حوای میتوکندریایی

در ژنتیک انسانی، حوای میتوکندری به جدیدترین نیای مشترک تمام انسان های امروزی از طرف مادری می‌گویند. دی‌ان‌ای میتوکندری که همواره از مادر به فرزند منتقل می‌شود، در همه‌ی انسان‌های امروزی به طور مستقیم از حوای میتوکندری به ارث رسیده است.

حوای میتوکندری همتای مؤنث آدم رنگین‌تن Y (که جدیدترین نیای مشترک از سمت پدری است) می‌باشد اما زمان زندگی این‌دو هزارها سال با هم متفاوت بوده‌است. معمولا تخمین زده می شود که حوای میتوکندری حدود 200000 سال پیش و به احتمال زیاد در شرق آفریقا زندگی می کرده‌است.این همان زمانی است که گونه هومو ساپینس ساپینس (انسان امروزی) در حال جدا شدن از دیگر گونه‌های انسانی بوده‌ است.

به خاطر انتخاب طبیعی یا رانش ژنتیکی نیاکان مادری ممکن است به فردی واحد برسند، حوای میتوکندری مثالی از این پدیده است.

حوای میتوکندری خیلی زودتر از زمان حجرت از آفریقا که تصور می‌شود بین 45،000 تا 95،000 سال پیش رخ داده است، زندگی می‌کرده‌است. تعیین زمان زندگی 'حوا' ضربه‌ی بزرگی به این نظربه بود که نیاکان انسان‌های امروزی که گونه‌ای قدیمی‌تر از انسان مدرن بودند میلیون‌ها سال پیش از آفریقا خارج شده‌اند و در مناطق مختلف به نژادهای مختلف امروزی تکامل یافته‌اند. این تخمین زمانی با نظریه مخالف منطبق است که می‌گوید انسان مدرن نسبتا به تازگی در آفریقا سرچشمه گرفته است و از آنجا پراکنده شده‌است و جاگزین جمعیت های انسانی "کهن" مانند نئاندرتال ها شده‌است. فرضیه دوم در حال حاضر نظریه غالب است.

جستار وابسته

• تکامل بشر
• آدم رنگین‌تن Y