کورتیکواستروئید: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Luckas-bot (بحث | مشارکت‌ها)
جز r2.7.1) (ربات افزودن: fy:Kortikosteroïde
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱:
[[داروهای{{ادغام به|کورتیکواستروئید]]}}
کورتیکواستروئیدها {{انگلیسی|Corticosteroids}} به [[استروئید]]هایی گفته می‌شود که در بخش قشری [[غده فوق کلیوی]] ساخته می‌شوند. استروئیدها ترکیبات چربی با چهار حلقه کربنی هستند . کورتیکواستروئیدها به دو گروه عمده [[مینرالوکورتیکوئید]]ها ( mineralocorticoids ) مانند [[آلدوسترون]] و [[گلوکوکورتیکوئید]]ها ( glucocorticoids ) مانند [[کورتیزول]] (۲۱ کربنه ) تقسیم بندی می‌شوند . البته بخش رتیکولای غده فوق کلیوی مقدار کمی هم هورمونهای جنسی (به ویژه آندروژن) ترشح می‌کند.
 
کورتیکواستروئیدها {{انگلیسی|( Corticosteroids}} ) به [[استروئید]]هایی گفته می‌شود که در بخش قشری [[غده فوق کلیوی]] ساخته می‌شوندمی شوند. استروئیدها ترکیبات چربی با چهار حلقه کربنی هستند . کورتیکواستروئیدها به دو گروه عمده [[مینرالوکورتیکوئید]]ها ( mineralocorticoids ) مانند [[آلدوسترون]] و [[گلوکوکورتیکوئید]]ها ( glucocorticoids ) مانند [[کورتیزول]] (۲۱ کربنه ) تقسیم بندی می‌شوند . البته بخش رتیکولای غده فوق کلیوی مقدار کمی هم هورمونهای جنسی (به ویژه آندروژن) ترشح می‌کند.
مینرالوکورتیکوئیدها در تنظیم آب و [[الکترولیت]]ها در بدن نقش دارند (احتباس آب و سدیم و دفع پتاسیم).
[[مینرالوکورتیکوئید]]ها ( mineralocorticoids ) مانند [[آلدوسترون]] و [[گلوکوکورتیکوئید]]ها ( glucocorticoids ) مانند [[کورتیزون]] (۲۱ کربنه ) تقسیم بندی می‌شود .
 
با توجه به نقش مهمی که گلوکوکورتیکوئیدها در تخفیف پاسخهای ایمنی دارند تعداد زیادی دارو بر اساس این اسکلت ساختمانی با فرمولهای شیمیایی شبیه هم ساخته شده است که به آنها استروئید، کورتیکواستروئید و یا کورتون گفته می‌شود . پس اغلب منظور از داروهای کورتیکواستروئیدی فقط گلوکوکورتیکواستروئیدها (و نه مینرالوکورتیکوئیدها) هستند.
گلوکوکورتیکوئیدها نقشهای مختلفی در بدن دارند از جمله کاهش [[التهاب]]، تخفیف واکنشهای ایمنی، تاثیر بر متابولیسم و افزایش قند خون .
 
[[داروهای کورتیکواستروئید]] از پرکاربردترین داروها در پزشکی هستند که در بیماریهای مختلفی مانند حساسیت، [[بیماریهای خود ایمنی]] و التهاب به کار می روند . از این داروها می توان [[بتامتازون]]، [[دگزامتازون]]، [[هیدروکورتیزون]]، [[تریامسینولون]]، [[متیل پردنیزولون]]، [[پردنیزون]]، [[کلوبتازول]]، [[بکلومتازون]]، [[فلودروکورتیزون]]، [[فلوسینولون]]، [[فلوتیکازون]] و... را نام برد .
در بیماریهای مختلفی مانند [[سندرم کوشینگ]] و [[بیماری آدیسون]] ما افزایش یا اختلال در ترشح کورتیکواستروئیدها را داریم.
این داروها به صورت تزریقی، خوراکی، پماد و اسپری تهیه و مصرف می شوند .
 
