بانوگشسب‌نامه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اندرویکی و اصلاحهای نوشتاری
Amirobot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: خردبندی، {{خرد}} تبدیل شد به {{ایران-خرد}}-iwenproj ؟; زیباسازی
خط ۱:
'''بانو گُشَسْپ''' از شخصیتهای حماسی ایرانیان است. او دختر [[رستم]] و همسر[[گیو پسر گودرز|گیو]] و مادر [[بیژن پسر گیو|بیژن]] است. وی از زنان جنگاور و پهلوان است. مادر بانوگشسپ خالهٔ [[کیقباد|کی‌قباد]] است و به روایتی [[گلندام]] نام دارد.
'''بانو گشسب''' دختر [[رستم]] و شیر زن و یکی از بانوان پهلوان ایران زمین است که منظومه‌ای به همین نام یعنی منظومهٔ بانوگُشَسب‌نامه یا بانوگشسپ‌نامه برای ایشان سروده شده و یکی از حماسه‌های ملی ایران محسوب میشود. بانو گشسب خواستگاران فراوانی داشت که هر کدام از این خواستگاران پهلوان بوده اند و هر کدام ماجرایی داشته‌اند. نامهای این پهلوانان در زیر آمده است. سرانجام برادر [[رهام]] یعنی [[گیو]] موفق می شود با بانو گشسب ازدواج کند.
منظومهٔ ''[[بانو گشسپ نامه]]'' در شرح ماجراها و دلاوریهای وی است.
 
رستم دختری دیگری نیز (از خالهٔ کی‌قباد) به نام [[زربانو]] دارد.
ظاهراً مآخذ ''بانوگشسب‌نامه'' شاهنامه‌های منثور و گزارشنامه‌های پهلوانان پیش از دورهٔ اسلامی در ایران بوده است. ''بانوگشسب‌نامه'' حماسه‌ای خوش‌فرجام است که به رشته‌داستان‌های رزمی و پهلوانی عامیانهٔ پایان دوره ساسانی مربوط میشود و شرح دلاوریهای بانو گشسپ است. این منظومه در بحر متقارب (همچو ''[[شاهنامه]]'') و در حدود ۱۰۰۰ بیت است. ''بانوگشسب‌نامه'' ظاهرا تنها [[حماسه|حماسهٔ]] ملی ایران‌زمین است که پهلوان‌بانویی، قهرمان داستان است و در وصف جنگاوری‌هایش منظومه‌ای حماسی سروده شده است. نام سرایندهٔ آن مشخص نیست ولی احتمال می‌رود ناظم ''گشسب‌نامه'' و همچنین منظومهٔ دیگری به نام ''[[فرامرزنامه]]'' شاعری از اهالی [[کوره|کورهٔ]] اردشیر ([[گور]] یا همان [[فیروزآباد]] فارس) و مسلمان شیعه بوده است.
= بانو گشسپ در طو مار شاهنامه =
 
نام بانو گسسپ در شاهنامه فردوسی نیامده است ولی در [[طومار شاهنامه]] به گشسب بانو و کارهای او اشاره زیادی رفته است .بانو گشسپ طبق طو مارها بعد از فرامرز به دنیا آمد ولی از سهراب بزرگتر بود. اشاره شده است که او در لشکر کشی سهراب به ایران با سهراب جنگید و دست او را شکست ولی پیران ویسه وزیر افراسیاب نامه ای از رستم جعل کرد و برای بانو گشسپ فرستاد که ای دختر چگونه جرات کرده ای در کاری که به به مر دان مربوط است دخالت کنی اگر باز نگردی تو را نخواهم بخشید و چنین بود که بانو گشسپ بازگشت.
== شخصیتها ==
نیز گفته شده است که بانو گشسپ خواستگاران بسیار داشت و کی کاووس پادشاه ایران و طوس و گیو از جمله خواستگاران او بودند ولی بانو گشسپ شرط کرده بود که فقط با کسی ازدواج خواهد کرد که بتواند در کشتی گرفتن او را شکست دهد اما از آن جا که هیچ کس نتوانست این شرط را به جا بیاورد بانو گشسپ سرانجام با خواست پدرش با گیو ازدواج کرد گرچه میگویند که او در شب اول ازدواجش دست و پای گیو را بسته و او را در گوشه ای از خانه انداخته بود.
همراه با بانوگشسپ، ۲۵ شخصیت دیگر در ساختن این قصه سهم دارند که نام اکثر آنان در شاهنامه آمده است: [[رستم]]، [[فرامرز پسر رستم|فرامرز]]، پادشاه پریان، [[زال]]، [[زواره پسر زال|زواره]]، [[شیده]]، [[پیران ویسه|پیران]]، [[افراسیاب]]، [[تمرتاش]]، [[گرسیوز]]، [[چیپال]]، [[جیپور]]، شاه شاهان، [[کیکاووس|کی‌کاووس]]، [[فریبرز پسر کاووس|فریبرز]]، [[طوس]]، [[گودرز]]، [[گیو پسر گودرز|گیو]]، [[بهرام پسر گودرز|بهرام]]، [[رهام|رُهام]]، [[اشکش]]، [[گرگین پسر میلاد|گرگین]]، [[فرهاد]]، [[خراد]]، [[برزین]].
بانو گشسپ به همراه خواهرش زرسپ بانو در جنگ هفت لشکر شرکت داشت . پس از این که بهمن فرامرز را کشت و زال به کوه نزد سیمرغ رفت گشسپ بانو به دنبال زال به کوه رفت.
== منابع ==
* ''بانوگشسب‌نامهبانوگشسپ‌نامه'' به. تصحیح روح‌انگیز کراچی،کراچی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران ۱۳۸۲.
طومار شاهنامه فردوسی سیداحمد هاشمی، سیدمصطفی سعیدی
 
{{ایران-خرد}}
== منبع ==
''بانوگشسب‌نامه'' به تصحیح روح‌انگیز کراچی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران ۱۳۸۲.
 
[[رده:داستان‌هایاساطیر ایرانی]]
[[رده:حماسه‌هایادبیات ملی ایرانفارسی]]
 
[[ar:بانوكشسب نامة]]
[[en:Banu Goshasp]]