نسا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ZéroBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز r2.7.1) (ربات افزودن: hr:Nisa (Perzija)
Persia (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{دیگر کاربردها}}
{{جعبه اطلاعات میراث جهانی یونسکو
'''نِسا''' از شهرهای باستانی [[ایران]] در [[خراسان]] بود. این شهر که پایتخت [[اشکانیان]] بود امروزه در محدوده کشور ترکمنستان قرار گرفته است.
| نام =نسا
| تصویر =Nisa.jpg
| توضیح تصویر =
| کشور ={{پرچمک|ترکمنستان}} [[ترکمنستان]]
| نوع =[[فرهنگی]]
| معیارها = ii, iii
| شماره ثبت =[http://whc.unesco.org/en/list/1242 ۱۲۴۲]
| منطقه =[[آسیا]] و [[اقیانوس آرام]]
| تاریخ ثبت =[[۲۰۰۷(میلادی)|۲۰۰۷]]
| میراث در خطر؟ =
}}
 
در زمان [[پارتیان]] (اشکانیان) که از اواخر قرن سوم پیش از میلاد تا اوائل قرن سوم میلادی، یعنی بیش از چهارصد سال بر قلمرو آن زمان ایران حکومت کردند، شهر نسا از مهمترین شهرهای ایران به شمار می رفت و به نظر برخی مورخان، ارگ نسا، نخستین جایی بوده است که اشگ اول، بنیانگذار سلسله اشکانی به عنوان مرکز فرمانروایی خود برگزید.
 
 
اگرچه نسا پایتخت اشکانیان نبود اما پایگاه این خاندان به شمار می رفت و برخی شاهان اشکانی در این شهر دفن شدند.
 
'''نِسا''' از شهرهای باستانی [[ایران]] در [[خراسان]] بود. این شهر که پایتخت [[اشکانیان]] بود امروزه در محدوده کشور ترکمنستان قرار گرفته استگرفته‌است.
در زمان [[پارتیان]] (اشکانیان) که از اواخر قرن سوم پیش از میلاد تا اوائل قرن سوم میلادی، یعنی بیش از چهارصد سال بر قلمرو آن زمان ایران حکومت کردند، شهر نسا از مهمترین شهرهای ایران به شمار می رفتمی‌رفت و به نظر برخی مورخان، ارگ نسا، نخستین جایی بوده استبوده‌است که اشگ اول، بنیانگذار سلسله اشکانی به عنوان مرکز فرمانروایی خود برگزید.
 
اگرچه نسا پایتخت اشکانیان نبود اما پایگاه این خاندان به شمار می رفتمی‌رفت و برخی شاهان اشکانی در این شهر دفن شدند.
 
نسا در پارسی باستان به معنی آباد و آبادی بوده و هم اکنون روستاهایی با نام نسا در استانهای البرز، فارس، کرمان و خراسان وجود دارد.
 
نام نسا در زمان فرمانروایی [[مهرداد اول]] اشکانی (171۱۷۱ تا 138۱۳۸ پیش از میلاد) به [[مهردادکرت]] تغییر یافت اما امروزه باستانشناسان و مورخان آن را همچنان با نام نسا می شناسندمی‌شناسند.
 
آن گونه که در گزارشهای تاریخی آمده، نسا چند سال پیش از میلاد مسیح بر اثر زمین لرزه سهمگینی ویران شد اما دوباره بازسازی شد و به حیات خود ادامه داد.
سطر ۱۴ ⟵ ۲۹:
پس از آنکه [[ساسانیان]] به فرمانروایی اشکانیان پایان دادند، نسا اهمیت خود را از دست داد و رو به زوال نهاد اما [[پیروز]]، پادشاه ساسانی این شهر را دوباره احیا کرد.
 
در شاهنامه [[فرودسی]] دست کم در دو جا به نام به این شهر اشاره شده استشده‌است:
 
ز گرگان بیامد به شهر نسا
سطر ۲۶ ⟵ ۴۱:
پرستنده و کاردار بسا
 
که در داستان جنگ [[انوشیروان]] ساسانی با رومیان از این شهر نام برده شده استشده‌است.
 
در متون تاریخی فارسی و عربی پس از اسلام پیوسته از نسا به عنوان یکی از شهرهای مهم خراسان یاد شده استشده‌است.
 
از زمان [[صفویه]] که در نتیجه جنگ میان صفویان و امرای [[خیوه]]، ترکمنان به صورت گسترده از نواحی شمالی تر آسیای میانه به مناطقی که اکنون در جنوب [[ترکمنستان]] و شمال شرق ایران قرار دارند کوچیدند، نسا جای خود را به شهر [[باقر]] داد که از مراکز خانهای ترکمن بود.
 
با اشغال آسیای میانه به دست روسها و در قرارداد تعیین سرحد ایران و روسیه که در سال 1885۱۸۸۵ میان دو کشور منعقد شد، نسا جزو خاک روسیه قرار گرفت، هرچند فاصله چندانی از مرز ایران ندارد.
 
هم اکنون از نسا تنها بقایای ارگ کهن اشکانی آن مانده که در نوع خود از آثار باستانی منحصر به فرد جهانی به شمار می رودمی‌رود و مورد بازدید عمومی قرار دارد، از خان نشین باقر در نزدیکی آن هم روستایی به همین نام باقی است.
 
در کاوشهای باستانی ارگ نسا، دخمه‌ها و پرستشگاههای مربوط به آیین [[مهرپرستی]] که پیش از همه گیر شدن کیش زرتشت در ایران رواج داشته به دست آمده استآمده‌است.
 
برخی از آثار باستانی کشف شده در این ارگ، نشانه‌های هنر باستانی یونانی را دارند که به دوران سلطه جانشینان [[اسکندر مقدونی]] به ایران باز می گردندمی‌گردند و اشکانیان فرمانروایی شان را برچیدند.
 
 
== منابع ==
 
 
 
 
==پانویس==
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}}
 
==سرچشمه ها==
ویکی‌پدیا انگلیسی
* [http://zamaaneh.com/rohani/2010/05/post_319.html «نسا»، شهری اشکانی در ترکمنستان]، رادیو زمانه، برداشت شده در ۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۹.
[http://www.bbc.co.uk/persian/arts/story/2007/06/070628_mf_nisa.shtml «ارگ نسا میراث جهانی اعلام شد»]، بی بی سی فارسی، نوشته شده در پنج شنبه 28۲۸ ژوئن 2007۲۰۰۷ - 07۰۷ تیر 1386۱۳۸۶
 
{{جغرافیا-خرد}}
{{میراث جهانی یونسکو در ترکمنستان}}
{{نیشابور}}
 
[[رده:شهرهای باستانی ایران]]
[[رده:ربع نیشابور]]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/نسا»