کریز: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Amirobot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات:تصحیح پيوند به بيرون يا عنوان پيوند. اطلاعات بیشتر
Abdollahpor (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۰:
|تراکم‌جمعیت=
|زبان=
|مذهب=اسلام شیعه
|مساحت=
|ارتفاع=
خط ۲۸:
|دهیار=
|ره‌آورد=
|پیش‌شماره=0532891
|وب‌گاه=www.keriz.ir
|جمله‌خوشامد=
|پانویس=
خط ۴۶:
{{ایران-خرد}}
{{روستاهای شهرستان کاشمر}}
کل
 
موقعيت و تاريخچه
روستاي کريز از توابع بخش کوهسرخ شهرستان کاشمر، با مختصات جغرافيايي 58 درجه و 18 دقيقه طول شرقي و 35 درجه و 28 دقيقه عرض شمالي، در 48 کيلومتري شمال غربي کاشمر قرار گرفته است.
اين روستا از سطح دريا 1400 متر ارتفاع دارد و آب و هواي آن معتدل کوهستاني، با زمستان‌هاي سرد و تابستان‌هاي معتدل است.
روستاي کريز از شمال غربي به کوه باغ دشت و از جنوب شرقي به کوه پلنگوان محدود مي‌شود. رودخانه کال کرمگ از جنوب روستا عبور مي‌کند.
روستاي کريز يکي از روستاهاي قديمي و کهن شهرستان کاشمر به شمار مي‌آيد. بند شاهي، از آثار ملي ثبت شده، در نزديکي روستا واقع شده است و بر قدمت روستاي کريز دلالت دارد
مردم روستاي کريز به زبان فارسي با لهجه محلي سخن مي‌گويند، مسلمان و پيرو مذهب شيعه جعفري هستند.
الگوي معيشت و سکونت
براساس نتايج سرشماري سال 1375، روستاي کريز 1326 نفر جمعيت داشته است که در سال 1385، به حدود 1450 نفر افزايش يافته است.
اقتصاد روستاي کريز، بر پايه فعاليت‌هاي زراعي، باغداري و دامداري استوار شده است.
گروهي از مردم روستا در امور خدمات و صنايع دستي اشتغال دارند.
مهم‌ترين محصولات زراعي روستا گندم، پنبه، تره‌بار و غلات است که در اراضي ديم و آبي روستا کشت مي‌شوند. گردو، بادام، زردآلو، آلو، هلو و انگور از محصولات سردرختي روستاست.
مراتع غني پيرامون روستا، موجبات رونق دامداري را فراهم آورده و پنير، ماست و کره، مهم‌ترين و معروف‌ترين محصول آن است.
زنان روستاي کريز با توليد صنايع دستي نقش مهمي در بهبود اقتصادي و درآمد خانوار روستايي دارند.
روستاي کوهپايه‌اي کريز، بافت مسکوني متمرکزي دارد. کوچه‌هاي آن نامنظم و پيچ در پيچ است.
منظره خانه‌هاي روستايي با ديوارهاي گلي و سقف‌هاي مسطح، درآميختگي فضاي کالبدي روستا را با محيط طبيعي بطور زيبايي به نمايش گذاشته است.
شکل خانه‌ها و بهره‌وري از فضاهاي دروني آن، از نوع معيشت و ميزان درآمد اقتصادي ساکنين آن تأثير پذيرفته است.
مصالح به کار رفته در ساختمان‌هاي قديمي شامل گل، سنگ، خشت و چوب است، ولي در ساخت خانه‌هاي جديد از مصالح سيمان، گچ، آجر و تيرآهن استفاده مي‌شود.
جاذبه‌هاي گردشگري
منابع غني آب، ارتفاعات سرسبز و زيبا، چشمه آب معدني و امکانات اقامتي براي گردشگران، روستاي کريز را به خصوص در سه فصل اول سال، به يکي از مراکز تفرجگاهي جذاب در سطح منطقه تبديل نموده است. برخي از جاذبه‌هاي روستاي کريز عبارتند از:
رودخان کال کرمگ، از جنوب روستاي کريز عبور مي‌کند. اين رودخانه از ارتفاعات باغ دشت و کوه کمرسياه سرچشمه مي‌گيرد و پس از مشروب نمودن اراضي زراعي و باغ‌هاي روستا، به رودخانه کال شش تراز مي‌پيوندد. حواش رودخانه در فصول بهار و تابستان مکان مناسبي جهت گذران اوقات فراغت و تفريح و تفرج به شمار مي‌آيد.
