عمادالکتاب: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز رده:خوشنویسان حذف شد; رده:خوشنویسان اهل قزوین اضافه شد با استفاده از ویکیپدیا:ردهساز |
جز ربات:تصحیح پيوند به بيرون يا عنوان پيوند. اطلاعات بیشتر |
||
خط ۳۹:
'''میرزا محمدحسین سیفی قزوینی''' (۱۲۴۰ - ۱۳۱۵ ه.ش) ملقب به '''عمادُالکُتّاب''' و از استادان [[خوشنویسی|خوشنویس]] خط [[نستعلیق]] در یکصد سال گذشته بود که پیرو و گسترش دهندهٔ سبک و شیوهٔ خاص [[میرزای کلهر]] است.<ref name="اطلس خط">فضایلی ص۵۹۴-۵۹۵</ref>
وی در [[قزوین]] در ۲۷ فروردین سال ۱۲۸۵ه.ق (۱۲۴۰ شمسی) متولد شد و غالب عمرش به کتابت و تعلیم خط نستعلیق گذشت.<ref name=autogenerated1> فرهنگ دهخدا</ref> او آخرین حلقه از زنجیره استادان قدیم خوشنویسی است که این هنر را به خوشنویسان معاصر پیوند داد. عمادالکتاب از مقلدان سبک خوشنویسی [[میرزا محمدرضا کلهر]] بود که پس از فوت او خوشنویس مهم دیگری بر جای نبود. از عمادالکتاب بهعنوان کاملکنندهٔ شیوهٔ کلهر نام میبرند. او بدون آنکه مستقیم شاگرد کلهر باشد از روی کتابهای چاپی وی به تمرین خط پرداخت و با وفاداری و وسواس زیاد شیوه او را آموخت و بدون آنکه در این شیوه دخل و تصرف زیادی بکند آن را به دیگران منتقل کرد. عمادالکتاب افزون بر نستعلیق در ابعاد بزرگ و کوچک (جلی و خفی) خط [[خط نسخ|نسخ]] و [[شکسته نستعلیق]] را خوش مینوشته است. او مروج کتابچههای «رسم المشق» است.<ref>پیدایش و سیر تحول هنر خط ، انتشارت یساولی، چاپ دوم ۱۳۶۰ ص۱۹۷ </ref>
همچنین عمادالکتاب از [[نقاشی آب رنگ]] و [[سیاه قلم]] سررشته داشته است. و تصویری از خوداو به قلم خودش باقی است. وی قریحه شاعری نیز داشته و گاهی تفننی شعر میسروده است. این رباعی از اوست: <ref name=autogenerated3>شبکه اطلاع رسانی استان قزوین</ref>
{{شعر}}
{{ب|ای صدر اجل ای به تو امید عباد |در عهد توام به خط مسلم چو عماد}}
خط ۴۷:
{{پایان شعر}}
عمادالکتاب، در طول زندگی خود از لحاظ خدمت به جامعه و روح وطن پرستی، مورد تکریم طرفداران علم و ادب بود و در سال ۱۳۱۳ شمسی نیز به پاس خدمات صادقانهاش، موفق به دریافت [[نشان درجه یک فرهنگ]] از وزارت معارف ( [[وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی]] فعلی) و یک قطعه مدال نفیس از دربار [[رضاشاه]] گردید.<ref name=autogenerated2>روزنامه مردمسالاری</ref>
درباره شدت علاقه او به میرزا محمدرضا کلهر چیزها گفتهاند و از جمله مشهور است که وی در خواب نیز از استاد مسلم پیشین خط الهام و تعلیم میگرفته است. زندگی عمادالکتاب به سبب عضویت او در گروه تروریستی [[کمیته مجازات]] خالی از گرفتاریها نبوده و بجز در اواخر عمر که شغل درباری داشته و چندگاهی بهراحتی و آسایش زندگی کرده، باقی عمرش پر از حوادث ایام بوده است.<ref>پیدایش و سیر تحول هنر خط ، انتشارت یساولی، چاپ دوم ۱۳۶۰ ص ۱۹۷</ref>
خط ۵۴:
== زندگی ==
[[پرونده:Emadolkotab1.gif|thumb|left|240px|برگی از رسم المشق عمادالکتاب این کتابچه در آموزش خوشنویسی به خطاطان نسل پس از او و سپس از طریق آنان به خوشنویسان معاصر بسیار موثر بود]]
میرزا محمدحسین سیفی قزوینی در [[قزوین]] به دنیا آمد. پدرش قبالهنویس بود و مادرش از [[سادات سیفی]] قزوین، از این رو به این مناسبت سید بودن مادر، میرزا نامیده شد. مدتی نزد [[میرزا محمدعلی خوشنویس]] خط آموخت. در چهاردهسالگی برای کار نزد تاجری از اهالی [[شیروان]] به [[بادکوبه]] رفت. در شانزدهسالگی پای پیاده راهی [[عتبات]] شد و سه سال در [[کاظمین]] ماند و از راه نوشتن خط زندگی کرد. میگویند آنقدر معیشت بر او سخت بود که حتی نمیتوانست به [[کربلا]] برود. سرانجام همراه یکی از علما به کربلا رفت و پنج سال در این شهر و [[نجف]] اقامت کرد و ضمن نوشتنِ خط، علوم دینی خواند و سرانجام از تنگدستی به ستوه آمد و به ایران باز گشت. دو سال در تهران ماند و ازدواج کرد. در سال ۱۲۷۱ شمسی در [[خیابان ناصرخسرو]] آموزشگاه خوشنویسی دایر کرد و اسم آن را «دارالکتابه» گذاشت. او نسخهای از [[شاهنامه فردوسی|شاهنامهٔ فردوسی]] را برای [[مظفرالدین شاه]] خوشنویسی کرد و به این مناسبت لقب «عمادالکتاب» گرفت. در [[انقلاب مشروطه]] به جرگهٔ آزادیخواهان پیوست و در [[کودتای محمدعلیشاهی]] آوارهٔ کوه و بیابان شد. پس از فرار شاه مستبد، هفت سال معلم مشق [[احمدشاه]] شد.