سکه‌های کوشانی ساسانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
صفحه‌ای جدید حاوی «thumb|left|150px|[[هرمز یکم در یک سکه کوشانی ساسانی]] '''سکه‌های کوشا...» ایجاد کرد
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
[[پرونده:HormizdI.jpg |thumb|left|150px|[[هرمز یکم]] در یک سکه کوشانی ساسانی]]
 
'''سکه‌های کوشانی ساسانی''' اصطلاحی است که در مورد سکه‏‌های‏ ضرب شده‏ در زمان حکومت [[ساسانیان]] بر [[کوشانیان]] بکار می‌رود. برای نخستین بار به سال ۲۶۲ میلادی [[شاپور یکم]] (دوران پادشاهی ۲۴۱-۲۷۲) در کتیبهٔ خود در [[کعبه زرتشت]] از کشور [[کوشان]] نام برده‌ و خاطر نشان کرده‌است که کوشان شهر و همهٔ سرزمین هاسرزمین‌ها تا [[پیشاور]] یا پیرو ایران و یا خراج‌گذار او بودند. در اواسط دههٔ ششم از سده سوم میلادی نواحی جدیدی در شرق ایران تمام و کمال به ایران پیوستند و عنوان شاه «سکستان، تورنستان و هند تا کرانهٔ دریا» تا سال ۳۱۲ میلادی چون عنوان واحدی برای فرمانروایان ساسانی در شرق باقی ماند.<ref>{{پک|لوکونین|۱۳۵۰|ف=تمدن ایران ساسانی|ص=۴۲}}</ref> [[هرتسفلد]] آغاز تسخیر سرزمین های شرق از سوی ساسانیان را مربوط به روزگار اردشیر یکم و سقوط کامل دولت برزگ کوشان و ضمینه شدن این سرزمین ها به شاهنشاهی ساسانی را مربوط به پادشاهی شاپور یکم دانست. به نظر او شاهنشاهان ایران هرمزد اردشیر (به هنگام شاهنشاهی شاپور یکم)، بهرام یکم (به هنگام شاهنشاهی هرمزد یکم)، بهرام دوم (به هنگام شاهنشاهی بهرام یکم) عنوان «بزرگ کوشانشاه» داشتند و سکه‌های کوشانی–ساسانی را رواج دادند.<ref>{{پک|لوکونین|۱۳۵۰|ف=تمدن ایران ساسانی|ص=۳۰۲}}</ref>
 
آغاز ضرب این سکه‌های توسط بیشتر پژوهشگران دوران پادشاهی [[هرمزد دوم]] (دوران پادشاهی ۳۰۲ - ۳۱۰ ) دانسته می‌شود. مبنای این نظر سکه‌ای یک دیناری است که بر روی آن تصویر فرمانروا با کلاهی همانند سرشیر که [[گل نیلوفر]] بر آن نصب شده‌است، دیده می‌شود. بر روی سکه نوشته شده «بغ اهورا مزداپرست، خدایگان هرمزد، شاهنشاه بزرگ کوشان» بر پشت سکه،منظرهٔ تاج بخشی از سوی ایزد کنار آتشدان تصویر شده‌است. فرمانروا با همان کلاهی است که بر روی سکه تصویر شده‌است. نوشتهٔ پشت سکه همان تکرار روی سکه است با این فرق که بر بالای آتشدان نام محل ضرب سکه [[مرو]] نوشته شده‌است.<ref>{{پک|لوکونین|۱۳۵۰|ف=تمدن ایران ساسانی|ص=۲۰۹}}</ref> لازم به تذکر است که در تفسیر «هرمزد، شاهنشاه بزرگ کوشان» و نسبت دادن آن به هرمزد دوم اختلاف وجود دارد. [[گوبل]] در آخرین کتاب خود مدعی شده‌است که نام فرمانروایی که بر نخستین سکه آمده از نوع سکایی است و باید پیروز خوانده شود و چنین پنداشته که پیروز یعنی فاتح که عنوان [[شاپور دوم]] (دوران پادشاهی ۳۱۰-۳۷۹) بوده‌است و این سکه‌ها از سوی این پادشاه رایج شده‌است. [[هرتسفلد]] عقیده دارد که عنوان «شاه کوشان» در اوایل پادشاهی ساسانیان چیزی همانند عنوان شاهزادهٔ ولز بوده‌است.<ref>{{پک|لوکونین|۱۳۵۰|ف=تمدن ایران ساسانی|ص=۳۱۲}}</ref>