فرهنگستان علوم فرانسه: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:Colbert Presenting the Members of the Royal Academy of Sciences to Louis XIV in 1667.PNG|بندانگشتی|چپ|250px|کلبر نام اعضای آکادمیفرهنگستان پادشاهی علوم را به لوئی چهاردهم می‌دهد. تصویر مربوط به سال ۱۶۶۷.]]

'''آکادمیفرهنگستان علوم فرانسه''' (به [[زبان فرانسوی|فرانسوی]]: '''Académie des sciences''') انجمنی علمی است که در سال ۱۶۶۶ توسط [[لوئی چهاردهم]] و به پیشنهاد [[ژان بتیست کلبر]] بنیان گذارده شد تا به تشویق و پشتیبانی جامعه پژوهشی [[فرانسه]] بپردازد. این انجمن پیشروترین نهاد علمی در [[اروپا]] در قرن‌های ۱۷ و ۱۸ میلادی بود و از نخستین [[آکادمیفرهنگستان علوم|آکادمی‌هایفرهنگستان‌های علوم]] در جهان به شمار می‌رود.

[[پرونده:Académie des Sciences 1698.jpg|بندانگشتی|چپ|250px|تصویری مربوط به فعالیت‌های گوناگونی که در آکادمیفرهنگستان انجام می‌شد مربوط به سال ۱۶۹۸.]]

آغاز اندیشه آکادمیفرهنگستان فرانسه توسط کلبر بود که در دسامبر ۱۶۶۶ پس از ملاقات با گروهی از دانشمندان در کتابخانه شاه، تصمیم بر آن گرفت تا این ملاقات‌ها به صورت مرتب در هر دو هفته یکبار برگزار شود. بر خلاف [[انجمن سلطنتی|انجمن علوم بریتانیا]]، آکادمیفرهنگستان به عنوان ارگانی دولتی بنیادگذاری شد. در هنگام بنیان‌گذاری تصمیم بر آن شد که آکادمیفرهنگستان غیرسیاسی بماند و از وارد شدن به بحث‌های دینی یا اجتماعی دوری کند.

در ۲۰ ژانویه ۱۶۶۹، لوئی نخستین دستورهای آکادمیفرهنگستان را به آن ابلاغ کرد. به آکادمیفرهنگستان نام '''آکادمیفرهنگستان پادشاهی علوم''' داده شد و کار خود را در [[موزه لوور]] در [[پاریس]] آغاز کرد. در ۸ اوت سال ۱۷۹۳، [[مجمع ملی فرانسه]] همه آکادمی‌هافرهنگستان‌ها را لغو پروانه کرد. دو سال بعد در ۲۲ اوت ۱۷۹۵، همه آکادمی‌هایفرهنگستان‌های پیشین دانش و ادبیات و هنر، که [[فرهنگستان فرانسه]] و آکادمیفرهنگستان علوم را نیز در بر می‌گرفت، به یک مجموعه با نام '''بنیاد ملی هنر و علوم''' منتقل شدند. عضویت در این آکادمیفرهنگستان به دانشمندان محدود نمی‌شد و [[ناپلئون بناپارت]] در سال ۱۷۹۸ عضو این بنیاد شد. در ۱۸۱۶، بنیاد که اکنون نام پیشین '''آکادمیفرهنگستان پادشاهی علوم''' خود را باز یافته بود، خودمختار شد و بخشی از [[بنیاد فرانسه]] را تشکیل داد. در [[جمهوری دوم فرانسه]]، نام آکادمیفرهنگستان دوباره به '''آکادمیفرهنگستان علوم''' بازگردانده شد.

برای سه سده بانوان حق عضویت در آکادمیفرهنگستان را نداشتند و این [[ماری کوری]] برنده دو جایزه نوبل، [[ایرن ژولیو کوری]] برنده جایزه نوبل و دختر ماری کوری، همچنین [[سوفی ژرمن]] ریاضی‌دان نامی و بسیاری دیگر دانشمندان زن شایسته را نیز شامل می‌شد. نخستین زن عضو آکادمیفرهنگستان [[مارگوریت پری]] از شاگردان ماری کوری بود که در سال ۱۹۶۲ به این مقام رسید.

[[پرونده:Institut France.jpg|بندانگشتی|راست|200px|ساختمان [[بنیاد فرانسه]] در [[پاریس]] که آکادمیفرهنگستان علوم را در خود جای داده.]]

امروزه آکادمیفرهنگستان فرانسه یکی از پنج آکادمیفرهنگستان تشکیل‌دهنده [[بنیاد فرانسه]] است. اعضای این آکادمیفرهنگستان برای همه طول عمر برگزیده می‌شوند. تا پایان ژوئن سال ۲۰۱۱، آکادمیفرهنگستان ۲۵۱ عضو داخلی و ۱۴۰ همکار خارجی و ۱۰۲ وابسته داشت. آن‌ها به دو گروه عمده علمی تقسیم شده‌اند: گروه نخست دانشمندان حوزه [[ریاضی]] و [[فیزیک]] و کاربردهای آن‌ها، و گروه دوم دانشمندان حوزه‌های [[شیمی]]، [[زیست‌شناسی]]، [[زمین‌شناسی]]، [[پزشکی]] به همراه کاربردهایشان.

هر ساله آکادمیفرهنگستان علوم نزدیک به ۸۰ جایزه و مدال به دانشمندان اهدا می‌کند. عنوان این جوایز و مدال‌ها عبارتند از:

* مدال بزرگ: که سالانه اهدا می‌شود و به صورت چرخشی میان رشته‌های گوناگونی که آکادمیفرهنگستان در بر می‌گیرد، به یک دانشمند فرانسوی یا خارجی که اثر مهمی بر پیشبرد دانش در زمینه آن رشته داشته باشد داده می‌شود.

* جایزه ریچارد لونزبری: که با همکاری [[آکادمیفرهنگستان ملی علوم آمریکا]] اهدا می‌شود.

* [http://www.academie-sciences.fr وبگاه آکادمیفرهنگستان علوم فرانسه]، به زبان فرانسوی

* [http://www.academie-sciences.fr/academie/membre.htm اعضای گذشته و کنونی آکادمیفرهنگستان]، به زبان فرانسوی

| ناشر = آکادمیفرهنگستان علوم فرانسه

| عنوان = تاریخچه آکادمیفرهنگستان

| عنوان = یادداشت‌هایی بر فعالیت آکادمیفرهنگستان علوم

[[رده:آکادمی‌هایفرهنگستان‌های ملی علوم]]