ویکی‌پدیا

حافظ: تفاوت میان نسخه‌ها

حافظ (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۹ نوامبر ۲۰۱۰، ساعت ۱۰:۲۸

۴٬۰۲۰ بایت حذف‌شده ،  ۱۱ سال پیش
جابجایی بخش ها
(حذف مطالب کپی از [http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8&SSOReturnPage=Check&Rand=0])
(جابجایی بخش ها)
'''خواجه شمس الدین محمد بن بهاءالدّین حافظ شیرازی''' (حدود [[۷۲۷ (قمری)|۷۲۷]] - [[۷۹۲ (قمری)|۷۹۲]] هجری قمری)، [[شاعر]] بزرگ سده هشتم [[ایران]] و یکی از سخنوران نامی جهان است. بیش‌تر [[شعر|شعرهای]] او [[غزل]] هستند.
 
''حافظ'' یعنی ''نگه دارنده'' و به کسی گفته می‌شود که بتواند [[قرآن]] را از حفظ بخواند.▼
 
== عشق حافظ ==▼
 
حافظ درباره عشق الهی که موضوع غزلهای عرفانی اوست، صحبت می­کند. در مورد عشق انسانی هم وقتی از معشوقان جسمانی و مادی صحبت می­کند، خاطر نشان می­کند که عشق وی همچون امری است که به یک سابقه ازلی ارتباط دارد. در غزلهای عرفانی حافظ، عشق مجازی همچون پرده­ای به نظر می­آید که عشق الهی در ورای آن پنهان است.▼
 
درد عشقی کشیده‌­ام که مپرس / زهر هجری کشیده­ام که مپرس▼
 
گشته­ام در جهان و آخر کار / دلبری برگزیده­ام که مپرس<ref>[http://www.hawzah.net/Hawzah/Magazines/MagArt.aspx?MagazineNumberID=3854&id=29743 ظ…ظ‡ط¯ظˆغŒظ‘طھ ط¯ط± ط´ط¹ط± ط­ط§ظپط¸<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>▼
 
== دیوان حافظ ==▼
{{اصلی|دیوان حافظ}}▼
 
دیوان حافظ که مشتمل بر حدود ۵۰۰ غزل، چند [[قصیده]]، دو [[مثنوی]]، چندین [[قطعه]] و تعدادی [[رباعی]] است، تا کنون بیش از چهارصد بار به اشکال و شیوه‌های گوناگون، به زبان فارسی و دیگر زبان‌های جهان به‌چاپ رسیده است. شاید تعداد نسخه‌های خطّی ساده یا تذهیب شدهٔ آن در کتابخانه‌های ایران، [[افغانستان]]، [[هند]]، [[پاکستان]]، [[ترکیه]] و حتی کشورهای غربی از هر دیوان فارسی دیگری بیشتر باشد.<ref>ذهن و زبان حافظ. ص ۲۶۵ - ۲۶۷</ref>▼
 
== زندگی‌نامه ==
[[پرونده:Hafez 890104 58T.jpg|left|300px|thumb|آرامگاه خواجه حافظ شيرازى]]
{{اصلی|زندگی حافظ}}
 
 
 
در بارهٔ سال دقیق تولد او بین [[مورخین]] و حافظ‌شناسان اختلاف نظر وجود دارد. دکتر [[ذبیح الله صفا]] ولادت او را در ۷۲۷ ه‍. ق <ref>صفا، ذبیح الله [[تاریخ ادبیات ایران]]</ref> و دکتر [[قاسم غنی]] آن را در ۷۱۷ <ref>غنی، قاسم. تاریخ عصر حافظ</ref> می‌دانند. برخی دیگر از محققین همانند علامه [[دهخدا]] بر اساس [[قطعه]]‌ای از حافظ ولادت او را قبل از این سال‌ها و حدود ۷۱۰ ه‍. ق تخمین می‌زنند.<ref>دهخدا، علی‌اکبر. لغتنامه دهخدا، مدخل حافظ</ref> آنچه مسلم است ولادت او در اوایل قرن هشتم هجری و بعد از ۷۱۰ واقع شده و به گمان غالب بین ۷۲۰ تا ۷۲۹ ه‍. ق روی داده‌است.
 
