پرویز پیران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Ebrambot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: تبدیل ه‌ی به هٔ
AliBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات:اصلاح فاصلهٔ مجازی
خط ۱:
== معرفی: ==
پرویز پیران متولد شهر [[همدان]] به سال ۱۳۲۹ می باشد. تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در چند مدرسه در همدان، صحنه و کرمانشاه تا سال هایسال‌های پایانی دوره متوسطه ادامه داده و به علت دفاع از معلم ادبیات دوره دبیرستان که فردی مبارز بوده، از مدرسه اخراج می شودمی‌شود و در سال ۱۳۴۹ دیپلم ریاضی را در همدان به صورت متفرقه می گیرد. در خانواده ای اهل مطالعه پرورش می یابد. پدرش فارغ التحصیل دانشکده افسری بوده و تحصیلات عالیه ای معادل با کارشناسی ارشد را با طی کردن دوره دانشکده تکمیلی نظام داشته است. جدش هم به نام «ذوالریاستین همدانی»، در ۱۵ سال منتهی به ۱۲۷۵ شمسی حاکم همدان و غرب کشور بوده که از او «مثنوی مفیضیه» باقی است. به یمن بزرگ و کم نظیر خانواده پیران، پرویز پیران هم به مطالعه آثار مختلف ادبی و تاریخی روی می آورد. مدتی بعد هم بسیاری از کتاب هایکتاب‌های خطی خاندان پیران به کتابخانه آیت‌الله العظمی ملاعلی همدانی اهدا می شود. پرویز پیران در دوره دبیرستان، بسیاری از آثار معروف همینگوی از جمله کتاب «داشتن و نداشتن»، آثار ماکسیم گورکی، [[موریس مترلینگ]] (مانند مورچگان)، صادق هدایت و جلال آل احمد را مطالعه کرده و با شرکت در جلسات مثنوی خوانی خانواده موفق می شودمی‌شود نسبت به زبان فارسی و فرهنگ جامعه ایران شناخت کسب کند.
 
: «آقای فرزام دبیر ادبیات ما، در کرمانشاه آدم بسیار نازنینی بود و ارتباط صمیمانه و بسیار نزدیکی با دانش آموزان داشت و علاقه به نوشتن را در بچه‌ها ایجاد می کرد.»
== تحصیلات دانشگاهی ==
در سال ۱۳۴۹ تحصیل در رشته جامعه شناسیجامعه‌شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ملی (شهید بهشتی بعدی) را آغاز می کندمی‌کند . برجسته ترینبرجسته‌ترین استادش آقای محمدرضا مظهری بوده؛ هم او که به پیران توصیه می کندمی‌کند برای ادامه تحصیل به خارج از کشور برود.
 
: « من خودم را مدیون او می دانم. آدمی بسیار ارزشمند در علم، سلوک و رفتار بود. بقیه استادان ما هم برجسته بودند ولی این خیلی شاخص تر بود.»
خط ۱۰:
در سه سال از چهار سال تحصیل در مقطع لیسانس، از نظر معدل، شاگرد اول دانشگاه شده و در سال ۱۳۵۳ هم فارغ التحصیل می شود.
 
یک ماه پس از شروع تحصیل در مقطع فوق لیسانس جامعه شناسیجامعه‌شناسی دانشگاه تهران، عزم جزم می کندمی‌کند برای ادامه تحصیل به خارج از کشور برود و در نهایت در دانشگاه ایالتی مورهد ایالات متحده تحصیلاتش را تداوم می بخشد و پس از ۱۱ ماه، فارغ التحصیل می شودمی‌شود و به عنوان دستیار پروفسور پلی فورپ استاد معروف جرم شناسیجرم‌شناسی آمریکا در همان دانشگاه مشغول به کار می شود.
 
