پلیس جنوب: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Luckas-bot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات افزودن: pl:South Persia Rifles
Raminsharaf (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵:
 
در برخی از منابع فارسی «اسپیار» (از سرنام انگلیسی SPR) خوانده شده‌است.
 
== تشکیل پلیس جنوب ==
پس از نزدیک شدن قوای روس به تهران، عده‌ای از مقامات دمکرات و ملی (مهاجرین) به قم رفته و دولت موقت را آنجا تشکیل دادند. مجلس نیز منحل شد اما [[احمد شاه]] پس از مذاکره با سفرای روس و انگلیس تصمیم گرفت در تهران بماند. در نهایت سپاه روس به قزوین باز می‌گردد اما دولت ایران مجبور شد که بی‌طرفی را کنار گذاشته با متفقین وارد اتحاد شود و از سوی دیگر با تأسیس نیروی پلیس جنوب به استعداد حداکثر ۱۱،۰۰۰ نفر نیز موافقت شد. طی سالهای ۱۹۱۵ و نیمه اول ۱۹۱۶ جاسوسان آلمانی ([[واسموس]] و دیگران) موفق شده بودند با برانگیختن تنگستانی‌ها، [[قشقایی|قشقایی‌ها]] و برخی از [[مردم بختیاری|بختیاری‌ها]] دست انگلیسی‌ها را بسیاری از مناطق جنوب ایران کوتاه کنند <ref>Steven R. Ward، Immortal: A Military History of Iran، p.114</ref>. لذا هدف از تشکیل پلیس جنوب کنترل جنوب ایران و ایجاد امنیت برای منافع انگلستان در منطقه بود. لاجرم سرپرسی سایکس برای این منظور انتخاب شد. وی در مارس ۱۹۱۶ وارد [[بندرعباس]] شد <ref>[http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=South_Persia_Rifles&oldid=401782090 ویکیپدیای انگلیسی، مدخل South Persia Rifles، بازبینی ۱۱ دسامبر] ۲۰۱۰</ref>.همراهان سایکس عبارت بودند از سه افسر انگلیسی و سه افسر هندی، بیست درجه‌دار هندی و ۲۵ سواره‌نظام از بخش مرکزی نظام هند<ref>دکتر باقر عاقلی، رضاشاه و قشون متحدالشکل، چاپ پنجم (ISBN: 964-6895-05-0)، تهران ۱۳۸۶، ص ۱۰۲</ref>
 
== سازمان ==
حقوقی که سایکس برای استخدام نیرو در نظر گرفته بود ناچیز بود ولی به علت قحطی و ناامنی در منطقه مورد استقبال قرار گرفت. برای افراد پیاده‌نظام ماهانه صد قران در نظر گرفتند. افراد سواره‌نظام و افراد توپخانه ۱۲۰ قران حقوق دریافت می‌داشتند و به همه واحدها قول داده شده بود که پس از پایان دوره تعلیماتی مبلغ ده قران به حقوق آنها اضافه خواهد شد. سربازان اعم از پیاده و سواره می بایست یک دوره سه ماه تعلیماتی را بگذرانند<ref>همانجا، ص ۱۰۳</ref>.
ساکس سازمان دو تیپ مختلط را در [[شیراز]] و [[کرمان]] پی‌ریزی کرد. تیپ شیراز مرکب بود از سه گردان پیاده، سه گردان سوار، یک گروهان مسلسل و یک توپخانه دارای چهار توپ و بالاخره گروهان مهندسی و بهداری و بیطاری و انبار و غیره. تیپ کرمان تشکیل می شد از دو گردان پیاده، چهار گردان سوار و عوامل ارکان. علاوه بر این دو تیپ نسبتاً مجهز، در [[یزد]]، [[سیرجان]]، [[بوشهر]]، بندرعباس و [[برازجان]] نیز پادگانهای کوچکی تشکیل شده بود. سازمان پلیس جنوب هرگز به یازده هزار نفر نرسید و حداکثر شش هزار نفر نیرو در اختیار داشت<ref>همانجا، ص ۱۰۴</ref>.
افسران انگلیسی پلیس جنوب عبارت بودند از یک ژنرال، سه سرهنگ دوم، ده سرگرد، سی و سه سروان و چهار ستوان که مجموعاً ۵۱ نفر می شدند. افسران ایرانی که تدریجاً استخدام شدند رقمی در حدود دویست نفر بوند که قسمت اعظم آنها افسران مستعفی [[ژاندارمری]] بودند. علاوه بر افسران انگلیسی ۲۵۶ درجه دار انگلیسی و هندی نیز در پلیس جنوب انجام وظیفه می‌کردند. بودجه سالیانه پلیس جنوب رقمی در حدود ۳۵،۰۰۰،۰۰۰ قران بود<ref>همانجا، ص ۱۰۴</ref>.
 
== انحلال پلیس جنوب ==
[[سید ضیاءالدین طباطبایی]] که پس از کودتای [[کودتای ۳ اسفند ۱۲۹۹|سوم اسفند ۱۲۹۹]] بر سر کار آمد، رسماً [[قرارداد ۱۹۱۹]] را محکوم کرد و برای اصلاحات نظامی و مالی از دول بیطرف غیرهمسایه تقاضای مستشار نمود. قوام السلطنه که جانشین وی شد رفتار غیردوستانه‌ای با انگلیس‌ها اختیار کرد. [[رضا شاه|میرپنج رضاخان]] هم که رئیس [[دیویزیون قزاق]] و وزیر جنگ بود با نگهداشتن افسران انگلیسی در قشون ایران مخالفت کرد. سرانجام دولت ایران پیشنهاد کرد که اس‌پی‌آر بایستی منحل شود و افسران و درجه‌داران انگلیسی و هندی ظرف ۶ ماه ایران را ترک کنند و بالاخره در دسامبر ۱۹۲۱ افسران انگلیسی و هندی ایران را ترک کردند. در اتحاد شکل قشون، آن دسته از افسران ایرانی که به نحوی در پلیس جنوب خدمت کرده بودند یا به آن وابسته بودند وارد ارتش جدید شدند<ref>همانجا، ص ۱۰۵</ref>.
 
== پانویس ==
{{پانویس }}
 
== منابع ==
* مصاحب، غلامحسین، دائرةالمعارف فارسی
* مصدق، محمد، خاطرات و تألمات
* دکتر باقر عاقلی، رضاشاه و قشون متحدالشکل، چاپ پنجم (ISBN: 964-6895-05-0)، تهران ۱۳۸۶
 
{{خرد}}