ضربدیدگی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز افزودن سریع رده «بیماریها و آسیبهای مفاصل» (با استفاده از ردهساز) |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: تمام ردهها را حذف کرد(AF) |
||
خط ۱:
بیماری های مفصلی:
مفصل دررفته:
در رفتگی یا نیم دررفتگی عبارت است از آسیب به مفصل به طوری كه استخوان هایی كه در آن مفصل در حالت طبیعی رو به روی هم قرار دارند از هم جدا شوند. در نوع خفیف تر این حالت (نیم درفتگی )، سطوح مفصلی انتهای استخوان ها هنوز با هم در تماس هستند ولی در جای طبیعی خود قرار ندارند. این مشكل برای مفاصل فك ، شانه ، زانو، و ستون فقرات بیشتر پیش می آید. بعضی از شیرخواران نیز با در رفتگی مفصل ران متولد می شوند.
علایم شایع
درد، تورم ، و بدشكلی شدن ناگهانی یك مفصل پس از آسیب
محدودیت حركت یا اصولاً عدم تحرك در اطراف مفصل در رفته
علل
وارد آمدن آسیبی كه باعث كش آمدن یا پاره شده رباط های اطراف مفصل كه استخوان ها را در كنار هم نگاه می دارند شود.
پیشگیری
اگر كار شما سنگین است یا ورزش های سنگین انجام می دهید، روش محافظت از مفاصل مربوطه را فرا بگیرید. از وسایل محافظتی مثل باند الاستیك ، زانوبند یا شانه بند، و جوراب های محافظتی مخصوص استفاده كنید.
شیرخواران باید از نظر در رفتگی مادرزادی مفصل ران در زمان تولد و در معاینات دوره ای بعدی مورد بررسی قرار گیرند.
عواقب مورد انتظار
معمولاً با درمان زودهنگام قابل معالجه است . پس از جا انداختن دررفتگی ، شاید نیاز باشد مفصل با گچ یا آویزان كردن دست از گردن به مدت 8-2 هفته بی حركت شود.
عوارض احتمالی
آسیب به رشته های عصبی یا رگ های خونی مهمی كه از نزدیكی مفصل می گذرند، كه ممكن است علایمی مثل بی حسی ، سردی ، و رنگ پریدگی ایجاد كنند.
درمان
اصول كلی
بلافاصله پس از آسیب :
- كیسه یخ روی مفصل آسیب دیده بگذارید تا متورم نشود.
- فردی كه آموزش ندیده نباید سعی كند مفصل را جا بیاندازد.
- به هنگام انتقال فرد آسیب دیده به پزشك ، مفصل آسیب دیده را آتل ببندید یا از گردن آویزان كنید تا حركت نداشته باشد.
- بررسی تشخیصی شامل عكسبرداری از مفصل و استخوان های اطراف می شود.
- درمان امكان دارد شامل جا انداختن مفصل باشد.
- گاهی برای جا انداختن مفصل از جراحی استفاده می شود.
- پس از جا انداختن چه بدون جراحی و چه با جراحی ، معمولاً مفصل با آتل یا گچ بی حركت می شود تا در روند بهبود خلالی وارد نشود.
- در صورت بروز مكرر دررفتگی ، ممكن است نیاز به بازسازی یا تعویض مفصل وجود داشته باشد.
مفصل ضرب دیده:
کشیده شدن یا پارگی رباط. پیچخوردگی غالباً در مچ پا ، زانو یا انگشتان دست رخ میدهد، هر چند هر مفصلی میتواند دچار آن شود. مفاصل دچار پیچخوردگی در هنگام فعالیت دچار درد میشوند.
علایم شایع
درد یا حساسیت به لمس در ناحیه مبتلا؛ شدت درد بسته به وسعت آسیب فرق میکند.
تورم مفصل مبتلا
قرمزی یا کبودی ناحیه آسیب دیده ، به سرعت و یا چند ساعت پس از آسیب
کاهش دامنه حرکت طبیعی در مفصل آسیب دیده
علل
کشیدگیها معمولاً با آسیبهای ناشی از استفاده بیش از حد همراه هستند. پیچخوردگیها معمولاً ثانویه به تروما یا ضربه (سقوط ، پیچ خوردن یا حوادث اتومبیل) رخ میدهند. مچ پا به خاطر ضعف ساختمانی خود ، موقعیت رو باز آن و استرس که در ورزش و فعالیتهای تفریحی تحمل میکند، بیشتر آسیب میبیند. گاهی افتراق پیچخوردگی از کشیدگی مشکل است. چاقی ، ورزش بیش از حد ، گرفتن وضعیتهای نامناسب ، کفشهای نامناسب و پاشنه بلند و فعالیتهای پرخطر مثل اسکیتسواری و ورزشهای تماسی ، اسکیت روی یخ، کوهنوردی، اسکی و صخرهنوردی ، احتمال آسیب را بیشتر میکنند.