عنوان پایان نامه اش« تحلیل محتوای اشعار سفیدپوستان از نظر روانشناسی اجتماعی» بوده و او می خواسته تأثیر تبعیض نژادی را در اشعار و ترانه هایترانه‌های سیاه پوستان مطالعه کند و نتیجه هم می گیرد که تبعیض نژادی چگونه در ریتم و محتوای اشعار و ترانه هایترانه‌های سیاه پوستان تأثیر گذاشته و سرخوردگی آنها را منعکس می سازد.
در مقطع تحصیل دکترا، در دو گرایش توسعه و روش شناسیروش‌شناسی به کسب علم می پردازد و تاریخ نگاری مکتب آنال فرانسه را برای تز دکترا مورد بررسی قرار می دهد و شاید جزو اولین کسانی بوده که در ایالات متحده به معرفی مکتب مذکور پرداخته است.
 
در این مقطع از دانش رابرت جی آنتونیو جامعه شناس شهیر آمریکایی بهره هایبهره‌های فراوانی می برد و در زمانی که مشغول تحصیل در مقطع دکترا بوده به عنوان مربی، تدریس در دانشگاه کانزاس را آغاز می کندمی‌کند و با اخذ مدرک دکترا، عضو هیأت علمی دوره هایدوره‌های فوق لیسانس و دکترای دانشگاه مذکور می شود. او جمعاً ۴ سال در دانشگاه کانزاس تدریس کرده و در آن مدت در ۷ کنفرانس ملی و بین المللیبین‌المللی شرکت کرده و ۶ مقاله به زبان انگلیسی به چاپ می رساند. همزمان با تحولات انقلاب ایران به وطن بازمی گردد. در زمان تحصیل در مقطع دکترای جامعه شناسیجامعه‌شناسی به عنوان دانشجوی برجسته شناخته می شودمی‌شود و جایزه دی کلارک را به همین مناسبت دریافت می کند. پرویز پیران به کشور بازمی گردد و به تدریس در دانشگاه علامه طباطبایی و دانشکده هایدانشکده‌های هنرهای زیبای دانشگاه تهران و دانشکده علوم زمین و معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی می پردازد.
 
وی از زمان بازگشت به کشور، به تدریس و تحقیق پرداخته است. او در ضمن تألیف ۳ کتاب به زبان انگلیسی که توسط سازمان ملل متحد چاپ شده را در کارنامه کاری خود ثبت می کند. تاکنون از او حدود ۵۰ مقاله به زبان فارسی و ۱۰ مقاله به زبان انگلیسی به چاپ رسیده است.
خط ۲۱:
وی عضو هیئت علمی دانشگاه علّامه طباطبایی، مشاور ارشد سازمان ملل متحد از سال ۱۹۹۹ تاکنون، عضو هیأت علمی آکادمی سوئیس برای توسعه از سال ۲۰۰۳ تاکنون، عضو هیأت مشاوران علمی فصلنامه «کودکان، جوانان و محیط زیست» دانشگاه کلرادو ایالات متحده آمریکا. و عضو هیأت مشاوران بسیاری از مجلات داخلی است.
 
== طرح هاطرح‌ها و نظریات ==
 
در ایران کمتر کسی مانند دکتر پیران چنین آشنا به مسایل جامعه شناسیجامعه‌شناسی شهری و صنعتی، جنبشهای شهری و جامعه شناسیجامعه‌شناسی مشارکت و توسعه و نهادهای مدنی می باشد.
 
وی با ارائه نظریه «امتناع جامعه ایران از مشارکت به معنای علمی و تخصصی آن و نه همکاری گریزناپذیر» به این باور رسیده که مشارکت در ایران به مفهوم تخصصی قوام نگرفته است. پس طرح «شهردار مدرسه» را در چهارمین کنگره جهانی شهرهای آموزش دهنده در شیکاگوی آمریکا مطرح می کندمی‌کند و این طرح به عنوان یکی از ۱۷ طرح منتخب از میان ۵۶۰ طرح معرفی می شود. در سال ۱۹۹۷ این طرح در گزارش یونسکو به عنوان تجربه موفق آموزش شهروندی شناخته شد.
 
