هرات: تفاوت میان نسخه‌ها

=== [[معاهده پاریس]] و جدایی از ایران ===

{{نوشتار اصلی|جدایی هرات از ایران}}

پس از سقوط صفویان هرات مدتی در اشغال [[ابدالی|طایفهٔ ابدالی]] بود و به دست [[نادر شاه افشار]] افتاد. پس از مرگ نادر [[افغان|افغان‌ها]] بر هرات مسلط شدند. [[انگلستان]] که از دیر زمان نگران دست اندازی [[روسیه تزاری|روسیه]] به [[هندوستان]] بوده چشم طمع به سرزمینی دوخته که خود نام [[افغانستان]] بر آن نهاده بود تا بتواند آن را به صورت حایلی میان متصرفات آسیایی روسیه و هندوستان درآورد و مانع پیشروی روسیه به سوی [[اقیانوس هند]] و آسیای جنوبی شود. در دوران معروف به [[بازی بزرگ]] ماموران بریتانیایی در هرات فعال بودند و از جدایی آن از حکومت ایران پشتیبانی می‌کردند. در ۱۲۴۹ ه‍. ق [[عباس میرزا]] از سوی [[فتح‌علی شاه قاجار]] مامور پس گرفتن هرات از افغان‌ها شد {{مدرک}}. مرگ عباس میرزا در راه [[مشهد]] این کار را ناتمام گذاشت. [[محمد شاه قاجار]] نیز کوششی برای فتح هرات کرد که ناکام ماند. در زمان [[ناصرالدین شاه قاجار]]، [[دوست محمدخان]]، حاکم [[کابل]] و [[قندهار]] هرات را گرفت. نیروهای ناصرالدین شاه تحت فرمان [[حسام‌السلطنه]] هرات را محاصره کردند و در سال ۱۲۷۳ این شهر را گرفتند. با مداخلات بریتانیا در جنوب ایران و بحرانی شدن [[روابط ایران و بریتانیا]] طی [[معاهده پاریس]] که در ۱۲۷۳ ه. ق. (۲۳ جنوری ۱۸۵۷ میلادی) در [[پاریس]] بین نماینده ایران و سفیر بریتانیا امضا شد قرار شد که نیروهای بریتانیا از بنادر و جزایر جنوب ایران خارج شوند و در عوض ایران نیز سپاهیان خود را از هرات فراخواند و بناچار از شهر هرات و غرب افغانستان امروز صرف نظر کند. هرات که از زمان تاسیس کشور [[ایران]] به دست [[کوروش بزرگ]] همیشه بخشی وفادار از ایران و کانون فرهنگ و ادب این سرزمین، و برای مدتی نیز شاهزاده نشین ایران و مقر حکومت [[خراسان]] بود به همراه قسمت‌هایی از شرق [[هریرود]] به بعد به متصرفات امیر افغان (دوست محمدخان) ضمیمه گردید.