پیشگیری
سطح مناسبی از تناسب فیزیکی را حفظ کنید. از آسیب پرهیز کنید.
پیش از فعالیتهای توانفرسا مفاصل ضعیف را با بانداژهای حمایت کننده ببندید.
قبل و بعد از ورزش ، حرکات کششی عضلات را انجام دهید.
برای پیشگیری از عود ، عضلات ضعیف را با ورزش تقویت کنید.
عواقب بیماری
با درمان مناسب و استراحت ، 8-6 هفته بهبودی طول میکشد. بسته به شدت آسیب ممکن است بیشتر طول بکشد.
اگر پیچخوردگی شدید باشد یا زمان کافی برای بهبود به آن داده نشود یا مفصلی مکرراً دچار پیچخوردگی گردد، ضعف پایدار حاصل میشود. و یا ممکن است آرتریت ایجادشود.
درمان
مهمترین و حیاتیترین زمان درمان آسیبهای بافت نرم 24 تا 48 ساعت اول بعد از آسیب دیدگی است.هنگامی که بافت نرم آسیب میبیند به عروق نیز صدمه وارد میشود و به دلیل صدمه به عروق ، خون در محیط بافت آسیب دیده تجمع پیدا کرده و منجر به ایجاد تورم و فشار بیش از حد به بافت نرم و در نتیجه سبب ایجاد درد میشود. تورم و افزایش فشار میتواند شرایط ترمیم بافت آسیب دیده را دچار اختلال کند، بنابراین در مراحل اولیه آسیب دیدگی تمامی توجه مربی باید مبتنی به روشهایی باشد که بتواند مانع خونریزی بیشتر در محدوده عضو آسیب دیده گردد. بهترین شیوه ایجاد این روش در کلمه (RICE) خلاصه شده است.
استراحت (REST)
بعد از بروز آسیب بلافاصله باید فعالیت ورزش کار متوقف شود. تداوم حرکت فعال بخش آسیب دیده میتواند منجر به افزایش خون ریزی و تورم گردد. بطور مثال در کوفتگی عضله ران ، انقباض عضله چهارسر رانی در هنگام راه رفتن باعث افزایش خونریزی میگردد. در آسیبهای شدید علاوه بر آنکه عضو نباید بطور فعال حرکت کند بطور غیر فعال نیز نباید حرکت داده شود و باید عضو آسیب دیده را توسط آتل ثابت کرد.
یخ(ICE)
کاربرد یخ بلا فاصله بعد از آسیب دیدگی منجر به کاهش درد و خونریزی و تورم میشود. یخ میتواند التهاب و گرفتگی عضلانی ناشی از آسیب را نیز کاهش دهد. یکی از سادهترین روشهای استفاده از یخ در موارد اضطراری استفاده از یخ خرد شدهای است که در یک پارچه خیس قرار کرفته باشد واین پارچه را به دور عضو آسیب دیده قرار دهیم. اگر یخ در دسترس نباشد آب سرد نیز میتواند موثر واقع شود. طول مدت زمان استفاده از یخ بستگی به شدت و عمق آسیب ایجاد شده دارد ولی بطور کلی 15 تا20 دقیقه هر یک تا دو ساعت در شروع آسیب میتواند بسیار موثر باشد و این عمل را میبایست 24تا 48 ساعت ادامه داد.
آرتریت:
آرتروز يك بيماري مفصلي است كه در آن غضروف مفصلي آسيب ديده و تخريب مي شود و استخوان نزديك مفصل تغييراتي پيدا كرده و برجستگي هاي كوچك استخواني بنام استئوفيت در اطراف مفصل بوجود مي آيد. به همين دليل بعضي از مردم به اين بيماري ساييدگي مفصل هم مي گويند. نام ديگر آرتروز استئوآرتريت است. آرتروز شايعترين بيماري مفصلي است. اين بيماري هم مردان و هم زنان را مبتلا مي سازد. آرتريت در دهه دوم و سوم زندگي شروع مي شود و در سن 70 سالگي همه افراد كما بيش دچار اين بيماري مي باشند. در سن 40 سالگي تقريبا همه افراد جامعه تغييرات آرتروز را در مفاصل خود دارند ولي بيشتر آنها علامت خاصي احساس نمي كنند و تعداد نسبتا كمي دچار علائم آرتروز هستند. تقريبا همه جانوران از جمله ماهيها، دوزيستان، خزندگان (دايناسورها) و پستانداران آرتروز مي گيرند.
