نجاشی: تفاوت میان نسخه‌ها

ابوالعباس (یا ابوالحسن) <ref>خوانساری، موسوی اصفهانی، میرزا محمد باقر؛ روضات الجنات فی احوال علماء و السادات؛ مکتبه اسماعیلیان؛ بی تا؛ ج۱؛ ص۶۰ و نیز: معارف، مجید؛ مقایسه دیدگاههای رجالی نجاشی و شیخ طوسی؛ مجله مقالات و بررسیها؛ دفتر ۶۲؛ زمستان ۱۳۷۶؛ ص ۳۹</ref>احمد بن علی بن عباس بن محمد بن عبدالله بن ابراهیم بن محمد بن عبدالله اسدی معروف به نجاشی از علمای امامی مذهب قرن ۴ و اوایل قرن ۵ هجری و یکی از متخصصان برجسته علم رجال و کتابشناسی است که می توان او را سرآمد رجال نویسان شیعه دانست<ref>آقا بزرگ طهرانی؛ الذریعه الی تصانیف الشیعه؛ بیروت ؛ دارالاضواء ؛ ج ۱۰ ؛ صص۱۵۴٬۱۵۵ ؛ و نیز: میر شریفی، سید علی؛ رجال نجاشی مهمترین کتاب رجالی شیعه؛ مجله نور علم؛ اسفند۱۳۶۶؛ شماره ۲۵؛ ص ۱۶۴؛ عبدالهادی فقهی زاده, مجید بشیری؛ مشایخ نجاشی و بررسی وثاقت عمومی آنان؛ دو فصلنامه حدیث پژوهی، سال دوم، شماره چهارم، پاییز و زمستان ۱۳۸۹ ؛ ص۱۴۲</ref>. علت شهرت وی به نجاشی مشخص نیست. محل تولد او به درستی معلوم نیست. ظاهراً لقب ابن کوفی و بغدادی نجاشی به معنای کوفی بودن پدر وی و رشد و نمو یافتن خودش در بغداد باشد <ref>مجیدی نسب،نرگس؛ تاریخ نگاری رجالی شیعه در کتاب رجال نجاشی؛ مجله نامه تاریخ پژوهان؛ سال۴؛ شماره ۱۶؛ زمستان۸۷ ؛ ص۱۱۹</ref>. در مورد سال تولد نجاشی میان برخی از محققین و رجالیون اختلاف وجود دارد. ''شبیری زنجانی'' در مقاله ای سعی نموده با بررسی دلایل این محققین و کتب فهرست و رجالی ضمن ارزیابی و نقد، این اختلاف را حل نماید. وی پس از این بررسی و ارائه شواهد تاریخی، سال ۳۷۲هـ را (که همان نظر ''علامه حلی'' است<ref>علامه حلی؛ خلاصة الاقوال فی معرفة الرجال ؛ تحقیق جواد قیومی؛ قم؛ موسسه نشر الاسلامی؛ ۱۴۱۷ ؛ ص۲۱ </ref> ) به عنوان سال صحیح ولادت نجاشی اثبات می کند <ref>شبیری زنجانی،سید موسی؛ ابوالعباس نجاشی و عصر وی؛(۱)؛ مجله نور علم؛ مرداد۱۳۶۴؛ شماره۱۱؛ صص۱۰-۲۶ و شبیری زنجانی،سید موسی؛ ابوالعباس نجاشی و عصر وی؛(۲)؛ مجله نور علم؛ مرداد۱۳۶۴؛ شماره۱۲؛ صص ۴-۲۵</ref>. خانواده او اسدی از خاندانهای علمی و شیعه امامی کوفه بودند. نسب وی به عدنان جد بیستم پیامبر(ص) می رسد <ref>نجاشی، احمد بن علی؛ فهرست اسماء مصنفی الشیعه، المشتهر به رجال نجاشی؛ مصحح موسی شبیری زنجانی؛ قم؛ جماعة المدرسین الحوزة العلمیه القم، موسسه النشر الاسلامی ؛ ۱۴۲۴ق – ۱۳۸۲ش ، ص۱۰۱</ref> که در نتیجه از اعراب اصیل حجازی به شمار می آید.<ref>میر شریفی، ص۱۷۰</ref> جد هفتم او، عبدالله اسدی (که مانند ابوالعباس، به نجاشی ملقب و معروف بود) از اصحاب امام صادق (ع) به شمار می رفت<ref>همان، همانجا و نیز ن.ک به نجاشی، فهرست... (رجال)، ص۱۰۱</ref> . «رساله و نامه ''عبدالله نجاشی'' به ''امام صادق''(ع)» که به'' «الرساله الاهوازیه»'' یا «اربعین حدیثاً من حقوق الاخوان» نیز معروف است، رساله ای معروف در شیعه که یکی از اصول اربعه مائه شیعه محسوب می شود.<ref>مجیدی نسب، ص۱۱۹</ref> احمد ملقب به ''ابوالعباس،'' جد دوم نجاشی نیز از راویان موثق حدیث شیعه و از صحابه امام رضا(ع) بوده است. ''علی بن احمد'' پدر نجاشی نیز از علما و محدثان مشهور در کوفه و بنا به گفته خود نجاشی، استاد ثقه بود <ref>مجیدی نسب، ص۱۲۰</ref>. علی بن احمد در سفر ''شیخ صدوق'' به بغداد در سال ۳۵۵هـ از او حدیث شنید و کتابهایش را سماع کرد <ref>عمادی حائری، سید محمد؛ مقایسه روش شناختی دو کتابشناسی کهن در جهان اسلام (فهرست نجاشی و فهرست ابن اخیر)؛ آیینه میراث؛ دوره جدید، سال۶ ؛ شماره۳ ؛ پیاپی ۴۲؛ پاییز ۸۷؛ ص۱۴۴</ref>. به نظر می آید بیشتر عمر نجاشی برای کسب دانش در بغداد سپری شده باشد، ولی از اشاراتی که خود او در کتاب رجالش دارد چنین بر می آید که وی به مکه و دیگر شهرهای عراق همچون کوفه، بصره و سامراء نیز سفرهایی داشته و از مشایخ آنجا اجازه روایت گرفته است<ref>همان،همانجا؛ مجیدی نسب، ص۱۲۰</ref>.