سرخ‌پوستان ایالات متحده آمریکا: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سرخپوستان بومی ایالات متحده آمریکا''' {{انگلیسی|Native Americans}} به بومیان قدیمی کشور آمریکا اطلاق می شودمی‌شود که امروزه بصورت اقلّیتی در میان جمعیت مهاجر بعدی بسر می برندمی‌برند. این اقوام به گروه هایگروه‌های بومی آمریکای شمالی تعلق دارند و زبان هایزبان‌های متعددی را تکلم می کنندمی‌کنند.برخی هنوز به سنّت هایسنّت‌های قدیمی قومی خود پایبند مانده اندمانده‌اند و برخی تحت همسان سازی با فرهنگ مدرن آمریکایی خوگرفته اندخوگرفته‌اند.

اقوام سرخپوست [[آمریکای شمالی]] از بازماندگان گروه هاییگروه‌هایی هستند که در حدد بیست هزارسال پیش از میلاد از نواحی سر شمال [[سبیری]] گذشته و به قاره جدید وارد شده بودند.برخلاف ساکنان مزوآمریکا و نواحی متمدن [[آمریکای مرکزی]] و جنوبی, سرخپوستان آمریکای شمالی چندان متمدن نبوده و حالتی نیمه بدوی داشتند.بیشتر اطلاعاتی که امروزه از گذشته سرخپوستان ساکن در [[ایالات متحده]] داریم از گزارش هایگزارش‌های اروپاییان بدست آمده استآمده‌است.برخورد میان اروپاییان تازه وارد و ساکنان قدیمی در کشور آمریکا بحران هابحران‌ها و تضادهایی بوجود آورد که تا مدت هامدت‌ها بصورت جنگ و کینه ادامه پیداکرد.

در سال ۱۸۳۰، [[اندرو جکسون]]، دستوری صادر کرد که بنام قانون سرخ‌پوست زدایی مشهور گشت {{انگلیسی|Indian Removal Act}}، که بر اساس آن، سرخ‌پوستان را از زمینهای خود در شرق آمریکا به سمت زمینهای بایر غرب [[رود میسیسیپی]] مهاجرت داده می‌شدند. مهاجرت بزرگ قوم [[چروکی]] در سال ۱۸۳۸ از [[جورجیا]] به سمت غرب، از همین قسم مهاجرت‌های دولتی بود که به «رد اشک‌ها» {{انگلیسی|Trail of tears}} شهرت پیدا کرد. در این سفر ۲۰۰۰ کیلومتری، ۴۰۰۰ سرخ‌پوست جان خود را از دست دادند. این سرخ‌پوستان به زمینهای مخصوصی در غرب آمریکا مهاجرت داده شدند که امروزه به زمینهای [[رزرویشن]] {{انگلیسی|reservation}} یا ''اختصاصی'' معروفند. این زمینها بدستور [[کنگره آمریکا]] در سال ۱۸۳۴ برای سرخ‌پوستان در نظر گرفته شدند.سرخپوستان در جنگ هایجنگ‌های داخلی آمریکا از مبارزان فعال بودند.پس از پایان این دوره جنگ هاجنگ‌ها و آزادی سیاهپوستان در آمریکا سیاست همسان سازی علیه سرخپوستانی که به امید پایان تنش وارد جنگ شده بودند آغاز شد.در قرن نوزدهم [[جورج واشنگتن]] و هنری ناکس تصمیم به متمدن کردن بومیان آمریکا گرفتند و همین موجب بروز شدید ترین درگیری هادرگیری‌ها میان آنها شد.در پی این رویدادها [[جنگ‌های سرخپوستان]] شدت گرفت گرچه پیروزی معمولا با نظامیان جمهوری آمریکا بود اما در نهایت در سال ۱۹۲۴ دولت آمریکا حق شهروندی سرخپوستان را پذیرفت و از آن زمان تا کنون آنان شهروند آمریکایی با حفظ حقوق قومی و مالکیت سرزمین می باشندمی‌باشند.

[[پرونده:Hopi woman dressing hair of unmarried girl.jpg|thumb|left|زن سرخپوست موهای یک دوشیزه را آرایش می کندمی‌کند.]]

امروزه ۲۲۵٬۰۰۰ کیلومتر مربّع از خاک [[ایالات متحده آمریکا]] بصورت خودمختار در اختیار سرخ‌پوستان قرار دارد، که این زمین‌ها، همان زمینهای جایگزین یا ''اختصاصی'' قرن نوزدهم هستند. این زمینها تحت سرپرستی [[دفتر امور سرخ‌پوستان]] قرار دارد، که خود زیر نظر [[وزارت کشور ایالات متحده آمریکا]] است.سرخپوستان آمریکا امروزه در بسیاری مناطق استقلال فرهنگی و تاحدودی سیاسی دارند.تلاش هاییتلاش‌هایی برای تحکیم ریشه هایریشه‌های قومی خود دارند و زبان هایزبان‌های که بدان هابدان‌ها صحبت می کنندمی‌کنند تا حدودی محافظت شده قلمداد می شوندمی‌شوند.برخی از آنها به زندگی سنتی و روستایی خود با آداب قبیله ایقبیله‌ای هنوز بسر می برندمی‌برند که بیشتر در نواحس جنوبی هممرز [[مکزیک]] می باشندمی‌باشند.در سال ۲۰۰۳ جمعیت آنان در جامعه آمریکا ۲٬۷۸۶٬۶۵۲ برآورد شد که از این میزان ۴۱۳٬۳۸۲ نفر در کالیفرنیا , ۲۹۴٬۱۳۷ در آریزونا و ۲۷۹٬۵۵۹ تن در اوکلاهاما بسر میبردندمی‌بردند.همچنین این گروه دارای نسبت بالایی از [[الکلیسم]] در درون خود هستند.آژانس هایآژانس‌های فعال بومیان آمریکا تلاش دارند تا با حفظ ریشه هاریشه‌ها و هنجارهای سنتی سعی در بهبود شرایط بهداشتی و فرهنگی این گروه داشته باشند.

== پراکندگی جغرافیایی و زبان هازبان‌ها ==

بومیان آمریکا بجز [[انگلیسی]] که زبان عمومی کشور محسوب می گرددمی‌گردد به زبان هایزبان‌های مختلفی از گروه [[زبان‌های بومی آمریکا]] تکلم می کنندمی‌کنند.[[زبان آزتکی]] در [[یوتا]] بیشترین متکلم را دارد.پس از آن [[زبان ناهواتل]] با نزدیک به دویست هزار [[گویشور]] و [[زبان ناواهو]] با یکصدپنجاه هزار تن در رده هایرده‌های بعدی هستند.[[سرخپوست]]ان آمریکا اگرچه در تمام سرزمین پراکنده اندپراکنده‌اند اما بیشتر آنان در نواحی غربی و جنوب غربی بسر می برندمی‌برند.گروه مهم چروکی در میامی و سواحل میسیسیپی ساکن می باشندمی‌باشند و گروه هاییگروه‌هایی نیز در مناطق شمالی مانند میشیگان و مونتانا زندگی می کنندمی‌کنند که در این مناطق جمعیت و حضور بومیان کاملا قابل توجه می باشدمی‌باشد.همچنین در [[آلاسکا]] شمار زیادی از بومیان ساکن بوده و بیشتر نواحی روستایی این ایالت کم جمعیت [[سرخپوست]] می باشندمی‌باشند.