'''منطقه پرواز ممنوع''' (No-Fly Zone)، منطقهای است که پرواز هر نوع [[هواپیما]] در آن ممنوع است. مفهوم پرواز ممنوع در شکل سنتی آن بیشتر برای امنیت مرزهای سرزمینی یک کشور از سوی دولتهای حاکم بر آنها اعمال میشد. کشورها برای حفاظت و صیانت از مرزهای سیاسی خود و یا مراکز تاریخی خود از پرواز هرگونه هواپیمایی بر آسمان این مناطق جلوگیری میکردند. به طور مثال کشور روسیه اجازه هیچ نوع پروازی را بر فراز شهر [[مسکو]] نمیدهد.
منطقه پرواز ممنوع گاهاً از سوی دولتها در مرزهای سرزمینی آنها تعریف میشود و اجازه پرواز در چنین مناطقی به هواپیماهای داخلی و خارجی داده نمیشود. همچنین این مناطق می توانند بواسطه نوع هواپیماها تعریف شوند مانند مسافربری و نظامی.
از سال ۱۹۹۲ به این سو معنای دیگری نیز به این مفهوم اضافه شد. با بالا گرفتن درگیرها در عراق میان حکومت صدام حسین و کردهای ساکن شمال عراق، ترکیه، امریکا، فرانسه و انگلستان بر فراز شمال عراق منطقه پرواز ممنوع اعلام میکنند. از این پس در عرصه روابط بین الملل، منطقه پرواز ممنوع صرفا تداعی گر مرزهای داخلی یک کشور نیست، بلکه کشورهای دیگر نیز میتوانند این منطقه را بر فراز آسمان یک کشور اعمال کنند.
پس از تجربه این واقعه در عراق، با بالا گرفتن آتش درگیریها در یوگوسلاوی سابق، پس از فروپاشی روسیه شوروی- امریکا و دیگر متحدان ناتو با تصویب قطعنامهای در شوای امنیت سازمان ملل، این منطقه را بر فراز این کشور اعمال میکنند. پس از این دو مدل تاریخی، اعمال منطقه پرواز ممنوع به عرفی در روابط بین الملل مبدل میشود. در حال حاضر نیز شاهد آن هستیم که این منطقه بر فراز لیبی اعمال شده است.
اما مفهوم پرواز ممنوع در شکل سنتی آن بیشتر برای امنیت مرزهای سرزمینی یک کشور از سوی دولتهای حاکم بر آنها اعمال میشد. کشورها برای حفاظت و صیانت از مرزهای سیاسی خود و یا مراکز تاریخی خود از پرواز هرگونه هواپیمایی بر آسمان این مناطق جلوگیری میکردند. به طور مثال کشور روسیه اجازه هیچ نوع پروازی را بر فراز شهر مسکو نمیدهد.
== منابع ==
* [http://www.fardanews.com/fa/news/143813/%D8%AF%D8%B1-%D9%83%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D9%85%D8%AE%D8%AA%D9%84%D9%81-%DA%86%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B7%D9%82%D9%8A-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%85%D9%86%D9%88%D8%B9-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF-%D8%9F در کشورهای مختلف چه مناطقی پرواز ممنوع هستند؟]