]]، [[ادیب‌السلطنه سمیعی]]، [[عیسی صدیق]]، [[کاظم عصار]]، فاطمی، [[قاسم غنی]]، [[ابراهیم پورداوود]]، [[عباس اقبال آشتیانی]]، [[محمد حجازی]]، [[محمد قزوینی]]، [[محمد تدین]]، [[مسعود کیهان]]، [[جلال همایی]]، [[غلامعلی رعدی آذرخشی]]، [[احمد بهمنیار]]، [[حسنعلی مستشار]]، [[سرهنگ مقتدر]]، [[مصطفی عدل]]، [[علی‌اکبر سیاسی]]، [[محمود حسابی]].
خط ۲۶:
== منبع ==
 
* ''فرهنگستان اول و دشواريـهایدشواریـهای وضع و ترويـجترویـج واژه‌های نو''، نشر دانش، سال دوازدهم، شماره ۱، آذر و دی ۱۳۷۰