چاروق: تفاوت میان نسخه‌ها

''''''چاروق''' از صنایع دستی [[زنجان]] است و عبارت از پاپوش و پای افزار است که از قدیم الایام مورد استفاده بوده و به اشکال مختلف تهیه و ساخته می‌شده و قسمت اعظم ساختمان آن درقدیم از چرم بوده‌است. در فرهنگ معین تحت عنوان چاروق چنین نوشته شده است:«چارق { ترکی = چارغ = چاروق} کفش چرمی که بندها بساق پا پیچیده می‌شود. پا تا به، پالیک.». دراصطلاح محلی ترکی زنجان چاروق را (چارخ) تلفظ می‌کنند. چاروقی که مورد نظر ماست و هم اکنون درزنجان بصورت یک صنعت دستی ظریف ساخته و عرضه می‌شود با چاروقی که در ادبیات ما از آن نام برده‌اند(چارقت دوزم کنم شانه سرت «مولوی») یا در قدیم مورد استفاده بود، بکلی مغایر دارد و کاربرد آن نیز متفاوت است. این چارق از صنایع هنری، دستی و تزئینی به شمار می‌رود.این چاروق ظریف فرم وشکل خاصی دارد و با مواد اولیه ویژه‌ای که صرفا برای راه رفتن روی قالی و اطاقهای مفروش ساخته می‌شود که سابقاً پشت بسته و بدون پاشنه بود. ولی چند سالی است که بصورت نعلین و پانه دار ساخته می‌شود و فقط کف آن از چرم و رویه آن برنگهای مختلف از نخهای ابریشمی و سیم گلابتون بافته و تزئین می‌شود. استاد آزاد علی محمدی در زنجان در مورد سابقه چاروق دوزی می‌گوید: چاروق دوزی از خیلی قدیم متداول بود و کشاورزان خودشان آن را از چرم خام درست می‌کردند ولی بعدها چرم پخته بکار گرفته شد، ولی بصورت امروزی شاید کمتر از صد سال است که تولید می‌شود. قبل از همه در زنجان استاد کاری بود بنام جعفر که در این زمینه کار می‌کرد. بعد از او شخصی بنام رضا این کار را دنبال کرد.

سپس استاد اصغر خطیبی این صنعت دستی را متحول و چاروق های امروزی را در هفت مدل ابداع و معرفی کرد. (در حال حاضر حداکثر دو یا سه مدل از مدلهای معرفی شده وی به بازار عرضه می شود.)او خود می گفت برای نخستین بار قالب های این پای افزارها را از گل (مخلوط خاک و آب)درست کرده و برای تهیه ی قالب های چوبی در اختیار قالب سازان گذاشته است. همچنین در تهیه نخ های تابیده ی ابریشمی که در تهیه ی رویه ی چاروق ها از آن استفاده می شود، رشته های سیم گلابتون را برای اولین بار به کار برده بود. کارگاه چاروق دوزی استاد خطیبی برای مدتی طولانی تنها کارگاه عرضه کننده چاروق های روفرشی در زنجان بود و 7-6 نفر شاگردان استاد با وی همکاری می کردند.اگر چه کارگاه چاروق دوزی که استاد خطیبی بنا گذاشته بود در حوالی سالهای 54-1353 خورشیدی بدلیل بیماری استاد تعطیل شد، لیکن شاگردان باذوق استاد عرضه ی این هنر را ادامه دادند. قدیمی ترین شاگرد استاد خطیبی، آقای آزاد علی محمدی بود که این حرفه و رموز آن را بسیار خوب فرا گرفت و خود بطور مستقل کارگاهی دایر کرد. در حال حاضر وی استادی شایسته در این صنعت است. سایر شاگردان نیز بعد از تعطیلی کارگاه مذکور، بعضاً با حمایت سازمان میراث فرهنگی، اقدام به عرضه ی این هنر کرده و می نایند.'''<ref> سایت مرکز اسناد و مدارک میراث فرهنگی </ref>