واجب‌الوجود: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=فوریه|روز=۲|سال=۲۰۱۱|چند = ۲}}{{Nobots}}
{{خدا}}
'''واجب‌الوجود''' در [[ فلسفه ]] و [[ کلام ]]:
یکی از اقسام سه گانه [[مفهوم ذهنی]] می‌باشد که ممکن است در جهان [[خارج]] از ذهن [[مصداق]] داشته باشد اما وجود این مصداق نیازمند اثبات و [[برهان]] است. با این وجود بسیاری فیلسوفان پیشین چون [[آنسلم]]، [[دکارت]] و آقامحمدرضا قمشه‌ای صرفا با بیان امتناع تصور واجب به صورت معدوم، مدعی اثبات خدا شده بودند.
 
[[فیلسوفان]] و [[متکلمان]] مسلمان مدعی هستند که ثابت کرده‌اند که مفهوم [[واجب‌الوجود]]، در جهان خارج دقیقا یک مصداق دارد، که آن مصداق، همان [[الله]] است.<ref> در غالب کتاب‌های فلسفه اسلامی این مهم به انجام رسیده‌است برای نمونه بنگرید به:
*الخواجة نصیر الدین الطوسی. ''شرح الاشارات و التنبیهات للمحقق الطوسی''. نشر البلاغت. قم ۱۳۷۵. ج ۳ ص ۱۹</ref><ref>
*شیخ اشراق. ''مجموعه مصنفات شیخ اشراق''. لوح سوّم- در اثبات واجب الوجود و آنچه لایق ذات پاک و عظمت بی‏نهایت اوست. موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی</ref>
با این وجود در سطح جهانی، اتفاق نظر بر امتناع اثبات خداست. غلامعلی حدادعادل اندیشه [[کانت]] را چنین شرح می‌دهد:«اثبات خدا از این طریق[برهان وجودی]ممکن نیست و لاجرم باید تالیفی باشد، اما اثبات خدا از طریق یک قضیه تالیفی موخر از تجربه نیز معنا ندارد و بنابراین، باید از طریق یک قضیه تالیفی مقدم بر تجربه فقط در عالم پیدار می‌تواند صادق باشد و مقولات حس و فاهمه برآنچه نتواند، زمانی و مکانی باشد، قابل اطلاق و اعمال نیست.<ref>ایمانوئل کانت، تمهیدات، ترجمه غلامعلی حداد عادل، ص ۳۲</ref>»
== توضیح ==
 
در دین [[ اسلام]] یکی از [[واجبات]] مسلمانان، [[عقل گرائی]] و تفکر است به طوریکه بارها در قرآن این مطلب مورد اشاره قرار گرفته<ref>بیش از چهل مرتبه در قرآن از کلمات مربوط به عقل استفاده شده برای نمونه:{{متن قرآن|{{آیه|۲|۴۴}}|سوره=۲|آیه=۴۴}} ؛ {{متن قرآن|{{آیه|۲|۷۳}}|سوره=۲|آیه=۷۳}}؛ و {{متن قرآن|{{آیه|۲|۲۴۲}}|سوره=۲|آیه=۲۴۲}}.</ref>. به همین دلیل [[پیامبر اسلام]] و [[ امامان]] نیز در تعالیم خود از روش‌های عقلانی استفاده می‌کردند. دانشمندان مسلمان این وظیفهٔ خود را در مفاهیم دین نیز به کار گرفتند<ref>[[ابن سینا]]. ''رسائل ابن سینا''. تفسیر سورة التوحید. انتشارات بیدار. قم ۱۴۰۰ قمری</ref><ref>محمد. صدرالدین شیرازی (مشهور به [[ ملاصدرا]]). ''تفسیر القرآن الکریم''</ref>. که در نتیجه آن به یک نظام فکری منسجم که [[ فلسفه اسلامی]] نام دارد دست یافتند.
فیلسوفان برای تقسیم مفهوم ذهنی به صورت زیر از روش [[تقسیم ثنائی]] استفاده می‌کنند:
<br />