== حافظ و اسلام ==
▲''حافظ'' یعنی ''نگه دارنده'' و به کسی گفته می‌شود که بتواند [[قرآن]] را از حفظ بخواند.
دلبر حافظ معصوم است که همه عالم نسبت به پارسایی، عفاف و عصمت او اذعان دارند. در این راستا حافظ از میان اهل بیت - علیهم السلام - به محبوب عصر خود، یعنی حضرت مهدی - علیه السلام - نظر داشته است. البته حافظ درباره حضرت مهدی - علیه السلام - غزل گفته است نه قصیده، ولی سخن در اینجاست که تقریباً کمتر غزلی است که بیتی یا ابیاتی از آن مناسب با وصف حال امام غائب از انظار نباشد. سرانجام با آتش شعله ور عشق محبوب دو عالم، به دیدار حضرت حق شتافته است.
حافظ نام حضرت را صریحاً در اشعارش برده و از ظهور او و نابودی «دجال»؛ مظهر ریا و تزویر و بدی و پلیدی سخن گفته است.<ref>[http://www.hawzah.net/Hawzah/Magazines/MagArt.aspx?MagazineNumberID=3854&id=29743 ظ…ظ‡ط¯ظˆغŒظ‘طھ ط¯ط± ط´ط¹ط± ط­ط§ظپط¸<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
کجاست صوفي «دجال» فعل ملحد شکل / بگو بسوز که «مهدي» دين پناه رسيد <ref>http://fa.wikisource.org/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8_(%D8%BA%D8%B2%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA)/%D8%A8%DB%8C%D8%A7_%DA%A9%D9%87_%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%AA_%D9%85%D9%86%D8%B5%D9%88%D8%B1_%D9%BE%D8%A7%D8%AF%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF</ref>
 
گرچه شيرين دهنان پادشاهند ولي / «او سليمان» زمانست که خاتم با اوست <ref>http://fa.wikisource.org/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8_(%D8%BA%D8%B2%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA)/%D8%A2%D9%86_%D8%B3%DB%8C%D9%87_%DA%86%D8%B1%D8%AF%D9%87_%DA%A9%D9%87_%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C_%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85_%D8%A8%D8%A7_%D8%A7%D9%88%D8%B3%D8%AA</ref>
 
مژده ­اي دل که «مسيحا» نفسي مي­آيد / که از انفاس خوشش بوي کسي مي­آيد
 
ز روان بخشي «عيسي» نزنم پيش تو دم / زانکه در روح فزايي چو لبت ماهر نيست <ref>http://fa.wikisource.org/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8_(%D8%BA%D8%B2%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA)/%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85_%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%87_%D9%85%D8%A7_%D8%AC%D8%B2_%D8%A8%D9%87_%D8%B1%D8%AE%D8%AA_%D9%86%D8%A7%D8%B8%D8%B1_%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA</ref>
 
«يوسف» گم گشته باز آيد به کنعان غم مخور / کلبه احزان شود روزي گلستان غم مخور <ref>http://fa.wikisource.org/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8_(%D8%BA%D8%B2%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA)/%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%DA%AF%D9%85%DA%AF%D8%B4%D8%AA%D9%87_%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A2%DB%8C%D8%AF_%D8%A8%D9%87_%DA%A9%D9%86%D8%B9%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D9%85_%D9%85%D8%AE%D9%88%D8%B1</ref>
 
