ابن اسفندیار: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
== ابن اسفندیار طبری آملی ==
'''ابن اسفندیار''' مورخ قرن [[قرن ۶|ششم]] و [[قرن ۷|هفتم]] می‌باشد. وی مولف [[تاریخ طبرستان]] است ولی اطلاعات زیادی از زندگی او در دست نیست.
وی در هنگام کشته شدن [[رستم بن اردشیر]]، اسپهبد [[باوندیان]] [[تبرستان]]، در [[بغداد]] بود. کتاب تاریخ تبرستان وی توسط [[ادوارد براون]] به [[انگلیسی]] ترجمه گشت و در سال ۱۹۰۵ میلادی منتشر شد.
== کتاب و زندگی ==
کتاب تاریخ طبرستان نوشته ابن اسفندیار، یکی از کتب مهم تاریخی درباره ی سرزمین مازندران و پیشینه ی آن است. مؤلف این کتاب بهاء الدین محمدبن حسن مشهوربه ابن اسفندیار است. بنا به آنچه که از او می دانیم تاریخ ولادتش بر ما پوشیده است اما گفته شده که متولد شهر آمل بوده و دردربار سلاطین محلی آل باوند از حمایت سخاوتمندانه ی حسام الدوله اردشیر بن حسن برخوردار بوده است.
ابن اسفندیار که درسال 606 هجری از مأموریتی از بغداد به طبرستان باز می گشت، درعراق عجم از قتل رستم بــن اردشیر پسر و جانشین حــامی خود مطلع شد. وی که از این حادثه اندوهگین شده بود دو ماه را در ری سپری کرد و درآنجا ضمن مطالعات خویش به نسخه ای از کتاب عربی تاریخ طبرستان نوشتة ابوالحسن یزدادی برخورد. ابن اسفندیار ظاهراً برای ترویج بیشتر این کتاب تصمیم گرفت که آن را به فارسی ترجمه کند و ذکر اردشیر آل باوند حامی خود و نیاکان و جانشینان وی را به آن اضافه نماید. اندکی پس از ترجمه ی نخستین بخش کتاب از پدرش نامه ای دریافت کرد که از او خواسته بود خانه به دوشی را پایان دهد و به زادگاهش آمل باز گردد. ابن اسفندیار به سبب ناآرامی های طبرستان مدت کمی را در آمل گذراند و دوباره هوای سفر کرد. او به زودی آمل را ترک و رهسپار خوارزم شد. ابن اسفندیار خوارزم را سرزمینی آباد و مرکز بزرگ تعلیم و تعلم معرفی می کند. پس از پنج سال اقامت در خوارزم که طی آن مواد بیشتری برای تاریخ خود گردآورد، روزی دریک کتاب فروشی، نسخه ای از ترجمة عربی نامة تنسر موبد بزرگ اردشیر ساسانی را خطاب به "جسنسف " شاه طبرستان که توسط ابن مقفع به عربی ترجمه شده بود یافت. ابن اسفندیار با گنجانیدن ترجمة فارسی این رساله درتاریخ خود، این قطعه ی مهم ادبیات پهلوی را به روزگار ما رسانید.
کتاب تاریخ طبرستان که ابن اسفندیار تا سال 613 هجری هنوز مشغول نوشتن آن بود، از لحاظ تاریخی و جغرافیایی و شرح حال کسان اطلاعات سودمندی دارد. پس از ابن اسفندیار، نویسنده ای ناشناس تاریخ وقایع سالهای 606 هجری تا حدود 750 هجری یعنی از پایان نخستین دورة حکومت آل باوند بر طبرستان تا پایان دومین دورةحکومت ایشان رابه آن افزوده است.
== منابع ==
* فرهنگ دهخدا
سطر ۸ ⟵ ۱۲:
[[رده:اهالی آمل]]
[[رده:تاریخ‌نگاران اهل مازندران]]
[[رده:رده:تاریخ‌نگاران اهل ایران]]
[[رده:باستان‌شناسان اهل ایران]]
[[رده:ایران شناسان]]
[[mzn:ابن اسفندیار]]
| |||