محمدابراهیم جناتی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Lotfi62 (بحث | مشارکت‌ها)
Lotfi62 (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{بهبود منبع}}
{{جعبه اطلاعات مراجع تقلید
|عنوان= محمدابراهیم جناتی
سطر ۲۹ ⟵ ۲۸:
 
==اساتید==
تحصیلات علمی را در گرگان، شاهرود و سپس مشهد دنبال كرد. در قم در درس خارج فقه [[سید حسین بروجردی]] و خارج اصول [[روح‌الله خمینی]] شركت كرد. بعد از آن در نجف از [[سید محمود حسینی‌شاهرودی]]، [[سید محسن حكیم]]، [[سید عبدالهادی شیرازی]]، [[حسین حلی]]، [[میرزا باقر زنجانی]] و [[سید ابوالقاسم خویی]] بهره علمی گرفت.
 
==تدریستحصیل و تحقیق==
در شش سالگی به فراگيری قرآن مجيد و ادبيات فارسی پرداخت و در يازده سالگی وارد مدرسه علميه شاهرود شد.
به موازات تحصیل به تدریس دروس حوزوی و نیز تألیف روی آورد و در سال های آخر اقامت در نجف، خارج اصول تدریس كرد.
در مدت چهار سال موفق به اتمام مقدمات و مقداری از سطح عالی شد. هنوز هيجده بهار از عمرش نگذشته بود كه سطوح عاليه فقه و اصول را به ضميمه منظومه سبزواری به پايان رساند و به منظور گذراندن مراحل بعدی به مشهد هجرت كرد.
 
پس از مدتی به قم رفت و با شركت در درس خارج فقه [[سید حسین بروجردی]] و خارج اصول [[روح‌الله خمینی]] به تحصيل ادامه داد.
از همان زمان در واکاوی مبانی احکام فقهی جدیت به خرج می داد که گاه در اثر این تتبع و دقت، به نظریه‌های جدید مخالف با نظر مشهور نائل می شد. وی همواره عقیده داشت نقد نظریه مشهور احترام وافر به شان صاحبان آن به شمار می آید و پیروی کورکورانه از نظریه مشهور نه تنها احترام به آنان نیست بلکه مخالف با شان اجتهاد است.
 
سپس به [[نجف]] مهاجرت كرد و بيست و پنج سال در آنجا ماند و از درس اساتيدي چون [[سید محمود حسینی‌شاهرودی]]، [[سيد محسن حكيم]]، [[سید عبدالهادی شیرازی]]، [[حسين حلی]]، [[آيت‌الله زنجانی]] و [[سید ابوالقاسم خویی]] استفاده كرد.
در سال ١٣٥٨ شمسی به ایران برگشت و در شهر قم، همچنان كار تدریس و تألیف كتب و مقالات علمی را پی گرفت. مقالات محققانه ایشان در مجله کیهان اندیشه به سر دبیری محمد جواد صاحبی دوره اوج حضور ایشان در فضای پژوهشهای دینی حوزه علمیه قم به شمار میرود. مقالات وی از بخشهای مهم و بحث انگیزه این مجله به شمار می رفت. خارج فقه و اصول بگونه متداول در حوزه و نیز فقه، اصول، علوم قرآن و علوم حدیث بگونه تطبیقی، جملگی موضوعاتی بوده اند كه همواره به تدریس آنها در قم اشتغال داشته و دارد.
 
به موازات تحصيل، به تدريس رسائل و شرح لمعه و نيز تأليف روی آورد. يازده سال در جامعة النجف كتاب‌های سطح عالی حوزه (رسائل، مكاسب و كفايه) را تدريس كرد.
جناتی هم اکنون از مراجع تقلید معاصر به شمار میرود. رساله عملیه ایشان چاپ، منتشر و در دسترس است. از ویژگی های رساله معظم له این است که از فتوا وفق احتیاط، که موجب دشواری و صعوبت عمل مقلدین می شود، حتی‌المقدور اجتناب کرده‌است گفتنی است در رساله‌های رایج قریب به صد مساله فقط بر اساس احتیاط پاسخ داده شده است.<ref>http://www.jannaati.com/far/index.php?page=1</ref>
در سال [[١٣٥٨]] با مراجعت به ايران و اقامت در شهر قم، همچنان كار تدريس و تأليف كتب و مقالات علمی را پی گرفت.
 
وي نخستين شخصيت علمی است كه فقه، اصول، علوم حديث و علوم قرآن را در حوزه علميه قم به صورت تطبيقی، از ديدگاه بيست و دو مذهب از يكصد و سی و هشت مذهب فقهی كه در تاريخ فقه اسلامی وجود دارند،<ref>اماميه، حنفيه، مالكيه، شافعيه، حنبليه، زيديه، اباضيه، ظاهريه، اوزاعيه، ثوريه، ليثيه، راهويه، نخعيه، تميميه، طبريه، جبيريه، كلبيه، شبرميه، ابن ابی ليلی، زهريه، عيينيه و جريحيه.</ref> تدريس كرده‌است.
 
