قانون ملی‌شدن صنعت نفت: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Amirobot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات:تصحیح پيوند به بيرون يا عنوان پيوند. اطلاعات بیشتر
خط ۱۰:
در سالهای ۱۳۲۶ و ۱۳۲۷ مذاکراتی بین [[نویل گس]]، از مقامات [[شرکت نفت ایران و انگلیس]]، و [[عباسقلی گلشائیان]]، وزیر دارائی دولت ساعد انجام شد و حاصل آن قراردادی بود که به [[قرارداد الحاقی گس-گلشائیان]] معروف شد. طبق این قرارداد، حق امتیاز ایران از نفت جنوب افزایش می‌یافت ولی در عین حال قرارداد اصلی یعنی [[قرارداد ۱۹۳۳]] تغییری نمی‌کرد بلکه برپایه قانونی استواری قرار می‌گرفت.<ref>[[خون و نفت]]. منوچهر فرمانفرمائیان. مهدی حقیقت خواه. ققنوس. (ISBN 964-311-149-0) تهران ۱۳۷۷</ref>
 
دکتر مصدق اگرچه در دوره پانزدهم در مجلس حضور نداشت ولی به‌کمک نمایندگانی از جبهه ملی مثل [[حسین مکی]]، [[مظفر بقائی]] و [[ابوالحسن حائری‌زاده]] توانست از تصویب آن جلوگیری کند و عمر مجلس پانزدهم به‌پایان رسید.<ref name=autogenerated1>خاطرات سیاسی. [[کریم سنجابی]]. (ISBN 064-6494-36-6)صدای معاصر ۱۳۸۱</ref> شاه در این دوره به مقامات بریتانیا اطمینان می‌داد که اگر با اصلاحات او و افزایش اختیاراتش موافقت کنند قرارداد الحاقی نیز به تصویب خواهد رسید. او بر اعمال نفوذ دربار و ارتش برای جلوگیری از انتخاب نمایندگان مخالف قرارداد در مجلس شانزدهم حساب می‌کرد.
 
با شروع انتخابات و روشن شدن اعمال نفوذهای وسیع در جریان آن، دکتر مصدق با عده‌ای از هم‌فکرانش در اعتراض به وضع انتخابات در دربار متحصن شدند. شاه با اکراه آنان را در کاخ پذیرفت ولی اعتراض آنان به انتخابات را قبول نکرد. دکتر مصدق و همراهانش در این تحصن [[جبهه ملی ایران]] را پایه گذاشتند که در سال‌های بعد نقش موثری در صحنه سیاسی ایران داشت. دکتر مصدق و چند تن دیگر از جبهه ملی در انتخابات مجلس شانزدهم (پس از ابطال صندوق‌های تهران و رأی‌گیری مجدد) به مجلس راه یافتند.<ref>خاطرات سیاسی.name=autogenerated1 [[کریم سنجابی]]. (ISBN 064-6494-36-6)صدای معاصر ۱۳۸۱</ref>
 
در همین دوره عبدالحسین هژیر که پس از نخست‌وزیری مدتی عملاً و بعد رسما وزیر دربار بود به دست [[فدائیان اسلام]] کشته شد و این ضربه‌ای به دربار و شاه بود. مجلس شانزدهم پس از انعقاد به ساعد (که شاه دوباره بدون [[رای تمایل]] مجلس او را منصوب کرده بود) رای اعتماد نداد و دوران نخست‌وزیری او به‌پایان رسید، بدون این‌که بتواند قرارداد الحاقی را که دربار و دولت [[بریتانیا]] به تصویب آن نظر داشتند به تصویب برساند.