ادبیات پشتو: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۶:
{{نوشتار اصلی|فهرست شاعران پشتو}}
شعرای قدیم پشتو که اشعارشان تاکنون بدست ما رسیده بقرار ذیل است:
قدیم‌ترین شاعر پشتو که یک منظومهٔ حماسی او را مؤلف کتاب پته خزانه به استناد [[تاریخ سوری]] نقل کرده [[امیر کرور]] (Krur) پسر امیر پولاد سوری است که بسال ۱۳۹ ه. ق./ ۷۵۶ م. در [[مندش]] [[غور]]امیر بود و بسال ۱۵۴ ه. ق./ ۷۷۰ م. در جنگلهای [[پوشنج]] [[هرات]] مرده‌است. دیگر از شعرای قدیم که اشعار وی را پته خزانه از کتاب [[لرغونی پشتانه]] (Larghoni Pashtanah) یعنی افغانهای قدیم نقل کرده ابومحمد هاشم‌بن زیاد السروانی بستی است که بسال ۲۲۳ ه. ق./ ۸۳۷ م. در سروان [[هلمند]] متولد شد وی بزبان پشتو کتاب [[دسالووزمه]] یعنی نسیم ریگستان را نوشته‌است. دیگر از شعرای قدیم پشتو [[شیخ رضی لودی]] برادرزادهٔ شیخ حمید لودی پادشاه [[ملتان]] است که در حدود سال هزار مسیحی میزیست. شعرای دیگر که پیش از سال هزار مسیحی درگذشته‌اند بقرار ذیل‌اند:
[[پرونده:Khushal-Khan-Khattak 140x190.jpg|thumb|left|300px|<center>[[خوشحال‌خان ختک|خوشحال‌خان خَتَک]]، شاعر [[زبان پشتو|پشتوزبان]] سدۀ هفدهم میلادی</center>]]
* بیتنی (Bitnay) در حدود سال هزار مسیحی،
* اسماعیل سربنی در حدود سال هزار مسیحی،
سطر ۳۳ ⟵ ۳۲:
بعد از سال هزار هجری شعراء و مصنفان بسیار بزبان پشتو سخن گفته‌اند از آن جمله:
* [[خوشحال‌خان ختک|خوشحال‌خان خَتَک]] (۱۶۱۳-۱۶۹۴) ▼
▲* [[خوشحال‌خان ختک]] (۱۶۱۳-۱۶۹۴)
* [[عبدالرحمن بابا]] متولد بسال ۱۰۴۲ ه. ق./ ۱۶۳۲ م.
* [[حمید مهمند]] متوفی در حدود سال ۱۶۹۰ م.
* پیرمحمد کاکر متوفی در حدود سال ۱۷۷۰ م.
[[پرونده:Abdul-Rahman-Momand 140x190.jpg|thumb|left|300px|<center>[[عبدالرحمن بابا|رحمن‌بابا]]، شاعر [[زبان پشتو|پشتوزبان]] سدۀ هفدهم میلادی</center>]]
از بعد از سال هزار هجری کتب و دیوانهای بسیار بزبان پشتو موجود است که تعداد آنها به پانصد می‌رسد و آن کتب در دین و تصوف و تبلیغ و شعر و ادب و فلسفه و اخلاق و فقه و طب و غیره‌است در ذیل نام برخی از آنها ذکر می‌شود:
۱ – قدیم‌ترین کتابی که بزبان پشتو نوشته شده ولی نسخهٔ آن موجود نیست اما مؤلف پته خزانه از آن ذکر می‌کند کتاب سالووزمه یعنی نسیم ریگستان است که مؤلف آن زبدةالفصحا ابومحمد هاشم‌بن زیارالسروانی البستی است و بسال ۲۲۳ ه. ق./ ۸۳۷ م. در سروان هلمند متولد و بسال ۲۹۷ ه. ق./ ۹۰۹ م. در بست وفات یافته. وی از شاگردان ادیب معروف عرب‌بن خلاد ابوالعیناست و کتاب سالو و زمه را در بحث اشعار عرب نوشته‌است و مؤلف کتاب پته خزانه وجود این کتاب را بنقل از لرغونی پشتانه نوشته‌است.
| |||