'''کشف الاسرار و عدة الابرار''' کتابی در تفسیر [[قرآن]] و عظیم ترین و قدیمی ترین تفسیر عرفانی فارسی، نوشته [[ابوالفضل رشید الدین میبدی]] در دهه ۵۲۰ قمری است. این کتاب بر اساس تفسیر الهروی [[خواجه عبدالله انصاری]] (که هم اکنون در دست نیست) و در ده جلد نوشته شده‌است.<ref>[http://www.maybod.org/1386/05/27/83.shtml رشیدالدین ابوالفضل میبدی]</ref>
== نویسنده ==
در گذشته نویسنده این تفسیر که به عنوان اولین و مهمترین تفسیر عرفانی از قرآن شهرت دارد به درستی مشخص نبود. برخی آن را نوشته خواجه عبدالله انصاری و برخی دیگر از جمله [[محمد معین]] نیز آن را به [[سعدالدین تفتازانی]] نسبت می‌دادند.<ref>http://www.tooba-ir.org/_DefainBook/DefainBookInfo.asp?Key=5028&Links=0-179</ref> در نتیجه تحقیقات [[علی‌اصغر حکمت]] نویسنده این کتاب مشخص و در سال [[۱۳۳۷]] توسط [[دانشگاه تهران]] به چاپ رسید.
[[ابوالفضل رشید الدین میبدی|رشیدالدین میبدی]] در این کتاب ابتدا بخشی از آیات را بدون توضیح به فارسی ترجمه کرده، سپس عقاید مفسرین و تحقیقات اهل فن را دربارهٔ تفسیر همان قسمت شرح می‌دهد و در بخش سوم به بیان نکات عرفانی خصوصا به نقل از مدارد خود [[خواجه عبدالله انصاری]] می‌پردازد.<ref>{{یادکرد وب | عنوان=داستان تفسیر خواجه انصاری (بحث فنی راجع به تفسیر خطی) | نشانی=http://www.noormags.com/view/fa/SearchResultArticle?txt=%D8%B1%D8%B4%DB%8C%D8%AF+%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86+%D9%85%DB%8C%D8%A8%D8%AF%DB%8C&avd=0&AID=261203&num=1 | ناشر=مجله دانش | تاریخ بازبینی=۱۱ نوامبر ۲۰۱۱ | نام=محمد | نام خانوادگی=[[محمد محیط طباطبایی|محیط طباطبایی]] | کد زبان=فارسی}}</ref>
این کتاب توسط [[علی‌اصغر حکمت]] در ده جلد ترجمه و منتشر گردیده‌است. وی درباره این کتاب می‌گوید:{{نقل قول|نخستین بار که راقم سطور به وجود این تألیف شریف و تفسیر لطیف آگاه شد در سال ۱۳۲۵ شمسی بود در آن موقع که در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برای زمره‌ای از دانشجویان دانشپژوه خلاصه‌ای از تاریخ علم تفسیر قرآن بیان می‌نمود به مجموعه‌ای مراجعه نمود که پروفسور استوری راجع به آثار ادبی زبان فارسی نگاشته‌است.... و این کتاب را به غلط به سعد الین تفتازانی نسبت داده‌است. و به وجود کاملی از آن را در کتابخانه ینی جامع استانبول تصریح می‌نماید.... دو نسخه از همان تقسیر متعلق به آقای خلیل الله خان خلیلی در کابل بود... و نیز در کتابخانه آستان قدس رضوی نیز به دو نسخه از این کتاب برخورد نمودم.... با کمال تأسف اصل تفسیر خواجه انصاری در دست نیست.... از مطالعه و تصفح در این نسخ معلوم شد که کتاب مذکور خزانه ایست آگنده به لئالی و جواهر، مشتمل بر تفسیر قرآن شریف به سبک مفسرین عامّه.... کتابی است بی نظیر و بدیل و گنجی است بی شبیه و مثیل که در بحث از کلمات رب جلیل برای عباد ذلیل به پارسی گرد کرده و به روزگاران، به یادگار گذاشته‌است.... پس به عنایات وزارت معارف دولت جمهوری ترکیه در استانبول از نسخه موجود در ترکیه عکسبرداری شد... و به یاری رحیم الله خان سفیر افغانستان در تهران از نسخه‌ای در میر گازر گاه هرات نیز عکسبرداری شد... و شورای دانشگاه تهران در تاریخ آذر ۱۳۲۹ طبع کشف الاسرار و عدة الابرار را تصویب نمود... کتاب قطع نظر از جنبه دینی از لحاظ ادبی و همچنین در مباحث عرفانی و تصوّف یکی از نوادر زبان فارسی است که مانند گنجی ثمین هزاران فایده علمی و ادبی و لغوی و تاریخی را به پارسی زبانان تقدیم می‌دارد و صدها لغات و اصطلاحات رائج در قرن پنجم و ششم هجری که دوره اوج ادبیات فارسی بوده‌است، در این گنجینه وجود دارد و طالبان ادب و لغت و صرف و نحو از آن بهره مند توانند شد}}
== پانویس ==
{{پانویس}}
== پیوند به بیرون ==
*[http://torbatjam.com/home/modules/PDdownloads/singlefile.php?cid=19&lid=403 دریافت کتاب تفسیر کشف الاسرار به طور کامل به صورت PDF]
