باختر (تاجیکستان): تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز r2.7.1) (ربات افزودن: ko:쿠르곤텝파 |
و ویکیپدیای تاجیکی |
||
خط ۳۲:
قرغانتپه در ۱۰۰ کیلومتری شهر دوشنبه واقع شده و شهر خوش آب و هوایی نیست. شهر قرغانتپه با ۸۵ هزار نفر جمعیت، سومین شهر تاجیکستان است. این شهر مرکز صنعت [[پنبه]] در تاجیکستان است و جمعیت آن بهجز تاجیکها شامل اقلیتهای بزرگی از ازبکها و روسها نیز میشود.
==پیشینه==
تاریخنامهها و آثار جغرافیایی گواهند که قرغانتپه در گذاشته لیوَکَند نام داشتهاست. بنا بر بازیافتههای باستانشناسی این شهر در جای قرغانتپه هنوز در زمان کوشانیان (سدهاس یک تا چهار میلادی) وجود داشتهاست.<ref>Staviskij B. Ja. Kuşanskaja Baktrija. Problemы istoriji i kulьturы. — M.: Nauka, 1977. – 296 s. – ص. 69</ref> آن شهر تا زمان گسترش اسلام در آسیای میانه یکی از آبادترین شهرهای [[وخش]] بودهاست. در اواخر سده هفت و آغاز سده هشت این شهر را مسلمانان گرفتند و از آن پس در تاریخنامهها و آثار جغرافیدانان اسلامی ان شهر با نام لاوَکند و لیوکند یاد شداست.
چنانچه ابواسحاق ابراهم ابن محمد فارسی استخری در [[مسالک و الممالک]] (نوشته شده در سال ۹۵۰ م.) مینوسد که از لاوکند تا هـَلاوَرد یک منزل و تا پل سنگین دو منزل راه بودهاست.<ref>استخری، ابواسحاق بن محمد فارسی، مسالک و الممالک (به اهتمام ایرج افشار)، تهران: انتشارات شرکت انتشاراتی علمی و فرهنگی، ۱۳۶۸/۱۹۸۹. ص۲۱۷.</ref> قدیمیترین اثر جغرافیایی به زبان فارسی یعنی حدود العالم که در سال ۹۸۲ م. تالیف شدهاست آورده که لیوکند از وخش است و «جایی است که از وی گوسپند وخشی خیزد».<ref>حدود العالم من مشرق الی المغرب (سال ۳۷۲ هجری قمری=۹۸۲ میلادی) (ویرایش دکتر منوچهر ستوده). تهران: انتشارات کتابخانه طهوری، ۱۳۶۲ خ. / ۱۹۸۳ م. ص۱۱۹.</ref>
[[مقدسی]]، یکی دیگر از جغرافیدانان مشهور سده دهم در کتاب معروفش [[احسن التقاسیم]] این شهر را لاوکند نوشته است.
بنا بر منابع تاریخی لیوکند در سدههای دهم تا سیزدهم یکی از دو شهر بزرگ وخش بوده ولی هنگام حمله مغول در سال ۱۲۲۱ به دست چنگیزیان نابود شوده است. در پی قتل عام لیوکندیان به دست مغولها نام شهر از یادها رفت و جایش نیز فراموش گشت. پس از هفتصد سال ویرانههای لیوکند را باستانشناس شوروی ت.ِای. زیمل پیدا کرد. در پی کاوشهای باستانشناسی و بررسیهای جغرافی آشکار شد که لیوکند همان خرابههای قرغانتپه است که بزرگترین خرابهای است که از سدههای میانه در بخش شمالی وادی وخش باز مانده است. ان شهر در کنار کانال قدیمی جویبار جای داشته و قلعهای بودهاست که از روز بنیاد تا آغاز سده بیستم در تامین امنیت وخشانزمین نقش کلیدی داشتهاست.<ref>Zejmalь T. I. Drevnie i srednevekovыe kanalы Vaxşskoj dolinы. Stranы i narodы Vostoka, vыp. 10. Srednjaja i Tsentralьnaja Azija. — M., 1971. – s. 37 – 67. – ص. 50</ref>
آبادی دوباره شهر از سده شانزدهم آغاز میشود. نام کنونی شهر در تاریخنامههای سده هفده آمده و برگرفته از قلعهای است که بر تپهای در مرکز شهر در میان جویبار و جوی خانم جای دارد. به گفته باستانشناسان این تپه هنوز در زمان حکمرانی کوشانیان وجود داشتهاست.
{{تاجیکستان-خرد}}
سطر ۳۹ ⟵ ۵۱:
<small>Wikipedia contributors, "[http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Qurghonteppa&oldid=226793553 Qurghonteppa]," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed July 20, 2008).
* [http://www.fallingrain.com/world/TI/2/Qurghonteppa.html fallingrain]</small>
{{پانویس}}
{{پایان چپچین}}
|