آب‌بند (ابهام‌زدایی): تفاوت میان نسخه‌ها

==آب بند==▼

از آب بند برای بالا یا پایین بردن قایق ها و کشتی ها استفاده می شود و شبیه جعبه بازی است که درونش آب است و در دو طرفش دریچه هایی دارد. وقتی آب بیرون دو دریچه در سطح های متفاوتی قرار دارد به آب بند نیاز پیدا می کنیم. با تغییر سطح آب داخل آب بند، قایق یا کشتی می تواند از یک سطح آب به سطح دیگر حرکت کند. این نمونه آب بند، آب بند استخری نامیده می شود.▼

====تاریخچه====▼

پیش از ساخته شدن آبراهه، قایق ها مجبور به استفاده از رودخانه هایی بودند که گاهی عمقشان برای شناوری قایق بسیار کم بود. برای رفع این نقص، سد یا دیواری در عرض رودخانه می ساختند تا در بالادست سد، عمق آب برای شناوری قایق کافی باشد. قسمتی از سد باید برداشته می شد تا قایق ها بتوانند عبور کنند. قایق هایی که به پایین دست رودخانه می رفتند به کمک جریان آب حرکت می کردند، ولی قایق هایی را که به بالای رودخانه می رفتند باید می کشیدند. پس از عبور قایق شکاف سد مجدداً بسته می شد. به این نوع آب بند، آب بند آنی گفته می شد.▼

====آب بند در آبراهه ها====▼

در روزهای اولیه ساخت آبراهه در کشورهای کوهستانی، مهندسان اغلب آبراهه هایی می ساختند که ارتفاع ثلبتی داشت بنابراین به آب بند نیازی نبود. ولی اگر قرار می شد آبراهه به جای دور تپه از روی آن عبور کند، در این صورت مجبور بودند از آب بند استفاده کنند. تپه بزرگ به چند آب بند نیاز دارد چون بیش ترین ارتفاعی که یک آبراهه می تواند در یک آب بند بالا یا پایین برده شود در حدود9متر است.▼

====آب برای آب بندها====▼

هنگامی که دریچه های آب بند بسته اند، با هم جفت می شوند و یک سطح به شکل v کم عمق تشکیل می دهند. در نتیجه هنگامی که سطوح آب متفاوت اند، فشار آب دریچه ها را کاملاً بسته نگه می دارد. به علاوه، دو مجموعه دریچه را نمی توان در یک زمان باز کرد.▼

هروقت قایقی از آب بند عبور می کند، آب نیز همراه با آن عبور می کند. بدون توجه به امتداد حرکت قایق، آب همیشه از سطح بالاتر به طرف سطح پایین تر روان می شود. اگر آبراهه از یک طرف تپه بالا برود و از طرف دیگر آن پایین بیاید، مشکل ایجاد می شود. با گذشتن قایق های بیشتری از آبراهه و آب بندهایش، بلندترین بخش آبراهه به آرامی خالی می شود. برای حل این مشکل، آب باید به نوک تپه تلمبه شود، در آنجا ذخیره شود و سپس برای پر نگه داشتن آبراهه به کار رود.▼

====آب بند در مدخل باراندازهای آبی====▼

اگر اختلاف ارتفاع جزرومد بیش تر از حدود 4 متر باشد، بارگیری یا تخلیه کشتی مشکل می شود چون تقریباً به اندازه جزرومد بالا و پایین می رود. بهتر آن است که بارانداز بسته ای ساخت تا در آن آب بندی لازم است تا کشتی ها بتوانند بین لنگرگاه و دریا، که سطح آب آن پایین تر است، حرک کنند. این آب بند ها به مراتب از آب بندهای استخری بزرگترند چون باید کشتی های اقیانوس پیما را حرکت دهند.▼

پاره ای از کشتی های بزرگ، مانند نفت کش های غول پیکر فقط می توانند به بندرها یا بندرگاه های بدون آب بند بروند.▼