◄ آرتروز چند نوع است؟
درحقيقت آرتروز دو نوع است
آرتروز اوليه كه با افزايش سن در همه افراد بوجود مي آيد و همه مفاصل را مبتلا مي سازد البته بيشتر مفاصل زانوها، مفصل ران به لگن، مفاصل انگشتان دست و پا و بالاخره ستون فقرات را گرفتار مي كند.
آرتروز ثانويه كه در مفصلي بوجود مي آيد كه قبلا به وسيله بيماري ديگري آسيب ديده و ساختار آن تغيير كرده است مثلا مفصلي كه دچار شكستگي شده، پس از بهبودي دچار آرتروز مي شود. يا مفصلي كه بعلت بيماري نقرص آسيب ديده است دچار آرتروز خواهد شد. بديهي است اين نوع آرتروز سراسر مفاصل بدن را گرفتار نمي كند، بلكه تنها مفاصل آسيب ديده دچار آن مي شوند.
◄ علائم آرتروز چگونه است؟
بيماري آرتروز شروعي تدريجي و سيري پيشرونده دارد و سال به سال شديدتر مي شود. اولين علامت آرتروز،درد مفصل است. اين درد با فعاليت بدني بدتر شده و با استراحت بهتر مي شود. هنگام بيدار شدن از خواب، بيمار احساس مي كند مفاصل او سفت شده اند و پس از 5 تا 10 دقيقه اين حالت از بين مي رود. با پيشرفت بيماري آرتروز به مرور زمان دامنه حركات مفصل گرفتار كم و كمتر شده و ممكن است مفصل خشك و بي حركت (انگيلوز) شود، البته فيزيوتراپي مي تواند اين حالت انيگيلوز و محدوديت حركات را پيشگيري و درمان كند. گاهي مايع در مفصل مبتلا به آرتروز تجمع پيدا مي كند.
آرتروز ستون فقرات ممكن است به نخاع يا اعصاب نخاعي فشار وارد آورد و مشكلاتي را براي بيمار بوجود آورد.
◄ آرتروز را چگونه تشخيص مي دهند؟
تشخيص آرتروز معمولا آسان است. البته گاهي اين بيماري با بيماري روماتيسمي ديگر اشتباه مي شود. گرفتن عكس از مفصل با اشعه x (راديوگرافي) به تشخيص كمك مي كند و ميزان آسيب رسيده به آنرا نشان مي دهد. آزمايش خون به تشخيص آرتروز كمكي نمي كند.
روماتیسم مفصلی:
روماتیسم مفصلی چیست ؟
روماتیسم مفصلی بیماریی است که سبب درگیری مفاصل می شود. این بیماری منجر به بروز سفتی و درد و تورم مفاصل می شود. اگر یک زانو یا دست مبتلا به این بیماری شود سایر مفاصل نیز درگیر خواهند شد. این بیماری معمولاً بیش از یک مفصل را درگیر کرده و هر مفصلی را دچار
می کند. بیماران مبتلا به این بیماری معمولاً احساس خستگی داشته و گاهی اوقات دچار تب
می شوند.
بعضی از افراد فقط برای چند ماه یا یک سال یا نهایتاً دو سال مبتلا به این بیماری بوده و بعد از طی این دوره بدون ایجاد هیچگونه ضایعه ای، بیماری رفع می شود. بعضی دیگر نیز گاهگاهی دچار علائم بوده و گاهی بهبود می یابند. در بعضی افراد نیز ممکن است بیماری بسیار شدید بوده و برای سالها یا تمام عمر باقی بماند. این فرم بیماری منجر به بروز صدمات شدید به مفاصل می شود.
· چه کسانی به این بیماری دچار می شوند ؟
هر کسی می تواند به این بیماری دچار شود، اما بنظر می رسد که این بیماری در زنان شایعتر باشد. این بیماری معمولاً در میانسالی شروع شده و در سنین پیری شایعتر است. اما کودکان و جوانان نیز ممکن است به آن مبتلا شوند.
· علل روماتیسم مفصلی چیست ؟
علل اصلی بروز این بیماری هنوز بطور کامل شناخته نشده است. اما می دانند که در این بیماری سیستم ایمنی فرد علیه بافتهای بدن وی وارد عمل می شوند. عللی که تصور می شود فرد را مستعد بروز این بیماری می کند شامل ژنتیک ، محیط و هورمونها می باشند.
· تشخیص این بیماری چگونه است؟
تشخیص این بیماری با مراجعه به پزشک میسر خواهد شد. البته تشخیص این بیماری راحت نیست زیرا آزمایش دقیقی جهت تشخیص این بیماری وجود ندارد، علائم این بیماری مشابه بیماریهای دیگر است و ایجاد کامل علائم، مدت زمان زیادی طول می کشد. اما جهت تشخیص مجموعه ای، از اخذ شرح حال، معاینات بالینی ، عکسبرداری و تستهای آزمایشگاهی کمک کننده می باشند.
|