اردشیرخوره: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
Farshad (بحث | مشارکت‌ها)
بازنویسی با اطلاعات بیشتر
خط ۱:
'''اَردِشیر خُورّه''' یا '''کورهٔ اردشیر''' یکی از بخش‌های [[فارس قدیم]] بود که شهرهای [[شیراز]]، [[فیروزآباد]]، [[خضر]]، [[میمند]]، [[سیراف]] و [[کازرون]] در آن واقع بود. [[استخری]] اردشیر خره را دومین ایالت بزرگ ایران شمرده و کرسی‌نشین آن را [[شهر گور]] (جور) نامیده‌است. در [[تاریخ بلعمی]] آمده «این شهر خوره شهری است اندر پارس، از او خرم‌تر نیست، با [[اسپرغم]]‌ها و درختان و میوه‌های بسیار و این [[گلاب]] که از پارس آرند از این شهر خوره آرند. [[اردشیر بابکان]] آرزو کرد که آن شهر را نشستگاه خود کند.» بسیاری از شهرهای ایران باستان دارای[[ پسوند]] خُرّه بود که این شهر نیز از آن جمله است. پس از چیرگی [[عرب‌ها]]، شیراز به جای اردشیر خره کرسی‌نشین فارس گردیده و عضدالدوله ( ۳۳۵ تا ۳۷۲ هجری شمسی) که از سلاطین [[آل بویه]] بود، گور (جور) را که اسم اردشیرخوره بود، تغییر داده، [[فیروزآباد]] نامید.<ref>دانشنامهٔ مزدیسنا، ص ۸۹</ref>
 
[[استخری]] می‌گوید «[[استخر (شهر)|استخر]] مقر قدرت حکومت فارس بود تا اینکه [[اردشیر بابکان]] آن را به اردشیرخوره منتقل کرد.»<ref>جغرافیای تاریخی فارس، ص ۸۷</ref>
 
'''کورهٔ اَردِشیرخُورّه''' (یا '''کوره اردشیر''') یکی از پنج ''کوره'' (بخش) [[فارس قدیم]] بود. در دوره ساسانی و اوایل اسلام این کوره از [[شیراز]] تا [[خلیج فارس]] و جزایر [[خارک]] و [[قشم]]، از شرق تا [[دارابگرد]] و از غرب تا [[بیشاپور]] و [[کازرون]] را در بر می گرفت. <ref>[http://www.ichodoc.ir/p-a/CHANGED/169/html/169_2.HTM]</ref> شهرهای [[شهر گور|گور]] ،[[خفر]]، [[میمند]]، [[سیراف]] و جزایر [[کیش]] و [[هندورابی]] در محدوده آن بود و پس از [[استخر (شهر)|استخر]] بزرگترین کوره فارس به شمار می آمد.
اَردِشیرخُرّه یا اَردِشیرخُورّه نامی است که [[اردشیر بابکان]] به [[شهر]] [[گور ( شهر)|گور]] (معرب آن [[جور]]) و همچنین به [[ایالت]] آن داد.
 
این بخش نامش را از شهر مرکزی و کرسی‌نشین خود اردشیرخوره (گور) گرفته بود؛ شهری که [[اردشیر بابکان]] پیش از [[نبرد هرمزدگان]] بنیاد گذاشت و مرکز حکومت فارس را از استخر به آن انتقال داد<ref> جغرافیای تاریخی فارس، ص ۸۷ به نقل از [[اصطخری]]</ref> پس از چیرگی [[عرب‌ها]]، شیراز به جای شهر گور مرکز ایالت فارس شد و [[عضدالدوله دیلمی]] اسم گور را تغییر داده، [[فیروزآباد]] نامید.<ref>دانشنامهٔ مزدیسنا، ص ۸۹</ref>
 
به برکت وجود [[بندر سیراف]] و همچنین اقلیم مناسب، منطقه فیروزآباد توانست در دوران اسلامی هم رونق و
آبادانی خود را حفظ کند. سیراف مهمترین بندرگاه خلیج فارس و قطب اقتصادی منطقه بود و بیشتر [[تجارت دریایی]] ایران با [[مصر]]، [[هندوستان]] و [[چین]] از طریق این بندر انجام می شد.<ref>تاریخ اجتماعی ج ۵ ص ۹۰ و ۹۱</ref>
 
مورخان از آب وهوای خوب و حاصلخیزی این ناحیه یاد کرده اند. در [[تاریخ بلعمی]] آمده «''این جور (گور) شهرى است كه در پارس خرّم‏تر از آن شهر نيست، با [[اسپرغم]]ها و ميوه‏ها و درختان و آبهاى روان...''» <ref>تاریخنامه طبری ج ۱ ص ۶۰۲</ref> [[مقدسی]] نیز درباره فیروزآباد می نویسد: «''از هر دروازه شهر که بیرون رویم تا یک فرسخ در باغ و عمارت راه می رویم.''» <ref>تاریخ اجتماعی ج ۵ ص ۳۸۴</ref> معروف بود که در این منطقه درختان گرمسیری و سردسیری در یک باغ عمل می آید و [[گل سرخ]] و [[گلاب]] آن را در سرزمینهای دیگر می شناختند.
 
==جستارهای وابسته==
* [[جغرافیای تاریخی فارس]]
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
== منبع منابع==
* {{یادکرد|نویسنده=اوشیدری، جهانگیر|کتاب=دانشنامهٔ مزدیسنا، واژه‌نامهٔ توضیحی آیین زرتشت|ترجمه=|چاپ اول|سال=۱۳۷۱
|ناشر=نشر مرکز|شهر=تهران|شابک=ISBN 964-305-307-5}}
* {{یادکرد|نویسنده=شواتس، پاول|کتاب=جغرافیای تاریخی فارس|ترجمه=جهانداری، کیکاوس|چاپ اول|سال=۱۳۷۲|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی|شهر=تهران|شابک=}}
* {{یادکرد|نویسنده=راوندی، مرتضی|کتاب=تاریخ اجتماعی ایران|ترجمه=|چاپ دوم|سال=۱۳۸۲|ناشر=انتشارات نگاه|شهر=تهران|شابک=}}
 
[[رده:جغرافیای تاریخی فارس]]