همچنین او نظریه «مقیاس شهری و مقیاس ابنیه منفرد» را به کنگره جهانی معماری شهر در دانشکده معماری دانشگاه فلورانس ایتالیا ارائه کرد و با این طرح، علت پا نگرفتن «شهروند» به معنای واقعی را به معضل زورمند مداری نسبت می دهد. این تئوری در مجله بین المللیبین‌المللی «مورفولوژی شهری» وابسته به انجمن جهانی فرم شهری در سال ۱۹۹۹ به طور مفصل مورد بحث قرار گرفت.
 
دغدغه این جامعه شناس، تدوین نظریه آغازین و هدایت کننده جامعه ایران بوده و او با نقد نظریه هاینظریه‌های دوره بندی تاریخ اروپای غربی، نظریه شیوه تولید آسیایی، نظریه پاتریمونیالی، سلطانیسم و استبداد شرقی و بعد از تحلیل محتوای ۳۰۰ متن تاریخی ایران که در مدت ۲۰ سال و به یاری دانشجویانش انجام گرفته، نظریه «راهبرد و سیاست سرزمینی جامعه ایران» را عرضه می دارد.
 
طرح شورایاری شهر و محلّات، طرح محله پاک، طرح سبزخواهان ایران و طرح شهروندمداری از دیگر طرح هایطرح‌های ارائه شده توسط او می باشد. پرویز پیران، مشاور ارشد سازمان ملل متحد است و در سال ،۲۰۰۲ جایزه دفتر عمران این سازمان را به خاطر توسعه محلی و فقرزدایی شیرآباد زاهدان دریافت کرد.
او مدیر پروژه کنفرانس جهانی بازسازی بم بود که موافقتنامه آن به امضای کوفی عنان و سیدمحمد خاتمی رئیس جمهور سابق ایران رسید و هم اکنون او طرح توسعه ناحیه محور را برای شهر بم بنابه درخواست سازمان ملل متحد تدوین کرده است.
 
پرویز پیران بعد از دو دهه تحقیق میدانی تأکید می کندمی‌کند مفهوم «حاشیه نشینی از اساس نادرست است و به جای آن کاربرد اصطلاح «اسکان غیررسمی» را توصیه می کند.
 
پرویز پیران معتقد است که با دانشجویانش رابطه ای صمیمانه و دوستانه دارد.او می گوید: «در بازنویسی نقشه ژئوپولتیک خاورمیانه و شمال آفریقا ما می توانیم نقش بسیار بسیار مهمی داشته باشیم و این جایگاه می تواند فواید بسیار زیادی برای ایران داشته باشد. امیدوارم که با حفظ استقلال کشور و با دیپلماسی فعال، تحولات آینده خاورمیانه و شمال آفریقا را ببینیم، با آن برخورد فعال کنیم و در جهت تأمین منافع ملی کشور گام برداریم.»
 
== خاطرات و مشکلات ==
وی که عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی و مدرّس سایر دانشگاه ها(همچون شهید بهشتی) می باشدمی‌باشد به علّت وظیفهٔ حقیقت جویی خود متاسفانه مورد عتاب حکومت فعلی ایران واقع گردیده است. مبتنی بر همین کنش، وی سابقهٔ اخراج از دانشگاه را به علّت مسایل سیاسی دارد؛ فردی که در نظام ارزشیابی دانشگاه پرینستون با عنوان پروفسور شناخته می شودمی‌شود در نظام ارزشیابی آموزش عالی ایران امروز، "استادیار" (پایین ترینپایین‌ترین مرتبهٔ استادی!!) – است چراکه عقایدش مخالف عقاید مرسوم در نظام آموزشی است و از آنجاییکه هرساله دانشگاه پایة علمیش را – که مرسوم است خودبخود پس از یک سال تدریس اضافه شود – افزایش نمیدهد، او هم مدارک لازم را برای ارتقای درجه ارسال نمی کند!
 
