ماهی‌شناسی کاربردی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Ashraff (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Davids (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{تمیزکاری}}
{{ویکی‌سازی}}
{{بهبود منبع}}
[[ماهی شناسی کاربردی]] دانش نوینی در گستره‌ی علوم محسوب می‌گردد که علاوه بر پرداختن به چگونگی زیست ماهی، با [[علوم مختلفیکاربردی]] و اجرایی نیز در ارتباط می‌باشد. [[آب]] به عنوان [[محیط زیست]] [[ماهیان]] و آبزیان، تمامی نیازهای حیاتی آن‌ها را برطرف می‌نماید. دو پارامتر مهم درجة حرات و شوری،[[شوری]]آب، از جمله دلایل اصلی پراکنش و مهاجرت آبزیان محسوب می‌گردند.انجام مطالعات دقیق علمی، نیازمند روش‌های کارآمد و فنون تخصصی در زمینة [[ماهی‌شناسی]] می‌باشد، تا بعنوان منابعی کاربردی و مطمئن، به عنوان دستورالعمل کار در پژوهشکده‌ها و آزمایشگاه‌های [[ماهی‌شناسی]] و علوم وابسته به آن، مورد استفاده قرار گیرند. چراکهبه درهمین بسیاریدلیل ازعلمی مقالاتبا پژوهشیعنوان و[[ماهی یافته‌هایشناسی علمیکاربردی]] کهنیازهای درتکنیکی سال‌هایمربوطه اخیررا منتشرتا شده‌اند،حدودی توصیفبرطرف دقیقیمی‌نماید؛ ازبه روش‌هایطوری‌که به‌کارمحققان بردهرشته‌های شده[[شیلات]] و یا[[بیولوژی]] متدولوژی[[دریا]]، مربوطهو ارایههمچنین نشدهسایر است؛علوم بسیاری نیزوابسته، به طورآسانی خلاصهبتوانند تحقیقات و اجمالپروژه‌های بهتخصصی ارجاعخود را خوانندگاندر بهزمینه‌های برخی منابع[[ماهی‌شناسی]] و مآخذ،بررسی‌های کهبیولوژیک، اغلببا دراستفاده دسترساز نیزروشهای نیستند،[[ماهی‌شناسی بسندهکاربردی]] نموده‌اندبه انجام رسانند.
در واقع دانش [[ماهی‌شناسی کاربردی]] به عنوان راهنما و دستورالعملی در زمینة [[شناسایی]] و بررسی [[ماهی]]‌ها می‌پردازد؛ به طوری‌که، در این دانش به [[بیولوژی]] [[ماهیان]]، به ویژه ماهیان [[آب شیرین]] و [[شور]] پرداخته، به شناخت ابزار، تجهیزات، وسایل و مواد لازم برای [[صید]] و نیز با دقت بیشتر، به آماده سازی و چگونگی انتقال نمونه‌ی [[ماهیان]] جهت مطالعات علمی [[ماهی شناسی]] می‌پردازد. همچنین در زمینه‌ی تشخیص و شناسایی نمونه‌های [[ماهی]]، با بررسی پارامترهای بیولوژیک [[ماهی]]، همانند فاکتورهای قابل اندازه‌گیری و قابل شمارش، چگونگی تعیین سن و [[زیست‌سنجی]] [[ماهیان]] مورد نظر قرار می‌گیرد. از طرفی این علم به بررسی‌های مرتبط با [[بیولوژی]] [[تولید مثل]] و رسیدگی [[جنسی]] [[ماهی]] پرداخته و به طور نسبتا جامع، به تقسیم بندی [[گونه]]‌های مختلف [[ماهیان]] از نظر [[رژیم غذایی]]، شناسایی و ارزیابی روش‌های مختلف [[تغذیه]] و نیز بررسی عادات غذایی [[ماهیان]] می‌پردازد.
به همین دلیل علمی با عنوان [[ماهی شناسی کاربردی]] نیازهای تکنیکی مربوطه را تا حدودی برطرف می‌نماید؛ به طوری‌که محققان رشته‌های شیلات و بیولوژی دریا، و همچنین سایر علوم وابسته، به آسانی بتوانند تحقیقات و پروژه‌های تخصصی خود را در زمینه‌های ماهی‌شناسی و بررسی‌های بیولوژیک، با استفاده از مطالب ارایه‌شده در این مجموعه به انجام رسانند.
[[ماهی‌شناسی کاربردی]] از دیگر سو به اختصاصات خانواده‌ها و جنس‌های [[ماهیان]] [[آب‌های داخلی،داخلی]]، [[آب شیرین]] و دریایی و چگونگی نگارش و تفسیر کلید شناسایی [[ماهیان]] را مورد بررسی قرار می‌دهد؛ و درنهایت، با دید بررسی [[ماهیان]] مختلف و با توجه به اهمیت [[ماهیان]] حوزه‌های اکولوژیک در گستره جهانی، گروه‌های [[ماهیان]] را، به سه دستة [[ماهیان]] [[اقتصادی]] درجة اول، [[ماهیان]] [[اقتصادی]] درجة دوم و [[ماهیان]] [[غیراقتصادی]] تقسیم می‌نماید، و آنها را به طور کامل مورد بررسی‌های سیستماتیک،[[سیستماتیک]]، ویژگی‌های بیولوژیک و [[پراکنش جغرافیایی]] قرار می‌دهد.