<ref>خط ، خوشنویسی و تاریخچهٔ آن</ref> وی قبل از دورهٔ [[مشروطیت]] جزو کاتبان وزارت انطباعات و در دورهٔ سلطنت [[احمدشاه]] قاجار ، مدتی در وزارت داخله، منشی و همان اوقات معلم مشق خط سلطان احمدشاه نیز بود. در چند سال اواخر عمر نیز در دربار [[پهلوی]] سمت خوشنویس مخصوص داشت.<ref
[[پرونده:Emadolkotab2.gif|thumb|left|240px|سیاه مشقی از عمادالکتاب]]
=== کمیته مجازات ===
در سال ۱۲۹۴ شمسی عضو انجمنی مخفی شد به نام «[[کمیته مجازات]]» که به توسط [[ابراهیم منشیزاده|میرزا ابراهیم خان منشی زاده]] و [[اسداللّه خان ابوالفتح زاده]] در تهران تشکیل یافته بود و هدف آن از بین بردن هواداران مؤثر انگلیس در ایران بود. مأموریت نوشتن شبنامههای این کمیته با عمادالکتاب بود و گزارشی از انجام ترور توسط او ثبت نشده است. با خیانت یکی از اعضا، کمیته از هم پاشید و سران آن دستگیر و اعدام شدند. عمادالکتاب هم به پنج سال حبس محکوم شد. در سال ۱۳۰۰، در ۶۰ سالگی از زندان آزاد شد.<ref>خط، خوشنویسی و تاریخچهٔ آن</ref> عمادالکتاب مامور به توقف در قم گردید و مدتها در آنجا تحت نظر بود تا آنکه در عهد سلطنت [[رضاشاه پهلوی]] آزاد و در دفتر مخصوص دربار مامور تحریرات گردید. <ref
==== درگذشت ====
عمادالکتاب در سن ۷۵ سالگی در بیست و ششم تیرماه سال ۱۳۱۵ ه.ش / ۲۷ ربیعالثانی ۱۳۵۵ ه. ق در تهران درگذشت.<ref
{{شعر}}
خط ۷۲:
== آثار ==
عماد الکتاب یک دوره خودآموز خوشنویسی با عنوان «رسم المشق» به چاپ رساند. وی اولین خوشنویسی است که کتابچههای رسم المشق یا رسم الخط را برای استفاده نوآموزان ابداع کرد <ref
از دیگر کارهای او کتابت بسیار نفیس [[شاهنامه فردوسی]] معروف به «امیربهادری» است که در تهران به چاپ رسیده است.<ref
وی از سال ۱۳۰۴ شمسی در دفتر مخصوص رضاشاه به سمت فرماننگار مشغول خدمت شد و مامور تحریر فرامین و نامهها گردید. در سال ۱۳۱۲ شمسی از طرف انجمن آثار ملی، مامور نوشتن کتیبههای [[آرامگاه فردوسی]] در طوس شد و بعد از آن کتیبههای [[دارالفنون]]، [[دانشسرای عالی]]، [[مدرسه رضاییه]]، [[دانشگاه تهران]] و [[دانشگاه معقول و منقول]] (دانشگاه الهیات فعلی) را نوشت.
عمادالکتاب آثار بسیاری از خود به جای گذاشته است که افزون بر موارد پیش گفته کتابت [[سیاحت نامه استانلی به آفریقا]]، کتابت [[نامه دانشوران|نامهٔ دانشوران]] ناصری در ۱۳۱۸ ه.ق، کتابت [[ترجیع بند هاتف اصفهانی]]، کتابت [[اوصاف الاشراف]] ونوشتن کتیبههای اطراف صحن خانقاه و مقبره [[صفی علیشاه]] و حدیث (ولایة علیبن ابیطالب ... الخ) در حضرت عبدالعظیم مقابل صحن حمزه بن موسی بن جعفر و کتیبه سردر ورودی [[بیمارستان فیروزآبادی]] در شهر ری و غیره از آثار شیوهای اوست.<ref
از آثار نقاشی وی: تصویر یکی از حواریون حضرت مسیح که به خط شکسته و تعلیق زیبا، با رقم: "در ماه رمضان هزار و سیصد و سی... العبد عمادالسیفی قزوینی"؛ تصویر سیاه قلمی [[کریمخان زند]] که کلاه مخصوص به سر نهاده است؛ تصویر دستی که طرز صحیح قلم بهدست گرفتن و خط نوشتن را نشان میدهد... ، با رقم: "عمادالسیفی"؛ تصویر خود نقاش به سیاه قلم...، با رقم: "صورت عمادالکتاب سیفی که بهدست خود ساخته است".<ref
== شاگردان ==
عمادالکتاب شاگردان بسیاری داشت، از جمله [[علی منظوری]]، [[ملکالخطاطین]]، [[حسن زرینخط]]، [[علیاکبر کاوه]]، [[ابراهیم بوذری]] که هر یک به مقام استادی رسیدهاند.<ref
ازدیگرآثار ارزشمند عمادالکتاب قطعات سیاه مشق او میباشد که در نوع خود از لحاظ اسلوب بی نظیر است
|