== عوارض جانبی ==
== [[داروهای کورتیکواستروئیدی]] ==
وقتی بیماران کورتیکواستروئید استفاده می‌کنند غدد آدرنال میزان ترشح کورتیزول طبیعی خود را کم و یا قطع می‌کنند. داروهای کورتیکواستروئید ( کورتون ) عواض جانبی زیادی دارند مانند تجمع آب و [[الکترولیت]] در بدن ( ایجاد ظاهر پف آلود و شبه چاق در بیماران )، اختلال در عملکرد [[غدد فوق کلیوی]]، ناراحتیهای گوارشی به خصوص [[اولسر معده]]، بروز [[پوکی استخوان]]، [[آکنه]] و [[پرمویی]]، [[آب مروارید]] چشمی، افزایش [[فشار خون]]، تغییرات خلقی، افزایش احتمال عفونت و ... .
با توجه به نقش مهمی که گلوکوکورتیکوئیدها در تخفیف پاسخهای ایمنی دارند تعداد زیادی دارو بر اساس این اسکلت ساختمانی با فرمولهای شیمیایی شبیه هم ساخته شده‌است که به آنها استروئید، کورتیکواستروئید و یا کورتون گفته می‌شود . [[داروهای کورتیکواستروئید]] از پرکاربردترین داروها در پزشکی هستند که در بیماریهای مختلفی مانند حساسیت، [[بیماریهای خود ایمنی]] و التهاب به کار می‌روند . از این داروها می‌توان [[بتامتازون]]، [[هیدروکورتیزون]]، [[تریامسینولون]]، [[فلوتیکازون]]، [[پردنیزولون]] و... را نام برد که به شکل [[آمپول]]، [[قرص]]، قطره، اسپری و... تولید می‌شوند .
 
به دلیل [[عوارض جانبی]] فوق تلاش می‌شود از کورتیکواستروئیدها فقط در درمان موارد حاد بیماریها و برای کوتاه مدت استفاده کرد و از مصرف طولانی مدت آنها به خصوص به صورت [[سیستمیک]] خودداری کرد . مثلا برای بیماران [[آسم]]ی امروزه به جای کورتون خوراکی از [[اسپری]] استنشاقی استفاده می‌شود تا کورتیکواستروئید موضعی فقط در درمان بیماری موثر باشد و به صورت عمومی در بدن عوارض جانبی ایجاد نکند .
== جستارهای وابسته ==
[[استروئید]]
 
== موارد احتیاط ==
[[داروهای کورتیکواستروئید]]
* چون داروهای کورتیکواستروئیدی موجب کاهش سطح ایمنی بدن به خصوص در دوزهای بالا و مصرف طولانی مدت می شوند باید بیمار از نظر ابتلا به عفونت تحت نظر باشد.
 
* از آنجایی که کورتیکواستروئیدها باعث می‌شوند فعالیت غدد آدرنال کاهش یابد یا متوقف شود، این داروها نباید پس از مصرف بلند مدت در دوزهای بالا به صورت ناگهانی قطع شوند. مدتی زمان لازم است تا غدد آدرنال دوباره شروع به ترشح کورتیزول کنند . کاهش تدریجی دوز کورتیکواستروئیدها باعث می‌شود بدن خودش شروع به ساختن کورتیزول کند.
 
== منابع ==
{{انبار-رده|Corticosteroids}}
ویکی‌پدیای انگلیسی [http://en.wikipedia.org/wiki/Corticosteroid]
 
[[رده:داروهای کورتیکواستروئید]]
[[رده:هورمون‌ها]]
 
[[ar:كورتيزون]]
[[bg:Кортикостероид]]
[[ca:Corticoide]]
[[cs:Kortikosteroidy]]
[[de:Corticosteroide]]
[[en:Corticosteroid]]
[[es:Corticosteroide]]
[[eu:Kortikosteroide]]
[[fi:Kortikosteroidi]]
[[fr:Corticoïde]]
[[fy:Kortikosteroïde]]
[[gl:Corticosteroides]]
[[id:Kortikosteroid]]
[[it:Corticosteroide]]
[[ja:副腎皮質ホルモン]]
[[lt:Kortikosteroidai]]
[[nl:Corticosteroïde]]
[[no:Kortikosteroid]]
[[oc:Corticoïde]]
[[pl:Kortykosterydy]]
[[pt:Corticosteroide]]
[[ro:Corticosteroid]]
[[ru:Кортикостероиды]]
[[sk:Kortikoid]]
[[sl:Kortikosteroid]]
[[sr:Kortikosteroidi]]
[[sv:Kortikosteroid]]
[[tr:Kortikosteroid ilaçlar]]
[[uk:Кортикостероїди]]