ماده‌تاریخ: تفاوت میان نسخه‌ها

ماده تاریخ ذکر تاریخی است به شعر و یا گاهی نثر در قطعه‌ای کوتاه برای واقعه‌های گوناگون اعم از [[تاج‌گذاری|جلوس]] یا [[فوت]] و یا [[قتل]] [[پادشاه]]ی و یا [[مرگ]] و قتل [[امیر]]٬ [[وزیر]]٬ [[شاعر]]٬ [[پزشک|حکیم]] و مانند آن‌ها. معمولاً شعری که از این راه پدید می‌آید قطعه‌ای کوتاه است که شاعر در یکی دو بیت آخر آن تاریخ مورد نیاز را ذکر می‌کند و بیت‌های پیشین از آن را برای تمهید می‌آورد و معمولاً این مقدمه برای معرفی و بیان وجه اهمیت کسی یا واقعه‌ای گفته می‌شود که تاریخ آن ذکر گردیده‌است. اصطلاحاً تاریخ گویی به این نحو را ماده تاریخ‌سازی می‌گویند.

فن ماده تاریخ از ظرایف شعرسرایی است و اغلب آن‌را جزو [[صنایع مستظرفه]] دانسته‌اند. در زمان‌های کهن نزدیک به اوایل پیدایش اسلام، بیان تاریخ به [[حساب ابجد]] یا حروف مقطعه معمول بوده‌است. بعدها [[حساب جمل]] در میان شعرای عربی گو، ترکی سرا و پارسی گو جاری و معمولمتداول گردید و از سده پنجم به این سوی شایع گردید. ماده تاریخ [[پدیده]]‌ای است که از سده هفتم به بعد در [[ادبیات]] [[فارسی]] رایج شد.{{مدرک}}