خاطرات وی از دورة دکتری در آمریکا به واقع شنیدنی است؛ کارکردن در کارواش بخاطر بدهی مالی – که البته باعث آشنایی با فستینجر شد! – یکی از خاطرات جالب اوست. همین تلاش فراوان دکتر پیران است که باعث میشود، پروژه‌های زیر ۲۰ هزار دلار سازمان ملل و بانک جهانی – که نیازی به درج آگهی ندارد – در زمینة شهری و توسعه، به او برسد و انجام همین پروژه‌ها – مانند پروژه‌های تأثیر سنجی قبل از اعطای وام بانک جهانی به طرح فاضلاب شهرهای بزرگ ایران یا تهیة نقشة فقر ایران و ... – باعث شده دکتر پیران، کوله باری از تجربه داشته باشد
با چنین علم و سواد و تجربه ای، مدیران ایران نه تنها از وی بهره نمی برند که به سنگ اندازی جلوی کار وی هم می پردازند. به قول خودش: اگر جهاد سازندگی [-ِ سابق] به حرفهایی که من و دکتر خسروی پانزده سال پیش گفتیم گوش میکرد و آنطور با بغض رفتار نمیکرد و با قهر اخراجمان نمیکرد (و لااقل دستمزدِ تحقیق را میپرداخت!) کلّی در هزینه‌های جهاد در روستاها صرفه جویی میشد و مثلاً همان راهی که جهاد برای بسیاری از روستاها کشید، عامل تسریع مهاجرت روستاییان نمیشد... یا: اگرشهرداری رشت و انزلی در طرح احداث فاضلاب و نجات تالاب انزلی، به توصیه‌هایم گوش میکرد و مدیریتش را اصلاح میکرد، بانک جهانی برای اولین بار در تاریخ کاریش بی پرده نمینوشت: بدلیل ضعف مدیریت کمک مالی به شما تعلق نمیگیرد! در حالیکه بانک جهانی پیش از این "عوض شدن اولویتها" یا "عدم تأمین منبع مالی" و ... را دستاویز میکرد.
 
با اینکه در نامة یونسکو، دکتر پیران برای بازنگری در درسهای علوم اجتماعی دانشگاهها معرفی شده، آموزش عالی وقعی به این نظر نمی نهد. باز به قول خودش: امروزه تمام نظریه‌های توسعه زیر سؤال رفته. اگر نتیجهٔ توسعه همین کثافتهایی است که می بینیم؛ از ترافیک تا وضع سکونتگاهها و ... پس حتماً یک جای کار ایراد دارد. بنابراین امروز بیشتر، نطریة توسعة اجتماعی خودنمایی میکند. نظریه‌ای که در ایران کمتر کسی با آن آشناست و به همین خاطر سر کلاسهای جامعه شناسیجامعه‌شناسی توسعه نظرات عهد بوق را به شما آموزش میدهند.
 
یا این نظرش که در آموزش علوم اجتماعی در ایران، اصولاً نظریه سازی را آموزش نمیدهند. یا اینکه به شمای دانشجو نمی آموزند که تأثیرسنجی یا مونیتورینگ و نظارت پروژة اجتماعی چیست؟ درحالیکه این متدهای جدید، همان چیزهایی است که امروزه اهمیت فراوان دارند و سازمانهای جهانی در کشورهای توسعه نیافته به دنبال افرادی میگردند که مخصوصاً با اینگونه متدها آشنا باشند تا از پسِ انجام طرحهایشان بربیاند.
 
وی که واضع طرح شورایاری شهرها و محلّات هستند با انتقاد آنچه در عرصهٔ مدیریتی و سیاستی از این طرح به صورت نصفه و نیمه حاصل شد، شوراهای شهر و روستا را امنون سیاست زده می داند به طوریکه رفتار منتخبان مردم در قبل و بعد از انتخاب به شدّت تفاوت می کندمی‌کند و در عوض توجه به امور اجتماعی مردم، گرایش به امور سیاسی و رفت و آمد با بزرگتران می یابند.