ارتفاعات اطراف روستاي کريز مشتمل بر کوه باغ دشت در شمال غربي و کوه پلنگوان در جنوب شرقي روستاست. بخشي از اين ارتفاعات، از درختان انبوه پوشيده شده و بخشي ديگر مراتعي هستند که انواع گياهان دارويي و صنعتي در آنها مي‌رويد. در دامنه اين ارتفاعات سرسبز و زيبا، چشمه‌ساران متعددي از دل کوه مي‌جوشد. طراوت و دلپذيري چشمه‌سارها، زيبايي کوهستان را دو چندان مي‌نمايد.
در فاصله 17 کيلومتري روستا، بر دامه کوه سياه و در قسمت غربي شهر ريوش، آب معدني کريز واقع شده است. اين چشمه آب معدني، املاح و مواد معدني سودمندي دارد و هر ساله، گردشگران زيادي از شهرها و روستاهاي اطراف، براي استفاده از خواص درماني اين آب معدني، به روستا مراجعه مي‌کنند. آبشار بسيار زيبايي در نزديکي روستا قرار دارد. برخورد آب با سنگ‌ها و صداي گوشنواز آن، همراه با منظره سرسبز و زيباي درختان و گياهان کم نظير اطراف آبشار، سبب شده است که هر ساله، گردشگران فراواني از آن ديدار کنند.
سد شاهي يا بند شاهي از جاذبه‌هاي تاريخي روستاست. اين سد که در هزار متري روستا واقع شده، نشان دهنده تاريخ و گذشته با شکوه آن است که امروزه به يکي از مکان‌هاي تاريخي و تفرجگاهي مورد توجه گردشگران تبديل شده است. اين اثر تاريخي، در فهرست آثار ملي ثبت شده است.
برگزاري مراسم و تشريفات ويژه اعياد و عزاداري‌هاي ملي و مذهبي در ميان مردم روستا کريز معمول است. آنان در آستانه تحويل سال نو به پيشواز عيد باستاني نوروز مي‌روند و مراسم شب يلدا، چهارشنبه سوري و سيزده به در را با رسوم ويژه آن برگزار مي‌کنند. در اعياد مذهبي به جشن و سرور و در ايام محرم و وفات و شهادت ائمه به عزاداري مي‌پردازند. اجراي انواع آوازها، ترانه‌ها و رقص‌هاي محلي همراه با نواختن آلات متنوع موسيقي، از ويژگي‌هاي جشن‌ها و عروسي‌هاي در روستاي کريز است.
پوشاک مردم روستاي کريز به تدريج به پوشاک رايج در شهرها تبديل شده است. برخي از زنان روستا در مراسم و جشن‌هاي محلي از لباس‌هاي محلي استفاده مي‌کنند. اين لباس‌هاي زيبا از پارچه‌هاي طرح‌دار با رنگ‌هاي شاد تهيه مي‌شوند و با زيورآلات و پولک‌هاي رنگي تزيين مي‌شوند.
صنايع دستي روستاي کريز مشتمل بر پارچه بافي و قالي بافي است که به دست هنرمندانه زنان روستايي صورت مي‌گيرد.
انواع آش، اشکنه بند، کمه جوش، اشکنه سماق، اشکنه قورمه، گرماس، اشکنه گوجه فرنگي، اشکنه تخم خربزه، بلغور شير، خورشت کريا و قوروتي از غذاهاي محلي خوش طعم و لذيذ روستاي کريز است. طبخ انواع غذاهاي گوشتي مانند کباب‌ها و خورشت‌ها نيز، در روستا رواج دارد.
دسترسي: روستاي کريز از طريق شهر کاشمر با جاده‌اي آسفالت قابل دسترسي است.
== منابع ==
* بنیادپژوهشهای فرهنگی- تاریخی) وابسته به شهرداری ریوش
{{پانویس}}
وبسایت رسمی روستای کریز
www.keriz.ir
 
[[رده:روستاهای شهرستان کاشمر]]