از همان زمان در واکاوی مبانی احکام فقهی جدیت به خرج می داد که گاه در اثر این تتبع و دقت، به نظریه‌های جدید مخالف با نظر مشهور نائل می شد. وی همواره عقیده داشت نقد نظریه مشهور احترام وافر به شان صاحبان آن به شمار می آید و پیروی کورکورانه از نظریه مشهور نه تنها احترام به آنان نیست بلکه مخالف با شان اجتهاد است.
 
جناتی هم اکنون از مراجع تقلید معاصر به شمار میرودمی‌رود. رساله عملیه ایشاناو چاپ، منتشر و در دسترس است. از ویژگی های رساله معظم لهرساله‌اش این است که از فتوا وفق احتیاط، که موجب دشواری و صعوبت عمل مقلدین می شود، حتی‌المقدور اجتناب کرده‌است. گفتنی است در رساله‌های رایج قریب به صد مساله فقط بر اساس احتیاط پاسخ داده شده است.<ref>http://www.jannaati.com/far/index.php?page=1</ref>
 
==استفتائات نادر و نوین==
وی استفتائات نادری دارد:<ref>http://www.jannaati.com/far/index.php?page=6&row=6&start=6</ref>
 
-* خوردن گوشت ذبایح حلال گوشت اهل کتاب جایز استاست، ولی پیش از خوردن، بسم الله را بگویید‏. فتوا بر حلیت ذبایح اهل کتاب اگرچه خلاف مشهور استاست، ولی ادله ما بر اساس کتاب خدا وسنتو سنت رسول خدا(ص) وامامانو امامان(ع) میمی‌باشد باشدو وایناین مساله به گونه مفصل در کتاب «فقه وزمانو زمان» و کتاب «همبستگی ادیان ومذاهبو مذاهب» مورد بررسی قرار گرفته است.
 
-* اگر دست دادن مرد مسلمان با زن غیرمسلمان امر ضروری باشد و ترک آن موجب هتک و توهین مسلمان یا سبب بدبینی به اسلام شود، اشكال ندارد.
 
-* ازدواج مرد مسلمان با دختر یا زن اهل کتاب مانند زرتشتی، یهودی ومسیحیو مسیحی جایز است، چه به صورت موقت و چه به صورت دائم.
 
-* روابط دختران وپسرانو وزنانپسران ومردانو زنان و مردان نامحرم در اجتماع، اگر سبب فساد نشود و با حفظ موازین اسلامی و در حدی که ضرورت دارد، مانعی ندارد.
 
-* گذاشتن ریش اگر برای شخصی حرجی یا ضرری داشته باشد، تراشیدن آن اشكال ندارد.
 
-* باید اذعان كرد با توجه به شرایطی كه اسلام در ارتباط با دو زن داشتن مقرر داشته، این كار از كارهای مشكل و دارای پیامدهای بسیار است. بعضی آیات و احادیث گویای این می‏باشند كه اگر كسی نمی‏تواند آن شرایط را با آنها در زندگی رعایت كند، باید از این كار خودداری كند، مگر در صورتی كه ضرورتی آن را اقتضا كند.
 
-* چادر برای زنان حجاب خوبی استاست، ولی الزامی نیست، آن چیزی كه برای زنان الزامی است، پوشاندن خودشان به استثنای چهره ودوو دو دست از نامحرم می‏باشد ونوعو نوع و ورنگرنگ خاصی از پوشش برای آن مطرح نیست و با هر وسیله‏ای كه حاصل شود كفایت می‏كند.
 
-* غیر مسلمانان از هر نوع و قسمی كه باشند (اهل كتاب، مشركین و ملحدین) ذاتا و از نظر جسمی و بدنی پاك هستند و اگر از چیزهایی كه در نظر مسلمانان نجس میباشند، اجتناب كنند، نجاست عرضی هم ندارند.
 
-* مرد بودن در مجتهدی كه مورد تقلید قرار می‏گیردمی‏گیرد، شرط نیست.
 
-* تصدی مقام قضاوت توسط زن در صورتی كه شرایط آن را دارا باشد، مانعی ندارد.
 
-* اذن پدر در ازدواج دختری كه بگونه كامل مصلحت و مفسده را درك می‏كند و تحت تأثیر احساسات قرار نمی‏گیرد، شرط نیست و اختیار با خود اوست.
 
-* پیدایش بلوغ دختر به عادت ماهانه است و اگر بر اثر عوارض مزاجی، عادت ماهانه ندارد، باید به عادت ماهانه دختران بستگان و فامیل خود، مراجعه كند و عادت آنها را زمان بلوغ خود قرار دهد.
 
-* بیرون رفتن زن از منزل در صورتی كه با حق شوهر منافات داشته باشد، باید از او اذن بگیردبگیرد، وگرنه اذن او معتبر نیست. پس در این صورت می‏تواند بدون اذن او از منزل برای تعلیم و تعلّم و كارهای اجتماعی و وظایف سیاسی با حفظ حدود اسلامی و نیز برای دیدار پدر و مادر و فامیل بیرون رود و نیازی به این نیست كه در ضمن عقد، آن را شرط كند.
 