توجه به این نکته ضروری است که دانش [[ماهی‌شناسی کاربردی]] به عنوان راهنما و دستورالعملی در زمینة شناسایی و بررسی [[ماهی]]‌ها می‌پردازد؛ به طوری‌که، در این دانش به بیولوژی ماهیان، به ویژه ماهیان آب شیرین و شور پرداخته پرداخته، به شناخت ابزار، تجهیزات، وسایل و مواد لازم برای صید و نیز با دقت بیشتر، به آماده سازی و چگونگی انتقال نمونه‌ی ماهیان جهت مطالعات علمی می‌پردازد.
در ایران نیز [[ماهی شناسی]] سابقه‌ای نزدیک به یکصد سال دارد و از بانیان علوم [[ماهی شناسی]] و [[شیلاتی]] کشور می‌توان به شادروان مهندس [[احمد بریمانی،بریمانی]]، شادروان [[دکتر اسماعیل رستمی]] و شادروان [[مهندس فرهاد فریدپاک]] به همراه شادروان دکتر [[امین کیوان]]، استادان بنیانگذار و پیشکسوت [[علوم]] [[شیلات]] ایران،[[ایران]]، نام برد که در گسترة [[علوم]] و [[فنون]] شیلاتی،[[شیلاتی]]، تألیفات با ارزشی در نیم قرن اخیر، در داخل و خارج از کشور،[[ایران]]، از خود برجای گذاشته‌اند.
همچنین در زمینه‌ی تشخیص و شناسایی نمونه‌ها، با بررسی پارامترهای بیولوژیک ماهی، همانند فاکتورهای قابل اندازه‌گیری و قابل شمارش، چگونگی تعیین سن و زیست‌سنجی ماهیان، مورد نظر قرار می‌گیرد.
از جمله پژوهشگران و محققان معاصر بررسی و مطالعه [[ماهیان]] می‌توان دکتر [[محمدرضا احمدی]]، مهندس [[ابوالقاسم شریعتی،شریعتی]]، مهندس سعادتی، دکتر غلامحسین وثوقی، دکتر [[حسین عمادی]]، دکتر [[مسعود هدایتی فرد]] و دکتر اصغر عبدلی را نام برد که در راستای علم [[ماهی‌شناسی]]، آثار قابل توجهی منتشر نموده‌اند.
از طرفی این علم به بررسی‌های مرتبط با [[بیولوژی]] [[تولید مثل]] و رسیدگی جنسی [[ماهی]] پرداخته و به طور نسبتا جامع، به تقسیم بندی گونه‌های مختلف ماهیان از نظر [[رژیم غذایی]]، شناسایی و ارزیابی روش‌های مختلف تغذیه و نیز بررسی عادات غذایی می‌پردازد.
[[ماهی‌شناسی کاربردی]] از دیگر سو به اختصاصات خانواده‌ها و جنس‌های ماهیان آب‌های داخلی، شیرین و دریایی و چگونگی نگارش و تفسیر کلید شناسایی ماهیان را مورد بررسی قرار می‌دهد؛ و درنهایت، با دید بررسی ماهیان مختلف و با توجه به اهمیت ماهیان حوزه‌های اکولوژیک در گستره جهانی، گروه‌های ماهیان را، به سه دستة ماهیان اقتصادی درجة اول، ماهیان اقتصادی درجة دوم و ماهیان غیراقتصادی تقسیم می‌نماید، و آنها را به طور کامل مورد بررسی‌های سیستماتیک، ویژگی‌های بیولوژیک و پراکنش جغرافیایی قرار می‌دهد.
در ایران نیز [[ماهی شناسی]] سابقه‌ای نزدیک به یکصد سال دارد و از بانیان علوم [[ماهی شناسی]] و [[شیلاتی]] کشور می‌توان به شادروان مهندس احمد بریمانی، شادروان [[دکتر اسماعیل رستمی]] و شادروان [[مهندس فرهاد فریدپاک]] به همراه شادروان دکتر [[امین کیوان]]، استادان پیشکسوت علوم شیلات ایران، نام برد که در گسترة علوم و فنون شیلاتی، تألیفات با ارزشی در نیم قرن اخیر، در داخل و خارج از کشور، از خود برجای گذاشته‌اند.
از جمله پژوهشگران و محققان معاصر بررسی و مطالعه ماهیان می‌توان دکتر [[محمدرضا احمدی]]، مهندس ابوالقاسم شریعتی، مهندس سعادتی، دکتر غلامحسین وثوقی، دکتر [[حسین عمادی]]، دکتر [[مسعود هدایتی فرد]] و دکتر اصغر عبدلی را نام برد که در راستای علم [[ماهی‌شناسی]]، آثار قابل توجهی منتشر نموده‌اند.
