'''ابوطاهر مجدالدین محمد فیروزآبادی''' (۸۱۷ / ۸۱۶ -۷۲۹ ق)، عالم لغوى، ادیب، مفسر، قاضى و فقیه شافعى.
نسبش به شیخ [[ابواسحاق شیرازی ]] و به روایتى به [[ابوبكرابوبکر]] صدیق مىرسید و لذا او خود را صدیقى معرفى مىكردمىکرد.
در [[كازرونکازرون]] به دنیا آمد و در آن جا در هفت سالگى قرآن را حفظ كردکرد. در هشت سالگى به شیراز رفت و از محضر علماى آنجا استفاده نمود، سپس به [[بغداد]]، [[مصر]]، [[شام]]، [[روم]]، [[حجاز]]، [[یمن]] و اغلب سرزمینهاى شرقى مانند [[هند]] مسافرت كردکرد. فقه و تفسیر و حدیث و علوم مختلف را از اساتید مكانهاىمکانهاى مختلف فراگرفت. در [[دمشق]] در محضر درس [[ابنقیم]] و [[تقىالدین سبكىسبکى]] و فرضى و [[شیخ خلیل مالكىمالکى]] حضور یافت. وى مورد عنایت شاه شجاع مظفرى، حكمرانحکمران [[آذربایجان]] و امیر [[تیمور گورکانی]] و سلطان بایزیدخان عثمانى بود، بیشتر از همه در دربار ملكملک اشرف اسماعیل حكمرانحکمران یمن تقرب یافت و داماد وى شد. مدت بیست سال قاضى شهر زبید یمن بود، تا به مقام قاضىالقضاتى یمن و درجهٔ شیخالاسلامى رسید. وى در زبید یمن درگذشت و در تربت شیخ اسماعیل جبروتى دفن شد. شیخ [[رمضان عطیفى]] كتابىکتابى در شرح حال فیروزآبادى نگاشته است. از فیروزآبادى حدود چهل تصنیف ذكرذکر كردهاندکردهاند.
==آثار==
«قاموس المحیط و القابوس الوسیط الجامع لماذهب من كلاماکلاما لعرب شماطیط»، كهکه به «قاموس اللغه» نیز معروف است، در چهار جزء، كهکه مهمترین اثر وى مىباشد؛ «اللامع المعلم العجاب الجامع بین المحكمالمحکم و العباب»، در شصت مجلد كهکه پس از آن آنها را در دو مجلد خلاصه كرد؛کرد؛ «بصائر ذوى التمییز فى لطائف الكتابالکتاب العزیز»، در دو مجلد؛ «الجلیس الانیس فى اسماء الخندریس»؛ «المرقاه الوفیه فى طبقات الحنفیه»؛ «البلغه فى تراجم ائمه النحو و اللغه» یا «البلغه فى تاریخ ائمه اللغه»؛ «سفر السعاده»، در حدیث و سیره نبوى؛ «نغبه الرشاف من خطبه الكشافالکشاف»؛«نزهه الاذهان فى تاریخ اصفهان»؛ «تحبیر الموشین فى مایقال بالسین و الشین»؛«الاسعاد بالاصعاد الى درجه الاجتهاد»؛ «الدرر الغالى/ الدرر الغوالى فى الاحادیث العوالى»؛ «الدرر النظیم المرشد الى مقاصد القرآن العظیم»، در تفسیر؛ «النفحه العنبریه فى مولد خیر البریه (ص)»؛ «زاد المعاد فى وزن بانت سعاد»؛ شرح «صحیح» بخارى.