-* رقصیدن زنان برای زنان و مردان برای مردان در مجالس عروسی و مناسبات فرح و شادی اشكال ندارد.
 
==آثار و تالیفات==
جنّاتی،جناتی، پس از قریب نیم قرن فعالیت دینی و فقهی، با بكارگیری شیوه نوین اجتهادی، گام هایگام‌های مهم و پایداری را در راه پویایی فقه برداشته و آثار ارزشمندی را بر جای گذاشته است. افزون بر اینهااین‌ها، نظریه هاینظریه‌های بدیع و تحول آفرین وی در باب شیوه اجتهاد و نیز در مورد مسائل و فروع فقهی، البته با رعایت اصول فنی پذیرفته شده در استنباط فقهی; كه هر كدام به سهم خود، در حوزه معارف فقهی الهام بخش حركت هایحركت‌های پیش برنده، برای اهالی دانش پژوهدانش‌پژوه فقه و فقاهت بوده است.<ref>http://www.jannaati.com/far/index.php?page=9</ref>
جناتی از زمان تحصیل در نجف شروع به تالیف مقالات و کتب علمی در مورد مسائل شرعی نمود و به همین جهت از وی بیش از ۲۰۰ مورد کتاب و مقاله منتشر شده که برخی از آنان در ذیل ذکر می شودمی‌شود:<ref>http://www.jannaati.com/far/index.php?page=5</ref>
* كتاب الحج
* مناسك حج
* توضیح الاصول
* دروس فی الفقه المقارن، ٨ جلدالمقارن
* رساله توضیح المسائل
* النفحات العلمیه فی اصول الفقه الامامیة، ۴ جلدالامامیة
* علوم قرآن از دیدگاه مذاهب اسلامی
* منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی
* ادوار اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی
* مناسك حج از دیدگاه مذاهب اسلامی
* علوم حدیث از دیدگاه مذاهب اسلامی
* موسیقی غنایی از دیدگاه فقه اجتهادی
* هنر و زیبایی از دیدگاه فقه اجتهادی
* حجاب از دیدگاه فقه اجتهادی
* ادوار فقه و كیفیت بیان آن
* طهارت ذاتی مطلق انسان
* حليت ذبايح اهل كتاب
* جواز ميقات از ادنی الحل
* نقش زمان و مكان در اجتهاد
* جواز مجسمه‌سازی به عنوان فن و هنر
* جواز تصدی منصب قضاوت توسط زنان
* نظرات جديد ايشان درباره مسائلی چون موسيقی، هنر، حجاب و ...
* معين نبودن سن خاص در بلوغ دختران (تنها نشانه بلوغ دختران عادت ماهانه است)
* جواز تصدی مقام مرجعيت و همه وظايف سياسی اجتماعی توسط زنان
 
==پانویس==
كتاب الحج، ۵ جلد
{{پانویس|اندازه=ریز}}
 
==منابع==
دروس فی الفقه المقارن، ٨ جلد
* [http://ijtihad.ir/modules.php?op=modload&name=Web_Links&file=index&req=viewdetails&cides=&cid=20&lid=364&type=3&mhawzah=8&sw=0 شبكه اطلاع‌رسانی اجتهاد]
* [http://www.jannaati.com/far/index.php?page=1 سایت شخصی آیت اللهآیت‌الله جناتی]
* [http://www.jannaati.com/far/index.php?page=6&row=6&start=6 فتواهای منتخب آیت اللهآیت‌الله جناتی]
* [http://www.jannaati.com/far/index.php?page=5 آثار و تالیفات آیت اللهآیت‌الله جناتی]
 
توضیح الاصول، ٢ جلد
 
النفحات العلمیه فی اصول الفقه الامامیة، ۴ جلد
 
{{ترتیب رده|جناتی، محمدابراهیم}}
رساله توضیح المسائل
[[رده:اهالی شاهرود]]
[[رده:روحانیانفقهای شیعه]]
[[رده:روحانیان شیعه اهل ایران]]
[[رده:زادگان ۱۳۱۱]]
[[رده:افراد زنده]]
 
مناسك حج
 
{{افراد-خرد}}
منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی
 
ادوار اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی
 
مناسك حج از دیدگاه مذاهب اسلامی
 
علوم قرآن از دیدگاه مذاهب اسلامی
 
علوم حدیث از دیدگاه مذاهب اسلامی
 
ادوار فقه و كیفیت بیان آن
 
موسیقی غنایی از دیدگاه فقه اجتهادی
 
هنر و زیبایی از دیدگاه فقه اجتهادی
 
حجاب از دیدگاه فقه اجتهادی
 
==پانویس==
{{پانویس|اندازه=ریز}}
 
==منابع==
* [http://www.jannaati.com/far/index.php?page=1 سایت شخصی آیت الله جناتی]
* [http://rahva.ir/104/13155-new.html استفتائات نادر ایت الله جناتی]
* [http://www.jannaati.com/far/index.php?page=6&row=6&start=6 فتواهای منتخب آیت الله جناتی]
* [http://www.jannaati.com/far/index.php?page=5 آثار و تالیفات آیت الله جناتی]
[[رده:روحانیان شیعه]]