 
== جستار وابسته ==
* [[آبزی‌شناسی]]
* [[ماهی‌شناسی]]
* [[ماهی]]
* [[آبزیان]]
* [[ملی شدن شیلات ایران]]
*[[شیلات]]
 
== منابع ==
* احمدی، م.ر.، ۱۳۶۹. تکنیک ایزوالکتروفوکوسینگIsoelectrofocousing و کاربرد آن در تشخیص‌های گونه‌ای، کنفرانس ملی بهره برداری مناسب از ذخایر آبزیان دریای مازندران ، (۱۷ تا ۱۹ مهر)، بابلسر.
خط ۲۱:
* ریدل، د.، ۱۹۷۴. ماهی و ماهیگیری، ترجمة: غ.ح. وثوقی، م.ر. احمدی، ۱۳۶۵، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۲۹۱ص.
* عبدلی، ا.، ۱۳۷۸. ماهیان آب‌های داخلی ایران، انتشارات موزة طبیعت و حیات وحش ایران، تهران، ۳۷۸ ص.
* [[فریدپاک]]، ف.، ۱۳۴۵. جدول تشخیص خانوادة ماهیان حوزة دریای خزر، انیستیتو [[ماهی‌شناسی]] صنعتی، شرکت سهامی [[شیلات]] ایران،[[ایران]]، نشریة شمارة ۷، بندر انزلی.
* کازانچیف، ا.ن.، ۱۹۸۱. ماهیان دریای خزر و حوزة آبریز آن، مترجم: ا. شریعتی، ۱۳۸۳، چاپ دوم، نقش مهر، تهران. ۲۱۴ص.
* [[کیوان]]، ا؛ ۱۳۸۲. [[ماهیان خاویاری ایران،ایران]]، شرکت سهامی [[شیلات]] ایران،[[ایران]]، تهران،۴۰۰ص.
* [[کیوان]]، ا.، ۱۳۳۳. [[خاویار]] ([[ماهیان خاویاری،خاویاری]]، طرز تهیه انواع خاویار،[[خاویار]]، بازرسی بهداشتی کالاهای گوشتی و خاویار [[تاسماهیان]])، شرکت سهامی طبع کتاب و [[ستاد ارتش،ارتش]]، تهران، ۱۷۰ ص.
* نادری جلودار، م.، عبدلی، ا.، ۱۳۸۳. اطلس [[ماهیان]] حوزه‌ی جنوبی دریای خزر، مؤسسة تحقیقات [[شیلات]] ایران، تهران، ۹۶ص.
* بلگواد، ه، لوپنتین، ۱۹۴۲، [[ماهیان]][[ خلیج فارس،فارس]]، مترجم: اعتماد، ا، مخیر، ب.، ۱۳۶۹، چاپ دوم، ، انتشارات [[دانشگاه تهران،تهران]]، ۴۲۲ص.
* وثوقی، غ.ح. و ب.، مستجیر، ۱۳۷۱. [[ماهیان]] [[آب شیرین،شیرین]]، چاپ اول، انتشارات [[دانشگاه تهران،تهران]]، ۳۱۷ص.
* [[هدایتی فرد]]، مسعود، رمضانی، حمید، ۱۳۸۶، [[[ماهی شناسی کاربردی،]]] http://aminkeyvan.blogfa.com/post-9.aspx انتشارات علمی [[دانشگاه آزاد اسلامی،اسلامی]]، ۲۲۶ صفحه . ISBN: ۹۶۴-۴۵۰-۴۰۴-۶ ،
* هدایتی‌فرد،[[هدایتی‌فرد]]، م؛ یوسفیان، م.، م.ر.، احمدی، ۱۳۷۶. ارایه الگویی جهت تشخیص رسیدگی جنسی [[تاسماهیان]] (Acipenseridae). اولین [[کنگرة]] [[جانورشناسی]] ایران،[[ایران]]، دانشکدة علوم دانشگاه تربیت معلم، ۲۶ و ۲۷ شهریور ۱۳۷۶، تهران.
* [[هدایتی‌فرد]]، م.، ۱۳۷۴. بررسی [[بیولوژیک]] [[ماهی تون]] هوور(Thunnus tonggol) در سواحل جنوبی ایران،[[ایران]]، پایان‌نامه‌ی کارشناسی مهندسی [[منابع طبیعی]] _ شیلات،[[شیلات]]، (به راهنمایی: دکتر [[امین کیوان]])، ۱۰۷ ص.
 
* Ahnelt, H., Abdoli, A., Naderi, M., and B.W. Coad, 2000. Anatirstrum Profundorum: A rare deep-water gobiid species from the Caspian Sea of Iran. Cybium, France, ۲۴(۲): ۱۳۹-۱۵۹.