حافظ مکن انديشه که آن «يوسف» مه روي / باز آيد و از کلبه احزان به در آيي <ref>http://fa.wikisource.org/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8_(%D8%BA%D8%B2%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA)/%D8%A7%DB%8C_%D8%AF%D9%84_%DA%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B2_%D8%A2%D9%86_%DA%86%D8%A7%D9%87_%D8%B2%D9%86%D8%AE%D8%AF%D8%A7%D9%86_%D8%A8%D9%87_%D8%AF%D8%B1%D8%A2%DB%8C%DB%8C</ref>
 
گفتند خلايق که تويي «يوسف ثاني» / چون نيک بديدم به حقيقت برسيدم <ref>http://fa.wikisource.org/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8_(%D8%BA%D8%B2%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA)/%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%86%D8%AF_%D8%AE%D9%84%D8%A7%DB%8C%D9%82_%DA%A9%D9%87_%D8%AA%D9%88%DB%8C%DB%8C_%DB%8C%D9%88%D8%B3%D9%81_%D8%AB%D8%A7%D9%86%DB%8C</ref>
 
از دست غيبت تو شکايت نمي­کنم / تا نيست غيبتي نبود لذت حضور <ref>http://fa.wikisource.org/wiki/%D8%AD%D8%A7%D9%81%D8%B8_(%D8%BA%D8%B2%D9%84%DB%8C%D8%A7%D8%AA)/%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1_%D8%B2_%D8%B4%D8%A7%D8%AE_%D8%B3%D8%B1%D9%88_%D8%B3%D9%87%DB%8C_%D8%A8%D9%84%D8%A8%D9%84_%D8%B5%D8%A8%D9%88%D8%B1</ref>
 
== علاقه به شیراز ==
{{ب|گویند شب آبستن غیب است عجب | چون مرد ندید از که آبستن شد<ref>خانلری ۱۰۹۹، در ۲ نسخه مورد برسی خانلری.</ref>}}
{{پایان شعر}}
 
 
▲== دیوان حافظ ==
▲{{اصلی|دیوان حافظ}}
▲دیوان حافظ که مشتمل بر حدود ۵۰۰ غزل، چند [[قصیده]]، دو [[مثنوی]]، چندین [[قطعه]] و تعدادی [[رباعی]] است، تا کنون بیش از چهارصد بار به اشکال و شیوه‌های گوناگون، به زبان فارسی و دیگر زبان‌های جهان به‌چاپ رسیده است. شاید تعداد نسخه‌های خطّی ساده یا تذهیب شدهٔ آن در کتابخانه‌های ایران، [[افغانستان]]، [[هند]]، [[پاکستان]]، [[ترکیه]] و حتی کشورهای غربی از هر دیوان فارسی دیگری بیشتر باشد.<ref>ذهن و زبان حافظ. ص ۲۶۵ - ۲۶۷</ref>
 
 
== حافظ و پیشینیان ==
{{ب|بر سر تربت ما چون گذری، همّت خواه | که زیارت‌گه رندان جهان خواهد بود}}
{{پایان شعر}}
 
▲== عشق حافظ ==
 
▲حافظ درباره عشق الهی که موضوع غزلهای عرفانی اوست، صحبت می­کند. در مورد عشق انسانی هم وقتی از معشوقان جسمانی و مادی صحبت می­کند، خاطر نشان می­کند که عشق وی همچون امری است که به یک سابقه ازلی ارتباط دارد. در غزلهای عرفانی حافظ، عشق مجازی همچون پرده­ای به نظر می­آید که عشق الهی در ورای آن پنهان است.
 
▲درد عشقی کشیده‌­ام که مپرس / زهر هجری کشیده­ام که مپرس
 
▲گشته­ام در جهان و آخر کار / دلبری برگزیده­ام که مپرس<ref>[http://www.hawzah.net/Hawzah/Magazines/MagArt.aspx?MagazineNumberID=3854&id=29743 ظ…ظ‡ط¯ظˆغŒظ‘طھ ط¯ط± ط´ط¹ط± ط­ط§ظپط¸<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
 
 
== پانویس ==
Bahramee
۱۶۸

ویرایش

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/4013537»